Chim Vieät Caønh Nam [ Trôû Veà ]
__________________________________________________________________________________________
Sôïi Tô Nheän
Taùc giaû : Akutagawa Ryunosuke
Ngöôøi dòch : Ñinh vaên PhöôùcTaùc giaû :Akutagawa Ryunosuke sinh naêm 1892 (Meiji/Minh Trò naêm thöù 25) ôû Irifune-cho, Kyobashi-ku, Tokyo baây giôø ñoåi thaønh Chuo-ku. Cha coù noâng traïi nuoâi boø ñeå laáy söõa. Luùc môùi ñaày baûy thaùng thì meï phaùt cuoàng, neân ñöôïc thaân quyeán beân ngoaïi, gia ñình ngöôøi Anh cuûa meï nhaän veà nuoâi. Naêm leân 10 thì meï ruoät maát trong beänh vieän ngöôøi ñieân. Naêm 12 tuoåi môùi chính thöùc laáy hoï ngoaïi laø Akutagawa. OÂng maát naêm 1927.
Vaøo ñöôïc Ñoâng Kinh Ñeá Quoác Ñaïi hoïc nay laø Ñoâng Kinh Ñaïi hoïc (Tokyo Daigaku), OÂng cuøng vôùi baïn hoïc laø Kikuchi Kan, Kumei Masao nhöõng caây buùt noåi tieáng ñöông thôøi tích cöïc hôïp taùc laäp vaên ñaøn vaø saùng taùc. Naêm 1916 OÂng vieát truyeän ngaén Hana (Caùi Muõi), ñöôïc ñaïi vaên haøo Natsume Soseki khen khoâng tieác lôøi, thaùng 9 cuøng naêm saùng taùc truyeän Imogayu (Chaùo khoai). Naêm sau ñoù 1917, OÂng cho in taäp Rashomon (La Sinh Moân) gom goùp moät soá truyeän ngaén noåi tieáng, töï ñoù taïo ñöôïc moät choã ñöùng rieâng trong vaên ñaøn Nhaät baûn. OÂng laø moät trong nhöõng caây buùt ñaïi dieän cho vaên hoïc Nhaät thôøi ñaïi Taisho (Ñaïi Chính). Ngaøy nay moät giaûi thöôûng vaên chöông raát coù uy tín mang teân OÂng, phaùt haøng naêm cho caây buùt naøo vôùi saùng taùc coù giaù trò vaên hoïc cao.
Taùc phaåm Sôïi tô nheän ñöôïc saùng taùc vaøo naêm 1918 cho taïp chí Vaên Ngheä Thanh thieáu nieân Akai Tori (Con Chim ñoû). Trong nhöõng naêm tieáp theo OÂng raát tích cöïc saùng taùc truyeän ngaén cho Thanh thieáu nieân chaúng haïn nhö Majutsu (AÛo thuaät 1919), Toshishun (Ñoã töû Xuaân 1920)., Torokko (Chieác xe gooøng 1922) , Sennin (OÂng tieân 1922) v.v...
1 Xin thöa, treân Cöïc Laïc luùc ñoù ñuùng vaøo buoåi saùng.
Ñöùc Thích Ca döøng laïi beân caïnh hoà sen. Xuyeân qua giöõa nhöõng laù sen phuû khaép maët hoà, Ñöùc Phaät chôït ñöa maét nhìn xuoáng döôùi.
Xin thöa, beân döôùi hoà sen laïi chính laø ñaùy cuûa ñòa nguïc. Nöôùc hoà trong vaét nhö thuûy tinh. Ñaây laø soâng Tam Ñoà, ñaáy laø nhöõng hoøn nuùi ñaày kim. Caûnh töôïng ôû döôùi troâng roõ moàn moät nhö ñöôïc soi göông.
Döôùi ñòa nguïc, caûnh gaõ Kandata cuøng vôùi caùc toäi nhaân khaùc ñang quaèn quaïi reân sieát, loït vaøo maét Phaät.
Teân Kandata naøy laø moät teân truøm troäm cöôùp. Caû ñôøi, y laøm ñuû chuyeän ñoäc aùc, cöôùp cuûa, ñoát nhaø, gieát ngöôøi khoâng gôùm tay. Duy chæ moät laàn, y cuõng laøm ñöôïc moät vieäc thieän. Vaâng, ñoù laø chuyeän vaøo moät buoåi noï, teân aùc oân naøy ñang ñi trong röøng saâu, boãng y thaáy moät con nheän boø beân veä ñöôøng.
Y lieàn giôû chaân leân ñònh daãm cheát con nheän, nhöng y nghó "Khoâng, khoâng, noù tuy chæ laø moät con vaät nhoû beù, nhöng noù cuõng coù moät sinh meänh, nôõ naøo ta laïi gieát ñi, nhö theá thì toäi nghieäp cho noù quaù". Nghó vaäy y beøn thoâi, khoâng gieát con nheän.
Ñöùc Thích Ca nhìn caûnh ñòa nguïc, nhôù laïi chuyeän tha khoâng daäm cheát con nheän cuûa teân Kandata. Ñeå öùng baùo cho caùi vieäc thieän aáy cuûa y, Ñöùc Phaät nghó neáu ñuôïc thì cuõng muoán cöùu vôùt teân naøy ra khoûi caûnh ñòa nguïc. May thay luùc aáy, Ñöùc Phaät nhìn beân caïnh, thaáy treân moät laù sen xanh nhö caåm thaïch, moät con nheän treân Cöïc Laïc ñang giaêng tô, nhöõng ñöôøng tô oùng aùnh, ñeïp nhö baïc.
Ñöùc Phaät beøn vöôn tay nheï vôùt moät sôïi tô nheän vaø xuyeân qua giöõa nhöõng ñoùa hoa sen traéng nhö ngoïc, buoâng thaúng tuoát xuoáng ñòa nguïc.
Xin thöa, döôùi ñòa nguïc, teân Kandata cuøng vôùi nhöõng toäi nhaân khaùc ñang laën huïp trong ao maùu, luùc noåi luùc chìm.2 Maø töù beà thì toái mòt. Trong caùi coõi aâm u aáy, neáu ñaâu ñoù coù caùi gì hieän ra, thì ñoù laïi chính laø nhöõng muõi kim nhoïn hoaét cuûa caùc hoøn nuùi ñaày kim döôùi ñòa nguïc, loùe aùnh saùng troâng thaät laø khuûng khieáp, gheâ rôïn. Hôn theá, caû vuøng laëng ngaét nhö naèm trong huyeät moä, choác choác chæ nghe thaáy voïng tieáng thôû daøi khe kheõ cuûa caùc toäi nhaân.
Xin thöa, ai maø ñaõ sa xuoáng döôùi ñòa nguïc naøy, thì phaûi chòu ñuû thöù cöïc hình ñau ñôùn, coøn söùc ñaâu nöõa ñeå maø khoùc thaønh tieáng.
Cho neân duø luùc sinh tieàn Kandata laø teân cöôøng ñaïo, thì nay gioûi laém cuõng chæ giaõy giuïa, saëc suïa trong ao maùu khoâng khaùc gì moät con eách saép cheát maø thoâi.
Nhöng xin thöa, trong luùc laën huïp aáy, Kandata baát giaùc ngöôùc maët nhìn trôøi. OÂ kìa trong caùi coõi u minh toái mòt, xa tít töø treân trôøi cao, moät sôïi tô nheän maøu baïc nhö moät tia saùng, loùng laùnh thaät moûng, len leùn buoâng xuoáng nheø nheï nhö khoâng muoán cho ai hay, ngay treân ñaàu cuûa mình.
Khi Kandata nhaän ra ñieàu naøy thì trong buïng môû côø. Neáu baùm ñöôïc sôïi tô nheän naøy maø leo mieát leân thì chaéc coù leõ seõ thoaùt ñöôïc ñòa nguïc.
Ô naøy, khoâng bieát chöøng coù theå vaøo ñöôïc caû choán Cöïc Laïc. Nhö vaäy thì töø nay khoûi bò ñuoåi treøo leân nuùi ñaày kim nhoïn, heát phaûi bò baét laën huïp trong ao maùu nöõa.
Nghó vaäy, Kandata lieàn ñöa hai tay níu chaët laáy sôïi tô nheän vaø coá heát söùc maø leo leân, leân cao hôn.
Xin thöa, y voán laø teân cöôøng ñaïo, neân chuyeän nhö vaày thì xöa nay y ñaõ töøng quen thuoäc.
Nhöng xin thöa, khoaûng caùch giöõa ñòa nguïc vaø Cöïc Laïc thì xa ñeán haøng ngaøn vaïn daäm, duø coù muoán gaáp cuõng chaüng deã gì maø coù theå thoaùt ngay ñöôïc. Kandata ra söùc leo moät maïch thì thaám meät, kieät söùc, khoâng taøi naøo leo noåi nöõa, duø chæ moät gang.
Khoâng caùch naøo hôn, Kandata ñaønh ñeo cöùng sôïi tô ôû giöõa chöøng, ñònh nghæ moät laùt ñeå laáy laïi söùc. Y ñöa maét nhìn xuoáng phía döôùi xa laéc.
Thì ra, ñaõ khoâng hoaøi coâng leo, caùi ao maùu môùi hoài naøo ñaây, y ñaõ laën huïp trong ñoù thì nay, khoâng bieát töï hoài naøo ñaõ chìm maát trong boùng toái phía beân döôùi. Caû nhöõng ngoïn nuùi ñaày kim saùng lôø môø khuûng khieáp kia, cuõng ñaõ khuaát ôû phía döôùi chaân cuûa y roài. Cöù nhö theá naøy maø leo mieát leân thì khoâng bieát chöøng chuyeän ra khoûi ñöôïc ñòa nguïc khoâng phaûi laø khoâng ñöôïc
Kandata quaán sôïi tô nheän vaøo caû hai tay, ñaõ maáy naêm roài töø ngaøy sa xuoáng ñòa nguïc, y khoâng heà thoát ra noåi moät lôøi, nay boãng to tieáng cöôøi "Ñöôïc roài, chaéc ñöôïc roài ".
Nhöng baát ñoà y nhaän ra, ô kìa phía döôùi sôïi tô nheän, khoâng bieát bao nhieâu laø toäi nhaân cöù noái nhau, heát loøng coá leo leân theo y, ñoâng nhö kieán.
Thaáy vaäy Kandata vöøa hoaûng vöøa lo. Y ñôø ngöôøi ra, mieäng haù hoác, maét ñaûo quanh.
Y nghó thaàm, sôïi tô nheän naøy mong manh nhö theá, moät mình y ñeo khoâng thoâi cuõng khoâng bieát chöøng bò ñöùt, theá thì laøm sao maø chòu cho noåi söùc naëng cuûa caû chöøng aáy ngöôøi.
Neáu lôõ maø sôïi tô naøy bò ñöùt giöõa chöøng, thì toi heát coâng ñaõ leo ñöôïc ñeán ñaây, vaø chính y cuõng seõ rôùt trôû laïi ñòa nguïc. Khoâng theå ñöôïc.
Nhöng ngay caû trong khoaûnh khaéc aáy, töø döôùi ao maùu toái mòt, haøng traêm, haøng ngaøn toäi nhaân khaùc, luùc nhuùc noái tieáp nhau boø leân, coá baùm laáy sôïi tô nheän mong manh saùng, leo leân treân thaønh moät haøng daøi.
Kandata lieàn heùt to.
- EÂ boïn baây, sôïi tô nheän naøy cuûa tao. Boïn baây ñaõ xin pheùp ai maø daùm leo leân ñaây. Xuoáng heát! Xuoáng heát!
Chính ngay luùc ñoù.
Sôïi tô nheän cho ñeán giaây phuùt aáy chaúng sao caû, boãng ñoät nhieân ñöùt phöït moät tieáng, ngang töø treân choã teân Kandata ñang ñeo.
Vaø nhö theá, teân Kandata chaúng coøn baùm víu vaøo ñaâu ñöôïc. Trong chôùp maét y rôùt loän ngöôïc, ngöôøi y caét gioù quay voøng nhö moät con vuï, rôùt tuoät xuoáng trong boùng toái.
Xin thöa sau ñoù, giöõa baàu trôøi khoâng traêng khoâng sao, chæ coøn laïi moät sôïi tô cuït nguûn cuûa con nheän treân Cöïc Laïc, loøng thoøng oùng aùnh saùng, raát mong manh.
Ñöùc Thích Ca ngöï beân hoà sen treân Cöïc Laïc, nhìn roõ moïi chuyeän, maõi cho ñeán luùc teân Kandata chìm nghæm trong ao maùu nhö moät taûng ñaù. Ñöùc Phaät nhö coù veû buoàn, laïi löõng thöõng caát böôùc ñi.3 Vì caùi taâm khoâng coù moät chuùt töø bi, chæ muoán moät mình thoaùt khoûi ñòa nguïc, maø Kandata ñaõ bò quaû baùo rôùt trôû laïi ñòa nguïc, döôùi maét Ñöùc Phaät, laø caû moät ñieàu bi ñaùt thaûm thöông.
Theá nhöng, treân Cöïc Laïc sen trong hoà vaãn nôû nhö khoâng coù chuyeän gì xaûy ra .
Nhöõng ñoùa hoa sen traéng nhö ngoïc, ñaøi hoa lay nheï beân chaân Phaät. Töø giöõa nhuïy vaøng ngaøo ngaït moät höông thôm khoù taû, ngan ngaùt toûa ra khaép mieàn.
Xin thöa, luùc ñoù treân Cöïc Laïc ñaõ gaàn ñeán ñuùng Ngoï.
Tokyo, Hino 1-2003
[ Trôû Veà ]