Di Con Duong Khac

Nhö noù gôûi luoân cho toâi tôø chöông trình. Ngaøy 17 thaùng 9 Quí Söûu, saùu giôø : Höng taùc thöôïng phan, khai chung baûn, khai kinh baïch Phaät. Toâi chaúng hieåu noùi caùi gì trong ñoù. Ñoaùn lôø môø laø coù treo côø, ñaùnh chuoâng, tuïng kinh. Chaéc khoâng sai maáy, 8 giôø : Taán ñaøn Sa-di. Chaéc coù nghóa laø truyeàn giôùi cho maáy oâng Sa-di. 12 giôø : Quaù ñöôøng. Coù phaûi nghóa laø ñi qua phoøng aên ñeå thoï trai? Coù theå laø khoâng phaûi vaäy. Maëc keä. Chieàu ngaøy 19 vaø saùng ngaøy 20 : Taán ñaøn Tyø-kheo. Leã truyeàn giôùi cho Tyø-kheo keùo daøi laâu hôn chaéc bôûi caáp böïc tu trì cao hôn. Chaúng bieát Chöông seõ nhaän giôùi ôû caáp böïc naøo.

Toâi hoûi baùc taøi :

- Baùc döï tính chaïy heát toác löïc thì toái nay nghæ ôû ñaâu?

- Theo caùi ñaø naøy thì chuùng ta phaûi nghæ ñeâm taïi Soâng Caàu.

- Soâng Caàu laø choã naøo?

- Giöõa Qui Nhôn vaø Nha Trang.

- Choã ñoù coù khaùch saïn khoâng?

- Khoâng hi voïng coù.

Toâi ñònh hoûi theâm "Neáu khoâng coù khaùch saïn thì nguû ôû ñaâu vaø ñaäu xe ôû ñaâu" nhöng trí oùc toâi löôøi bieáng quaù roài, toâi khoâng muoán ñaët caâu hoûi nöõa. Thaø ñeå trí oùc troáng roãng, traéng beäch coøn hôn laø baét noù nghó suy laáy leä.

Con ñöôøng chaïy daøi, xe vöôït quaù moät caùnh ñoàng thì baét gaëp moät xoùm laøng. Nhöõng ngoâi nhaø tranh ñöùng hiu quaïnh beân caïnh nhöõng buïi chuoái buïi saû troâng thaät buoàn. Töôûng chöøng nhö nhöõng ngoâi nhaø boû hoang neáu nhìn quanh quaát ñaâu ñaáy khoâng thaáy moät con choù ñang naèm khoanh nôi chaùi beáp, moät con gaø gioø oám loûng khoûng ñi thô thaån nôi vaïc nöôùc hay moät baø laõo gaày goø da maët nhaên nheo ñang nhíu maét nhìn aùnh naéng rung rinh.

Chöông soáng coâ ñôn töø nhöõng ngaøy nhoû. Gia ñình anh laø moät thaûm kòch : Cha meï ly dò nhau, cha cöôùi vôï rieâng vaø meï ñi laáy choàng. Anh trôû thaønh ñöùa treû moà coâi bôûi vì veà ôû vôùi cha thì khoâng chòu ñöôïc dì gheû, veà ôû vôùi meï thì khoâng chòu ñöôïc döôïng gheû. Cha vaø meï anh khi cuøng ôû vôùi nhau thì ñieàu khieån moät nhaø xuaát nhaäp caûng lôùn, khi ly dò nhau thì trôû neân hai nhaø xuaát nhaäp caûng coøn lôùn hôn xöa. Trong vieäc taùi laäp gia ñình, hai ngöôøi ñeàu toû ra gaëp ñöôïc haïnh phuùc. Toùm laïi chæ coù Chöông môùi laø keû baát haïnh cho duø cha vaø meï anh ñeàu naøi næ anh veà ôû vôùi mình, vaø ôû vôùi ngöôøi naøo thì anh cuõng ñöôïc chìu ñaõi sung söôùng. Chöông soáng töï laäp ngay khi vaøo Ñaïi hoïc. Khi ra tröôøng, anh xin ñi daïy hoïc ôû moät tænh mieàn trung.

Gia ñình toâi vaø gia ñình Chöông quen nhau töø nhieàu naêm vì Ba meï toâi cuõng môû haõng xuaát nhaäp caûng. Caûm tình giöõa chuùng toâi bieán thaønh tình yeâu vaø soùng gioù trong gia ñình Chöông khieán toâi caøng yeâu anh nhieàu hôn. Toâi thaáy toâi coù boån phaän ñoái vôùi Chöông, giuùp ñôõ vaø an uûi anh. Chöông chæ coøn coù toâi ôû treân ñôøi ñeå yeâu ngoaøi caùi ñam meâ suy töôûng Trieát hoïc. Yeâu toâi, nhöng khi ba meï toâi ñeà caäp ñeán hoân leã thì Chöông toû veû ngaïi nguøng.

- Hoân leã, ñoù laø nghi thöùc caàn thieát. â€“ toâi noùi.

Chöông gaät ñaàu :

- Ñuùng vaäy,

- Nhöng sao anh...

- Taïi vì... Taïi vì...

Toâi ñoaùn bieát taïi vì sao roài. Ba meï toâi giaøu lôùn coøn anh thì hieän thôøi ñang ñöùng saép haøng theo chæ soá. Phaûi ñi nhích tôùi töøng böôùc. Neáu khoâng muoán ñeå cho ñoàng tieàn caùm doã thì maét phaûi chaêm chaêm nhìn leân nhöõng chöõ Leã nghóa, Lieâm sæ, Ñaïo ñöùc. Chöông yeâu toâi maø khoâng daùm cöôùi toâi. Ngoaøi ra, nhöõng hình aûnh cuûa cuoäc hoân leã linh ñình ngaøy cha anh ñi cöôùi meï anh ñaõ aùm aûnh anh. Chính toâi ñaõ ñöôïc nhieàu laàn ngoài nhìn say meâ nhöõng böùc hình chuïp ñaùm cöôùi aáy. Cha anh maëc aùo thuïng gaám coù theâu nhöõng caùi hoa to baèng caùi baùt uùp. Maù anh ñoäi khaên maøu vaøng nhö moät naøng coâng chuùa. Xung quanh hai ngöôøi laø caû moät röøng aùo gaám vaø moät baày coâng chuùa xinh ñeïp nhö nhau. Baây giôø thì nhöõng chöõ Song Hæ bò beû ra laøm ñoâi, moãi ngöôøi caàm giöõ moät nöûa. Chöông khoâng thuoäc veà moät beân naøo. Anh löûng lô ôû nôi bieân giôùi, ôû nôi ranh giôùi, ôû no men's land , ôû choã ñaùng leõ khoâng coù ngöôøi.

Toâi noùi :

- Nhöng em khoâng theå ñeán soáng vôùi anh maø khoâng hoân leã.

- Anh bieát.

- Bieát maø vaãn cöù ñeå vaäy?

- Anh khoâng coù loái thoaùt.

- Ba meï em khoâng theå ñôïi anh laâu.

- Chaéc laø anh maát em.

Töø ngaøy anh ra mieàn Trung, toâi laøm gan khoâng bieân thö cho anh nöõa. Toâi ñôïi söï hoài taâm cuûa anh. Thì ñoät nhieân coù böùc thö khaån caáp cuûa Nhö.

- Baùc lieäu coù theå chaïy xa hôn Soâng Caàu khoâng?

- Thöa coâ chaéc khoâng ñöôïc. Giôø naøy maø mình coøn leo ñeøo Cuø Moâng thì khoâng hi voïng ñi vöôït quaù Soâng Caàu.

- Cuø Moâng laø caùi gì?

- Caùi ñeøo lôùn naèm giöõa tænh Bình Ñònh vaø tænh Phuù Yeân.

- Sao maø laém ñeøo laém aûi vaäy?

- Mieàn Trung maø coâ. Heát ñeøo ñeán aûi.

Ngöôøi ñi döï leã maëc aùo daøi nghieâm trang ñöùng nhaáp nhoâ ôõ daõy nhaø truø, ôû hieân nhaø khaùch, ôû saân chuøa chen chuùc buïi truùc khoùm tuøng. Toâi len vaøo giöõa nhöõng thaân ngöôøi, toâi luoàn vaøo giöõa nhöõng thaân caây. Toâi ñi laàn tôùi chaùnh ñieän. Uy nghi laëng leõ, moät töôïng Phaät lôùn theáp vaøng ngoài tónh toïa treân ñaøi cao. Phía döôùi nhieàu vò sö ñaép y vaøng ngoài nghieâm trang sau nhöõng chieác baøn thaáp saép daøn ra hai beân. Nôi baøn giöõa döôùi chaân töôïng Phaät, moät vò Ñaïi laõo hoøa thöôïng ñang chaäm raõi caân nhaéc töøng tieáng giöõa caùi im laëng meânh moâng, caùi im laëng maéc keït döôùi nhöõng goùc baøn chaân gheá, caùi im laëng rung rinh treân ñaàu ngöôøi :

- Caùc giôùi töû ! Phaät vì ñaïi söï nhaân duyeân maø ra ñôøi cho neân noùi ra khoâng löôøng phaùp moân, taùm vaïn boán ngaøn dieäu nghóa ... (toâi ñang nhích tôùi ñeå nhìn cho roõ maët vò Ñaïi laõo hoøa thöôïng) ... toùm laïi khoâng ngoaøi ba moân hoïc laø giôùi, ñònh, hueä. Song hueä do ñònh maø phaùt, ñònh nhôø giôùi maø sinh, coâng naêng sinh ra giôùi ... Caùc baäc Thaùnh nhôø giöõ giôùi maø chöùng Boà ñeà, chö Phaät do nôi giôùi maø thaønh Chaùnh giaùc.

Toâi ñöa maét nhìn sang ñaùm ñoâng gaàn ba traêm vò sö treû ñang quì traät töï tröôùc leã ñaøi, cuùi ñaàu laéng tai. Khoâng caàn hoûi ai toâi cuõng bieát ñoù laø nhöõng oâng Sa-di. Toâi voäi vaøng rôøi choã ñöùng ñi laàn veà phía giôùi tröôøng ñoù.

Nhöõng oâng Sa-di maëc aùo traøng maøu xaùm. Vì giôùi tröôøng heïp, hoï saép thaønh möôøi maáy haøng, moãi haøng gaàn hai möôi oâng. Toâi ñieåm maët töøng ngöôøi moät ñeå tìm khuoân maët cuûa Chöông.

Haøng ñaàu : moät, hai, ba, tö, naêm ... möôøi ba, möôøi baûy... Khoâng coù.
Haøng nhì : moät, hai, ba, tö ... möôøi laêm, möôøi saùu. Khoâng coù.
Haøng ba : moät, hai ... naêm ... baûy ... möôøi hai ...
Haøng tö : moät, hai ... taùm ... chín ......

Tim toâi ñaäp roän raøng. Laïy Trôøi ñöøng coù Chöông. Söï theå seõ khoâng quaù chaäm ñaâu mieãn laø khoâng coù Chöông trong ñoù. Toâi seõ chaáp nhaän moïi ñieàu kieän cuûa Chöông, toâi seõ khoâng caàn ñaùm cöôùi linh ñình, toâi seõ ôû caïnh Chöông giuùp anh vöôït qua nhöõng khoå naõo chaäp chuøng ñang buûa vaây anh. Toâi seõ quaøy xe laïi ñi ngay ra Trung tìm anh, toâi seõ töï laùi xe laáy vaø laàn naøy kim toác ñoä seõ chæ taùm möôi caây soá laø cuøng, bôûi chöng toâi yeâu ñôøi, bôûi chöng toâi quyù troïng söï soáng.

Haøng chín : moät, hai... taùm... möôøi baûy... Khoâng.
Haøng möôøi : moät, hai... möôøi boán, möôøi laêm... Khoâng.
Haøng möôøi moät : Moät...
Tim toâi nhoùi leân. Maét toâi hoa ñi. Toâi voäi baáu tay vaøo khung cöûa. Chöông ñoù. Roõ raøng laø Chöông ñoù. Toâi nhìn anh tröøng tröøng. Anh cuùi ñaàu laéng nghe phaùp ngoân cuûa Hoøa Thöôïng.

- Nay caùc vò nguyeän boû theá tuïc theo pheùp xuaát gia, vöôït khoûi thöôøng tình laø khoâng laïy cha meï. Song caùc vò phaûi nhôù boán aân ñöùc lôùn trong giôø phuùt naøy phaûi chuyeân tænh leã taï, veà sau khoâng coøn laïy nöõa.

Coù tieáng phaùt ra töø loa phoùng thanh :

- Giôùi töû xoay veà höôùng Baéc leã taï boán ôn.

Nhöõng taám löng cuùi xuoáng, quì laïy, ñöùng leân, roài laïi nhòp nhaøng cuùi xuoáng, cuoàn cuoän nhö nhöõng löôïn soùng nhaáp nhoâ. Laïy Taï cha meï! Phaûi laém, cha meï "sinh thaønh chi ñöùc", coâng lao nhö beå trôøi. Toâi nghe ngöôøi ta noùi "caùt aùi töø thaân", nhöng caùt aùi töø thaân ñaâu phaûi chæ coù caét ñöùt tình thöông ñoái vôùi cha meï. Nôi nhöõng quaû tim kia chæ coù tình thöông cha meï thoâi sao? Chöông ôi, theá em khoâng coù moät choã ñöùng naøo trong traùi tim cuûa anh sao? Sao anh khoâng laåm nhaåm noùi tieáp lôøi Hoøa thöôïng raèng : "Coøn rieâng con, con xin laïy theâm moät laïy ñeå taï töø..." Khoâng, khoâng, anh tha loãi cho em, em khoâng daùm ñoøi hoûi moät caùi laïy cuûa anh. Tình yeâu khoâng coù nghóa gì heát. Ñoái vôùi cha meï, töø giôø phuùt naøy anh ñaõ xin caét ñöùt boån phaän roài maø. Boán caùi laïy cuoái cuøng höôùng veà cha meï traû nghóa sinh thaønh. Töø nay duø cha meï anh coù töø traàn, anh cuõng khoâng ñöôïc quyeàn quì laïy tröôùc baøn thôø nöõa. Anh ñaõ caét ñöùt moïi daây lieân laïc tìm caûm, caét ñöùt moïi boån phaän rieâng tö, nhö caùi caây ñaõ böùt lìa heát moïi lôùp reã chaèng chòt baùm vaøo loøng ñaát vaø thay vaøo ñoù, caây seõ nhuù ra nhöõng lôùp reã môùi, baùm vaøo nhöõng sinh moâi môùi. Em thuoäc vaøo sinh moâi cuõ cuûa anh. Ñaõ caét ñöùt lìa roài. Hai gioït nöôùc maét laëng leõ laên treân maù toâi.

Cuøng vôùi caùc vò Sa-di, anh vöøa tuïng nieäm boán lôøi theä nguyeän vöøa quyø laïy lieân hoài:

Chuùng sinh voâ bieân theä nguyeän ñoä
Phieàn naõo voâ taän theä nguyeän ñoaïn
Phaùp moân voâ löôïng theä nguyeän hoïc
Phaät ñaïo voâ thöôïng theä nguyeän thaønh.
Anh laïy vuïng hôn moïi ngöôøi, luoân luoân quyø goái chaäm hôn vaø ñöùng daäy cuõng chaäm hôn. Coù hoài vöôùng víu gaáp gaùp, anh luùng tuùng saép ngaõ. Nhöng anh ñaõ göôïng laïi ñöôïc. Nhìn anh quyø laïy maø loøng em xoùt xa. Quyø laïy laø caùi hình thaùi khieâm toán cuøng cöïc, haï mình cuøng cöïc, laø xoùa boû caùi ngaõ maïn to lôùn maø ngoaøi ñôøi, tröôùc kia anh ñaõ döïng leân vôùi taát caû nieàm kieâu haõnh. Baây giôø, ôû giöõa choán naøy, anh xeáp laïi ñoâi caùnh ñaïi baøng.

Gioïng traàm traàm cuûa Hoøa thöôïng chuû leã :

- Caùc giôùi töû, caùi y naøy tieáng Phaïn goïi laø Ca sa. Maëc y naøy coù theå giaûi thoaùt tham, saân, si... Toâi nay trao y naøy cho caùc vò, caùc vò phaûi gia phaùp maø thoï trì.

Tieáng Hoøa thöôïng vöøa döùt, moãi Sa-di laàn môû chieác y vaøng môùi tinh coøn nguyeân laèn xeáp choaøng vaøo ngöôøi, choaøng ra ngoaøi chieác aùo xaùm ñang maëc. Gaàn ba traêm vò vöôn tay duoãi vai, xoác coå vuoát löng... ñaõ taïo ra moät sinh hoaït roän raøng. Nhieàu vò luùng tuùng trong vieäc thaùo caùi daûi aùo vaø coät laïi daûi aùo. Nhieàu vò voäi vaøng, xoû tay loän ngöôïc. Chöông laø moät trong nhöõng ngöôøi luùng tuùng. Ngoaøi ñôøi anh vaãn vaäy. Anh nhö con haûi aâu bay vöôït truøng döông, thaùch thöùc baõo toá, nhöng ñeå ñöùng treân boong taøu thì chæ laøm troø cöôøi cho luõ thuûy thuû ñoäc aùc nhoû nhen.

Moät vò Tyø kheo ñöùng caïnh ñoù ñaõ tieán laïi choaøng chieác y vaøng leân vai anh. Vò ñoù coøn aân caàn buoäc daûi aùo giuùp anh vaø vuoát thaúng baâu aùo. Xin caûm taï vò Tyø kheo roäng loøng laân maãn. Chöông hoâm nay chæ coøn quyù vò ñeå giuùp ñôõ, ñeå an uûi. Ngaøy tröôùc ñoâi maét toâi choïn ca-vaùt cho anh. Ñoâi tay toâi choïn bít-taát cho anh. Muõi toâi choïn nöôùc hoa cho anh. Hoâm nay thì nhöõng moùn keå treân trôû thaønh kyû nieäm. Hoøa thöôïng luùc naõy coù trao giôùi töôùng :

- Caùc oâng suoát ñôøi khoâng ñeo traøng hoa thôm, khoâng xoa öôùp daàu thôm vaøo ngöôøi, khoâng xem nghe ca muùa haùt xöôùng, khoâng ngoài giöôøng cao, khoâng tham chöùa vaøng baïc...

Moïi giôùi caám ñeàu khoâng naëng ñoái vôùi Chöông. Khi ôû ngoaøi ñôøi anh cuõng chæ bò nhuoäm maøu ñôøi moät caùch lôït laït. Luoân luoân anh laø keû phong phuù trong suy töôûng maø baàn cuøng trong höôûng thuï.

Khi caùc vò Sa-di ñaõ teà chænh y vaøng ñöùng saùt caïnh nhau thì caùi quang caûnh giôùi tröôøng boãng saùng röïc haún leân. Maøu vaøng röïc rôõ, maøu cuûa taâm nieäm giaûi thoaùt, maøu cuûa Ñoâng Nam AÙ Chaâu traøn ñaày aùnh naéng vaø traøn ñaày khoå ñau. Chöông baây giôø ñaõ hoøa mình vaøo caùi khoái maøu vaøng kia roài. Anh laãn loän trong ñoù, anh bieán maát trong ñoù, khoâng theå chæ nhìn sau löng maø bieát ñöôïc anh, khoâng theå chæ nhìn daùng ñi maø bieát ñöôïc anh. Maø baây giôø cho duø coù nhìn roõ maët, thì anh cuõng ñaõ khoâng coøn laø anh nöõa roài. Anh ñaõ thay ñoåi khaùc roài.

Tieáng chuoâng troáng ñoå hoài chaám döùt buoåi leã. Caùc Sa-di saép haøng moät ñi voøng tröôùc saân chuøa, ñi theo moät haønh lang daøi ñeå veà caùc lieâu. Töø moät goùc hoa vieân, ñoaøn nhaõ nhaïc boán ngöôøi maëc aùo ñen daøi luaân phieân nhau thoåi nhöõng ñieäu keøn thaät buoàn. Toâi rôøi choã ñöùng, ñi ra phía haønh lang, aån mình döôùi moät goác traéc baùch dieäp.

Ñoaøn Sa-di laàn löôït ñi qua, aùo vaøng röïc rôõ, maét nhìn xuoáng ñaát, chaân böôùc khoan thai. Tieáng keøn thaùnh thoùt, tieáng keøn næ non nhö daãn duï goùt chaân, nhö naâng nheï goùt chaân, nhöõng goùt chaân traàn chaïm nheï treân neàn xi maêng.

Moät vò Sa-di ñi qua, göông maët noâng daân naëng vaø chaéc. Tieáp tôùi moät vò neùt maët ngaây thô, tuoåi chöa ñeán 18. Moät vò maøy raäm vaø daøi, maét xeách nhö moân sinh cuûa moät Thieáu laâm töï. Moät vò gaày goø maûnh khaûnh tuoåi coù ñeán 30. Moät vò ñaãm thaáp maäp maïp daùng khoan dung yeâu ñôøi. Moät vò da maët ñen ñuùa laám taám nhieàu muïn. Chöông löõng thöõng ñi tôùi kia. Luoân luoân neùt maët anh raïng rôõ vaø daùng daáp uy nghi. Khoâng moät cöû ñoäng dö. Anh ñi ngang qua choã toâi ñöùng. AÙnh saùng nôi khuoân maët baát ñoäng laøm toâi boãng nhieân boái roái kinh sôï. Töï nhieân toâi quyø xuoáng.

Haønh ñoäng baát ngôø khieán coù ngöôøi lao xao di chuyeån gaàn toâi. Hoï ñoaùn moät bieán ñoäng, phoøng ngöøa moät baïo ñoäng. Toâi phaûi giô tay ra hieäu cho hoï yeân taâm. Toâi khoâng muoán xaùo ñoäng nhöõng böôùc chaân cuûa Chöông. Luùc naõy toâi coù yù ñònh ñôïi khi anh ñi qua toâi seõ kheõ goïi teân anh. Tieáng goïi seõ khua ñoäng caû taâm thöùc anh, seõ chaán ñoäng caû taâm linh anh, seõ phaù ñoå caû caùi maët bieån bình laëng cuûa taâm hoàn anh hieän taïi. Toâi töï tin bôûi toâi bieát toâi ngöï trò nôi caùi vuøng trôøi Quaù Khöù cuûa anh. Nhöng khi nhìn aùnh saùng nôi khuoân maët baát ñoäng cuûa anh, toâi vuït thaáy toâi laø keû baïi traän. Voâ nghóa, phuø du laø tình yeâu cuûa moät ngöôøi ñaøn baø, laø chính ngay ngöôøi ñaøn baø. Trôøi ôi! Moät con phuø du vöøa coù aûo voïng ngoâng cuoàng laø voã caùnh leân ñeå laøm giaät mình moät con sö töû.

Boùng cuûa Chöông ñi khuaát, noái tieáp theo laø nhöõng boùng khaùc, cuõng chaäm raõi ñeàu ñaën theo moät nhòp ñieäu eâm eâm, meâ hoaëc cuûa gioïng keøn næ non. Toâi vaãn cöù quyø ñoù baát ñoäng, baát löïc, caûm thaám thía laàn ñaàu tieân thaân phaän phuø du cuûa mình.

Voõ Hoàng