Con ruoi

1 Traïm xe muøa haï vaéng ngaét. Duy, trong moät goùc chuoàng lôø môø toái, moät con ruoài maét thoâ loá vöôùng phaûi maïng nheän, tung hai chaân sau vuøng vaãy phaù löôùi. Toøn ten moät luùc, noù rôi ngoït nhö moät haït ñaäu. Con ruoài laïi boø töø moät coïng rôm döïng nghieâng, cong vì ñaàu dính cöùt ngöïa, leân ñaäu treân löng con ngöïa ñaõ ñöôïc thaùo khoûi xe.

2

Con ngöïa ngaäm yeân moät coïng coû khoâ maéc trong raêng caám, ñöa maét tìm laõo ñaùnh xe löng khoøm. Laõo ñang ngoài ñaùnh côø tröôùc tieäm baùnh bao beân hoâng traïm. Laõo ñang thua luoân ba vaùn.

- Thoâi, ñöøng coù noùi loän xoän, chôi theâm moät vaùn nöõa ñi.

Naéng loït khoûi maùi hieân, roïi leân caùi löng khoøm cuûa laõo troâng nhö moät boïc haønh lyù troøn.

Moät baø nhaø queâ hôùt haûi böôùc vaøo trong saân traïm. Tôø môø saùng hoâm nay ñöôïc ñieän tín cuûa ñöùa con laøm treân tænh ñang bò beänh saép cheát, baø hoái haû vöôït ba daëm ñöôøng nuùi haõy coøn ñaãm öôùt söông.

- Chöa coù xe sao?

Baø ta thoø maët vaøo phoøng laõo ñaùnh xe hoûi, nhöng khoâng coù ai traû lôøi.

- Chöa coù xe sao?

Moät caùi coác naèm ngaõ treân taám tatami (1) xieâu veïo, moät doøng nöôùc traø nhôït nhö maøu röôïu sake (2) röôùng chaûy nheï töø mieäng coác. Baø nhaø queâ quanh quaát trong saân roài qua beân hoâng tieäm baùnh, laïi hoûi.

- Chöa coù xe haû?

- Xe vöøa môùi chaïy ñoù.

Baø chuû tieäm baùnh traû lôøi. Baø nhaø queâ meáu maùo noùi, nöôùc maét chaûy quanh.

- Chaïy roài aø, xe chaïy maát hoài naøo? Thaät khoå quaù, tôùi sôùm hôn moät chuùt nöõa thì coù kòp xe ñöôïc roài khoâng. Heát xe roài hôû baø?

Baø nhaø queâ vöøa khoùc vöøa noùi. Roài baø baät khoùc thaønh tieáng nhöng baø chaúng buoàn lau nöôùc maét, cöù ñöùng xöõng moät hoài giöõa ñöôøng quanh xe trong saân traïm, roài boãng böôn baõ caát böôùc veà höôùng tænh.

- Coù chuyeán tôùi ñoù.

Laõo ñaùnh xe, maét vaãn khoâng rôøi baøn côø, noùi voùi. Baø nhaø queâ döøng böôùc quay ngay laïi. Nhöôùng caëp loâng maøy ñaõ baïc, baø ta hoûi.

- Coù xe thieät haû? Xe chaïy ngay haû? Thaèng con toâi beänh saép cheát, laøm ôn giuùp toâi leân treân tænh cho kòp.

- Taán maõ tôùi ñoù aø?

- Möøng quaù aø. Ñaây leân tænh maát bao laâu hôû baùc? Chöøng naøo thì baùc cho xe chaïy?

- Saép coù chuyeán tôùi. Laõo ñaùnh xe noùi theá roài ñaäp choát tôùi.

- Xe coù chaïy lieàn khoâng? Töø ñaây leân ñeán tænh coù maát heát ba tieáng khoâng? Coù maát ñeán ba tieáng khoâng hôû baùc? Thaèng con toâi saép cheát, laøm ôn cho xe chaïy giuùp toâi leân cho kòp coù ñöôïc khoâng?

Töø phía cuoái caùnh ñoàng ñaèng xa nhôø nhôø hôi ñaát, coù tieáng giaõ ñaäu voïng laïi. Moät caäu trai vaø moät coâ gaùi ñang böôùc gaáp veà höôùng traïm xe. Coâ gaùi chôït ñöa tay ñôõ boïc haønh lyù treân vai ngöôøi con trai.

- Ñeå em mang.

- Haû?

- Naëng laém maø.

Ngöôøi con trai vaãn im laëng, giöõ veû nheï nhaøng, nhöng moà hoâi traùn nheå xuoáng maën. Ngöôøi con gaùi than

- Khoâng bieát xe ñaõ chaïy maát roài chöa.

. Ngöôøi con trai nheo maét ngoaùi nhìn maët trôøi qua boïc haønh lyù.

- Trôøi naéng quaù! Chaéc laø chöa.

Hai ngöôøi thoâi noùi chuyeän. Coù tieáng boø roáng.

- Neáu moïi ngöôøi bieát thì laøm sao hôû Anh?

Ngöôøi con gaùi noùi, maët nhö muoán khoùc.

Tieáng giaõ ñaäu töø xa voïng laïi nghe nhö tieáng chaân ai ñuoåi doàn. Ngöôøi con gaùi thoaùt ngoaùi nhìn laïi ñaøng sau, roài ñöa tay ñôõ boïc haønh lyù treân vai ngöôøi con trai.

- Ñeå em mang cho. Vai em heát ñau roài maø.

Nhöng ngöôøi con trai vaãn im laëng daán böôùc ñeàu, ñoät nhieân noùi.

- Neáu thieân haï bieát thì tuïi mình troán nöõa.

Moät ñöùa beù muùt moät ngoùn tay, coøn moät tay khaùc ñöôïc meï daét vaøo trong saân traïm.

- Maù, ngöïa ngöïa.

- Ö Ø, ngöïa ngöïa

Ñöùa beù vuøng khoûi tay meï, chaïy baêng veà phía chuoàng, döøng laïi caùch chuoàng khoaûng hai böôùc, noù ñöùng nhìn con ngöïa, daäm chaân la "EÂ, eâ ".

Con ngöïa ngheånh ñaàu, veânh veânh tai. Ñöùa beù baét chöôùc nghieâng ñaàu, nhöng tai noù chaúng rung rinh. Roài ñöùa beù nhaên maët nhíu maøy vôùi con ngöaï, choác choác laïi daäm chaân la " EÂ, eâ".

Con ngöïa mieäng haát haát caùi caùn thuøng coû roài huïc ñaàu vaøo aên.

- Maù, ngöïa ngöïa.

- Ö Ø, ngöïa ngöïa.

- Thoâi, queân mua guoác geta (3) cho thaèng nhoû maát roài. Noù thích döa haáu, thoâi thì mua döa cho noù vaäy. Noù thích maø mình cuõng thích, nhö theá thì ñöôïc caû hai ñaøng.

Moät ngöôøi ñaøn oâng vöøa laåm baåm vöøa vaøo trong saân traïm. OÂng ta ñaõ boán möôi ba. Boû coâng vaät loän vôùi caùi ngheøo trong suoát boán möôi ba naêm trôøi, ñeâm hoâm qua oâng môùi truùng moät moái taèm ñaàu muøa ñöôïc 800 Yen. Baây giôø trong buïng chæ toaøn chuyeän toan tính cho töông lai. Theá maø môùi hoài hoâm khi ñi taém ôû nhaø taém coâng coäng Sento (4), oâng bò thieân haï cöôøi cheá rieãu vì oâng cöù ñem caû caùi haàu bao ñöïng 800 Yen ñi luoân vaøo trong phoøng taém, nhöng chuyeän aáy thì oâng cuõng ñaõ queân maát bieán roài.

Baø nhaø queâ ñang ngoài treân chieác saøn trong traïm, nhoûm daäy ñeán beân caïnh ngöôøi ñaøn oâng.

- Khoâng bieát chöøng naøo ngöôøi ta môùi cho xe chaïy. Thaèng nhoû toâi beänh saép cheát, khoâng leân nhanh thì chaéc khoâng giaùp ñöôïc maët noù..

- Theá thì khoâng ñöôïc.

- Chaéc laø xe cuõng saép chaïy. Môùi hoài naõy oâng ta noùi laø xe saép chaïy.

- Theá thì oâng ta coøn ñôïi gì ñaáy.

Caäu trai vaø coâ gaùi böôùc vaøo saân traïm. Baø nhaø queâ laân la veà phía hai ngöôøi.

- Hai coâ caäu ñònh ñi xe phaûi khoâng? Chaéc khoâng coù xe ñaâu.

Ngöôøi con trai hoûi vaën.

- Khoâng coù xe thaät sao?

Coâ con gaùi hoûi gaën theâm.

- Khoâng coù xe thaät aø?

- Toâi ñôïi caû hai tieáng ñoàng hoà roài maø chaúng coù xe. Töø ñaây leân tôùi treân tænh cuõng phaûi maát ba tieáng. Baây giôø ñaõ maáy giôø roài haû, theá naøy thì xe leân tôùi treân tænh thì cuõng ñöùng boùng maát.

- Ö Ø chaéc cuõng phaûi ñöùng boùng.

Ngöôøi ñaøn oâng nhaø queâ noùi xen. Baø nhaø queâ quay laïi hoûi.

- OÂng coù chaéc vaäy khoâng? Giôø ñoù thì thaèng con toâi chaéc cheát maát, oâng coù chaéc laø ñöùng boùng khoâng?

Baø ta noùi vaäy roài laïi suït sòt khoùc. Roài baø voäi qua ngay beân tieäm baùnh.

- Xe chöa chaïy sao? Baùc vaãn chöa chòu cho xe chaïy sao?

Laõo ñaùnh xe naèm ngöûa laáy baøn côø laøm goái, ñaàu höôùng veà phía baø chuû tieäm ñang röûa chieác væ baùnh. Laõo vaãn naèm nguyeân hoûi.

- Noài baùnh chöa soâi sao hôû baø?

Ñeán maáy giôøì thì xe môùi chòu chaïy! Maáy ngöôøi haønh khaùch tuï taäp trong saân ñôïi khoâ heát caû moà hoâi, nhöng khoâng ai bieát ñöôïc maáy giôø thì xe môùi chaïy. Ví duø coù ai bieát thì chæ khoâng ngoaøi maáy chieác baùnh bao ñang baét ñaàu phoàng leân trong noài. Töø bao nhieâu naêm thaùng nay, trong suoát caû cuoäc ñôøi coâ ñoäc soáng moät mình cuûa laõo, laõo chæ coù tuyeät moãi moät nieàm an uûi lôùn nhaát laø ngaøy naøo cuõng laø ngöôøi ñaàu tieân gaép ñöôïc nhöõng chieác baùnh môùi haáp xong, tröôùc khi chöa moät ai ñöôïc ñuïng tay ñeán.

Ñoàng hoà trong traïm ñoå möôøi tieáng. Noài baùnh boác khoùi nghi nguùt, nöôùc reùo trong noài. Xaït, xaït, xaït, laõo phu xe caét coû cho ngöïa aên. Beân caïnh laõo, con ngöïa ñang uoáng nöôùc tröõ buïng. Xaït, xaït, xaït.

Con ngöïa ñaõ ñöôïc thaéng vaøo xe. Baø nhaø queâ leo ngay leân ngoài trong xe, maét ñaêm ñaêm veà höôùng tænh. Laõo ñaùnh xe löng khoøm noùi.

- Môøi baïn haøng leân xe.

Naêm ngöôøi haønh khaùch ngoù chöøng böïc thang nghieâng, leân ngoài chung vôùi baø nhaø queâ.

Laõo ñaùnh xe löng khoøm gaép maáy chieác baùnh nôû no troøn nhö nhöõng loïn boâng goøn boû vaøo trong bò, xong laõo leo leân buïc ngoài khoøm löng laïi. Tieáng coøi xe boùp bí bo. Tieáng roi ñaùnh.

Con ruoài maét thoâ loá ñaäu treân ñuøm thòt thoái döôùi haùng con ngöïa, boãng bay leân ñaäu nghæ treân noùc xe. Noù oân laïi caûnh suyùt cheát trong maïng nheän, thaân noù laéc lö theo xe.

Chieác xe ngöïa dong ruoåi döôùi trôøi naéng gaét. Xe ra khoûi nhöõng haøng caây, chaïy doïc theo nhöõng luoáng ñaäu, laéc lö treân con ñöôøng chaïy giöõa moät beân laø vöôøn troàng ñay, moät beân laø nhöõng nöông daâu roài huùt boùng trong khu röøng. Maøu xanh cuûa caây röøng rung rinh in ngöôïc trong nhöõng gioït moà hoâi ñoïng treân traùn con ngöïa.

10

Trong xe ngöôøi ñaøn oâng huyeân thuyeân baét chuyeän vôùi moïi ngöôøi nhö ñaõ hôn naêm naêm roài môùi tìm ñöôïc tri kyû. Chæ rieâng ñöùa beù moät mình oâm coät xe, thao laùo nhìn ra ngoaøi caùnh ñoàng.

- Maù, leâ leâ.

- Ö Ø, leâ leâ.

Treân buïc xe, caây roi ngöïa naèm yeân. Baø nhaø queâ chuù yù nhìn giaûi thaét löng buoäc haàu bao cuûa ngöôøi ñaøn oâng, caát tieáng hoûi.

- Maáy giôø roài haû? Ñaõ möôøi hai giôø roài chöa? Theá naøy thì phaûi ñeán xeá môùi leân tôùi treân tænh.

Coøi xe treân buïc ñaõ ngöøng vang. Laõo phu xe moùc heát baùnh trong bò ra, ngoán heát voâ bao töû. Xong laõo khoøm löng laïi, ru daàn vaøo giaác nguû gaät. Trong luùc ñoù con ruoài döông maét thoâ loá, laëng ngaém nhöõng ñoài leâ hieän daàn leân, noù nghieâng ñaàu nhìn vöïc doác döïng ñöùng ñang höùng naéng maët trôøi giöõa haï, ñaát ñoû öûng, roài noù cuùi xuoáng nhìn doøng nöôùc chaûy sieát vöøa hieän ra. Vaø ngöôøi ta nghe tieáng xe nghieán oïc eïo, chaïy loïc xoïc gaäp geành treân con ñöôøng ñeøo, doác cao loûm choûm goà gheà. Ngoaøi con ruoài ra, haønh khaùch khoâng ai bieát laõo ñaùnh xe ñang nguû gaät. Con ruoài töø treân noùc xe, xaø xuoáng maùi toùc phaân nöûa ñaõ baïc ñang ruõ xuoáng cuûa laõo, vaø ñeán ñaäu treân löng con ngöïa möôùt moà hoâi, ñöa voøi lieám laùp.

Chieác xe leân ñeán ñænh ñeøo. Con ngöïa baét ñaàu oâm khuùc quanh hieän ra tröôùc maïng che maét. Nhöng trong khoaûnh khaéc aáy, con ngöïa khoâng kòp nghó ñeán thaân mình cuûa chính noù vôùi beà roäng cuûa chieác xe. Moät beân baùnh traät khoûi ñöôøng. Töùc khaéc con ngöïa bò xe keùo khöïng laïi, hoûng voù. Chôùp nhoaùng con ruoài bay vuùt leân, cuùi nhìn chieác xe vaø buïng ngöïa baät ngöûa cuøng rôi thoûng xuoáng vöïc. Ngöôøi ta heùt, con ngöïa hí vang. Vaø treân trieàn soâng laên loùc ngöôøi, ngöïa, vaùn gaãy ñeø leân nhau khoâng cöû ñoäng. Hoaøn toaøn yeân laëng. Chæ coù con ruoài sau khi ñöôïc nghæ caùnh, baây giôø maëc söùc vuùt leân cao, thaät cao maát huùt trong baàu trôøi xanh.

Tokyo, Hino 11-2002

*Dòch töø nguyeân taùc trong Iwanami Bunko do Iwanami Shoten aán haønh.