Chiec Xe Goong

Coâng trình ñaët ñöôøng saét giaûn tieän noái Odawara (1) vôùi Atami (2) ñöôïc baét ñaàu khi Ryohei leân taùm. Ngaøy naøo Ryohei cuõng ra ngoaøi bìa laøng xem caûnh ñaët ñöôøng -- noùi laø ñaët ñöôøng nhöng ñoù chæ laø vieäc chôû ñaát baèng xe gooøng -- theá maø Ryohei laïi thaáy hay, hoâm naøo cuõng ñi.

Hai ngöôøi phu ñöùng ôû phía sau xe gooøng chôû ñaày ñaát. Chieác xe gooøng chaïy töø treân ñoài xuoáng chaúng caàn ai ñaåy. Chieác xe lao nhanh chao qua chao laïi, vaït aùo khoaùc hanten (3) cuûa ngöôøi phu phaàn phaät, con ñöôøng raày heïp veïo xuoáng -- Ryohei laëng ngaém quang caûnh aáy, coù luùc muoán thaønh ngöôøi phu, hay ít ra cuõng ñöôïc ñöùng chung moät laàn vôùi ngöôøi phu treân xe. Xe gooøng chaïy tôùi vuøng ñaát baèng phaúng ôû bìa laøng thì töï nhieân ngöøng haún. Caùc ngöôøi phu nhanh nheïn nhaûy xuoáng, ñoå aøo ñaát xuoáng ngay cuoái con ñöôøng saét. Xong, laïi ñaåy xe leân ñoài. Ryohei nghó duø khoâng ñöôïc leo leân xe, nhöng neáu ñöôïc ñaåy xe thì cuõng ñuû maõn nguyeän

Moät buoåi chieàu -- khoaûng ñaàu thaùng hai, Ryohei cuøng vôùi ñöùa em nhoû hôn mình hai tuoåi vaø ñöùa nhoû ôû nhaø beân cuøng tuoåi vôùi ñöùa em, ra ngoaøi bìa laøng choã baõi xe ñaäu. Maáy chieác xe gooøng dính ñaày buøn, naèm xeáp haøng trong aùnh saùng môø nhaït. Nhöng nhìn quanh khoâng thaáy boùng daùng ngöôøi phu naøo caû, ba ñöùa beù leùn laïi gaàn, hoài hoäp ñaåy chieác xe gooøng naèm ngoaøi bìa. Khi ba ñöùa uøa nhau ra söùc ñaåy, thì ñaùnh roät, xe gooøng boãng laên baùnh. Tieáng roät ñaàu tieân laøm Ryohei laïnh toaùt ngöôøi. Nhöng tieáng thöù hai khoâng coøn laøm noù hoaûng hoát nöõa. Roät, roät -- döôùi söùc ñaåy cuûa ba ñöùa beù, xe gooøng töø töø chuyeån baùnh ngöôïc ñöôøng raày.

Ñaåy xe ñöôïc khoaûng hai möôi thöôùc thì ñöôøng raày boãng leân doác gaáp. Ba ñöùa duø coá heát söùc ñaåy cuõng khoâng laøm sao nhuùc nhích ñöôïc chieác xe. Coù luùc ba ñöùa vaø chieác xe coøn bò ñaåy ngöôïc laïi. Ryohei nghó nhö theá laø ñuû, lieàn ra hieäu cho hai ñöùa nhoû:

- Neø, leo leân mau.

Ba ñöùa cuøng ngöøng ñaåy nhaûy ngay leân xe. Chieác xe gooøng ban ñaàu chaïy töø töø, nhöng moãi luùc moät baét trôùn, lao xuoáng doác. Töùc khaéc, quang caûnh tröôùc maët Ryohei vuøn vuït môû ra hai beân. Gioù chieàu taït vaøo maët maùt, chieác xe gooøng doàng, laéc maïnh duôùi chaân Ryohei -- Ryohei thaáy sung söôùng ngaây ngaát.

Nhöng chæ hai ba phuùt sau thì xe gooøng ngöøng laïi ôû ñieåm cuoái.

- Neø, ñaåy theâm moät laàn nöõa nghen.

Ryohei vaø hai ñöùa nhoû ñònh ñaåy xe gooøng ñi, nhöng chieác xe chöa kòp laên baùnh thì ba ñöùa ñoät nhieân nghe coù tieáng chaân ai phía sau löng, roài boãng coù theâm tieáng quaùt giaän döõ:

- EÂ ñoà quyû söù, ai cho tuïi baây ñoäng tôùi xe ñoù.

Khi nhaän ra daïng ngöôøi phu to lôùn maëc chieác aùo khoaùc hanten coâng nhaân cuõ, ñaàu ñoäi noùn raï traùi muøa, ñöùng ôû phía ñaèng kia, thì Ryohei vaø hai ñöùa nhoû lieàn boû chaïy khoaûng möôi thöôùc.

Töø daïo ñoù, ñi coâng vieäc veà, duø thaáy maáy chieác xe gooøng ôû choã laøm ñöôøng vaéng veû aáy, Ryohei cuõng khoâng coøn daùm nghó ñeán vieäc leo treøo leân xe nöõa. Hình aûnh ngöôøi phu hoâm aáy töôûng chöøng nhö ñaõ haèn saâu vaøo trí nhôù cuûa Ryohei -- chieác muõ raï maøu vaøng lôø môø trong aùnh saùng ñaõ nhaït -- Nhöng ngay caû caùi hình aûnh aáy, moãi naêm nhö moät phai daàn.

Möôi ngaøy sau, moät hoâm vaøo khoaûng xeá tröa, Ryohei moät mình laïi laûng vaûng ra choã ñaët ñöôøng xem maáy chieác xe gooøng ñeán ñoå ñaát. Ngoaøi caùc xe chôû ñaát, laàn naày Ryohei thaáy moät chieác xe gooøng chôû toaøn nhöõng caây ñaø loùt ñöôøng raày ñang ñöôïc hai ngöôøi phu xe haõy coøn treû, ñaåy treân con ñöôøng raày roäng hôn, chaéc sau naøy seõ trôû thaønh con ñöôøng raày chính. Chæ môùi thaáy hoï Ryohei ñaõ thaáy deã laøm quen, "Coù leõ mình seõ khoâng bò hai ngöôøi naày la " -- Nghó vaäy, Ryohei chaïy nhanh ñeán beân caïnh chieác xe gooøng.

- Hai chuù, cho tui ñaåy vôùi!

Moät trong hai ngöôøi phu, maëc aùo raèn, vaãn cuùi gaàm ngöôøi ñaåy xe, traû lôøi deã daõi ñuùng nhö Ryohei ñaõ ñoaùn:

- ÔØ, maày ñaåy ñi.

Ryohei lieàn chen vaøo giöõa hai ngöôøi phu, ra söùc ñaåy.

- Maày nhoûi maø maïnh quaù haû!

Ngöôøi phu khaùc -- beân meùp tai coù vaét ñieáu thuoác quaán tay, khen Ryohei.

Ñöôïc moät luùc, ñöôøng raày bôùt doác, xe ñaåy nheï haún. Ryohei thaáp thoûm lo seõ bò ngöôøi phu baûo "Thoâi khoûi caàn ñaåy nöõa". Song, hai ngöôøi phu treû chaúng ai noùi raèng, thaúng löng leân tieáp tuïc ñaåy. Ryohei khoâng nhòn noåi, lo laéng hoûi:

- Ñaåy ñöôïc ñeán bao laâu nöõa?

- Bao laâu cuõng ñöôïc.

Hai ngöôøi phu treû cuøng traû lôøi moät löôït. Ryohei nghó trong buïng: "Hai ngöôøi naøy hieàn thaät!".

Ñaåy theâm naêm, saùu traêm thöôùc thì con ñöôøng raày laïi leân doác gaáp. Choã naøy hai beân toaøn laø vöôøn troàng quít, bao nhieâu laø quít vaøng öûng ñang höùng naéng.

"Ñaåy xe leân doác thì hay hôn, ngöôøi ta cho mình ñaåy hoaøi maø" -- Ryohei mieân man nghó vaø heát söùc ñaåy chieác xe gooøng.

Qua giöõa vöôøn quít, ñöôøng raày boãng xuoáng doác, ngöôøi phu maëc aùo raèn giuïc Ryohei: "Leo leân mau". Ryohei phoùc leân xe. Ba ngöôøi vöøa ñöùng goïn treân xe thì chieác xe gooøng dong xuoáng doác giöõa muøi thôm cuûa vöôøn quít. "Ñaåy xe khoâng söôùng baèng ñöùng treân xe." -- Ryohei ñeå maëc cho gioù thoåi caêng chieác aùo khoaùc haori (4), trong ñaàu nghó veà chuyeän ñöông nhieân aáy. "Laàn ñi caøng ñaåy thì laàn veà caøng ñöôïc ñöùng treân xe" -- Ryohei nghó theâm.

Ñeán khoaûng khu röøng coù nhöõng luøm tre thì xe chaïy chaäm laïi roài ngöøng haún. Nhö nhöõng laàn tröôùc, ba ngöôøi laïi xuoáng ñaåy chieác xe gooøng naëng tròch. Roài nhöõng luøm tre ñaõ khuaát, ñaây toaøn laø caây röøng. Döôùi chaân, ñaây ñoù laù ruïng ñaày, che laáp caû maët con ñöôøng saét bò seùt aên ñoû. Leân heát con doác cao thì beân kia vöïc thaúm maët bieån laïnh lôø môø hieän ra, meânh moâng. Ñaáy cuõng laø luùc Ryohei thaáy roõ noù ñaõ ñi quaù xa.

Ba ngöôøi laïi leân xe. Chieác xe gooøng chaïy döôùi nhöõng taøn caây trong khu röøng, doïc theo bieån traûi ra phía beân phaûi. Nhöng Ryohei giôø ñaây heát thaáy thích thuù. Noù mieân man nghó: "Thoâi, veà thì hôn". Dó nhieân Ryohei cuõng bieát, phaûi ñeán nôi ñònh tôùi thì xe vaø ngöôøi môùi coù theå quaønh veà.

Chieác xe döøng laïi laàn thöù hai nôi quaùn nöôùc coù maùi lôïp baèng raï, tröôùc vaùch nuùi môùi xeû. Hai ngöôøi phu vaøo trong quaùn, thong thaû ngoài uoáng traø vôùi baø haøng quaùn. Baø ñang coõng moät ñöùa nhoû chöa boû buù. Coøn laïi moät mình, Ryohei böïc doïc, loay hoay xoay quanh ngaém chieác xe. Chieác xe gooøng vôùi thaân thuøng chaéc nòch, buøn baén ñaày, khoâ quaùnh.

Moät luùc sau, hai ngöôøi phu xe töø trong quaùn ra. Ngöôøi phu coù ñieáu thuoác vaét meùp tai (luùc naøy khoâng coøn thaáy ñieáu thuoác ñaâu nöõa) ñeán choã Ryohei ñang ñöùng ñôïi beân caïnh chieác xe gooøng, ñöa cho Ryohei moät caùi baùnh goùi trong giaáy baùo. Ryohei laïnh nhaït: "Caûm ôn", nhöng sau ñoù haén nghó laïi, noùi nhö vaäy nghe khoâng ñöôïc leã pheùp, Ryohei beøn boùc baùnh ra aên moät mieáng. Caùi baùnh aåm giaáy baùo, hoâi muøi daàu

Ba ngöôøi laïi tieáp tuïc ñaåy xe, leo con doác thoaûi. Ryohei tay ñaåy nhöng loøng nghó chuyeän khaùc.

Khi xuoáng heát con doác phía beân kia ñoài thì laïi thaáy moät quaùn nöôùc gioáng heät nhö caùi quaùn tröôùc. Ñôïi cho hai ngöôøi phu vaøo trong quaùn, Ryohei ngoài leân buïc xe, chæ tính chuyeän ñi veà. Naéng chieáu töø phía taây saép lòm haún treân nhöõng ñoùa hoa mô nôû tröôùc quaùn. "Trôøi toái maát!" -- Ryohei nghó vaäy, khoâng theå ngoài yeân, choác choác laáy chaân ñaù caùi baùnh xe gooøng, hoaëc ra tay thöû ñaåy chieác xe maëc duø bieát moät mình khoâng theå ñaåy noåi -- Ryohei laøm vaäy chæ ñeå khuaây khoûa.

Hai ngöôøi phu trong quaùn ra, ñaët tay leân maáy caây ñaø loùt ñöôøng raày, höõng hôø noùi vôùi Ryohei:

- Maày veà ñi, hoâm nay tuïi tao nguû laïi ñaèng naøy.

- Maày maø veà muoän thì nhaø maày lo ñoù.

Ryohei baát giaùc ngaån ngöôøi ra. Trôøi ñaõ baét ñaàu toái, cuoái naêm ngoaùi Ryohei coù theo Meï ñeán taän laøng Iwamura roài veà, nhöng laàn naøy ñöôøng xa gaáp ba boán laàn naêm ngoaùi, maø baây giôø laïi phaûi veà moät mình suoát caû con ñöôøng naøy -- Ryohei boãng hieåu ra moïi söï. Noù suyùt baät khoùc. Nhöng noù nghó khoùc cuõng chaúng ích gì, vaø cuõng khoâng phaûi laø luùc ñeå khoùc. Ryohei khuùm nuùm cuùi ñaàu chaøo hai ngöôøi phu, roài nöông theo con ñöôøng raày maø chaïy.

Ryohei caém ñaàu chaïy moät luùc doïc theo ñöôøng raày, boãng noù caûm thaáy goùi baùnh trong aùo laán caán khoù chòu, lieàn moùc ra lieäng beân ñöôøng. Cuøng luùc aáy, noù haát boû luoân ñoâi deùp itazori (5). Chaân noù chæ coøn laïi coù moãi moät lôùp tabi (6) moûng. Loøng baøn chaân bò nhöõng vieân ñaù nhoû ñaâm thaúng vaøo ñau, nhöng noù thaáy hai chaân nheï haún ra. Roài noù caûm ñöôïc bieån naèm phía beân tay traùi, nhöng cöù moät möïc chaïy vuùt nhanh leân con doác cao. Choác choác nöôùc maét cöù öùa leân laøm noù phaûi nhaên maët -- Ryohei coá nhòn khoùc, nhöng cöù phaûi hít muõi suït sòt.

Chaïy qua khoûi khu röøng tre, thì raùng chieàu öûng treân neàn trôøi beân trieàn nuùi Higane saép taét haún. Ryohei caøng quyùnh leân. Quang caûnh luùc veà baây giôø troâng khaùc haún luùc ñi, caøng laøm cho noù lo. Ryohei thaáy khoù chòu vôùi caû chieác aùo khoaùc ngoaøi ñaõ öôùt ñaãm moà hoâi. Ñeå coá chaïy cho nhanh, noù côûi vaát luoân chieác aùo khoaùc beân ñöôøng.

Chaïy ñeán vöôøn quít thì xung quanh trôøi caøng toái. "Chæ caàn coøn soáng..." duø coù bò trôït, bò vaáp, Ryohei cuõng khoâng maøng, chæ moät möïc caém ñaàu chaïy.

Khi Ryohei thaáy caùi baõi xe gooøng ngoaøi bìa laøng hieän ra ôû ñaèng xa trong boùng toái, thì noù muoán khoùc oøa leân. Maët thì nhö dôû khoùc, nhöng noù daèn laïi ñöôïc, cöù caém coå chaïy.

Vaøo ñeán trong laøng thì hai beân ñöôøng moïi nhaø ñaõ leân ñeøn. Trong aùnh saùng luø muø, Ryohei thaáy roõ hôi moà hoâi treân ñaàu noù boác khoùi. Maáy ngöôøi ñaøn baø ñang ñöùng beân gieáng muùc nöôùc, maáy ngöôøi ñaøn oâng ñi laøm vöôøn veà, ai thaáy Ryohei hoàng hoäc chaïy, ñeàu caát tieáng hoûi "Coù chuyeän gì vaäy maày?" Nhöng noù vaãn nín thinh, moät möïc caém ñaàu chaïy, baêng qua naøo tieäm baùn taïp hoùa, tieäm hôùt toùc roài nhöõng caên nhaø coù ñeøn saùng.

Khi chaïy loït vaøo trong coång nhaø thì Ryohei khoâng coøn nhòn ñöôïc nöõa, noù oøa leân khoùc töùc töôûi. Nghe tieáng khoùc cuûa Ryohei, boá meï noù xuùm laïi. Nhaát laø meï noù, baø oâm chaët laáy noù vaøo loøng, noùi doã daønh gì ñoù. Nhöng, Ryohei tay chaân cöù vuøng vaãy, khoùc roáng leân. Tieáng khoùc, heùt döõ doäi cuûa Ryohei keùo ba boán baø haøng xoùm tuï taäp tröôùc caùi coång toái môø. Boá meï noù vaø caû caùc baø haøng xoùm ai cuõng coá gaïn hoûi sao noù khoùc. Nhöng caøng bò gaïn hoûi, noù caøng khoùc roáng leân. Cöù nhôù laïi quaõng ñöôøng xa môùi chaïy veà, taát caû noãi lo sôï coøn laïi cho ñeán giaây phuùt naøy, thì duø coù khoùc lôùn ñeán bao nhieâu cuõng khoâng haû daï...

Naêm hai möôi saùu tuoåi, Ryohei cuøng vôï con leân Tokyo. Ryohei giôø naøy, ñang caàm buùt son ngoài söûa baûn thaûo treân laàu hai cuûa moät nhaø xuaát baûn taïp chí. Chaúng coù lyù do gì caû, theá maø coù luùc haén nhôù laïi haén ôû caùi ngaøy xa xöa aáy. Chaúng coù lyù do gì caû? -- Ryohei meät moûi, raõ rôøi, tröôùc maët haén baây giôø thì ra, cuõng gioáng nhö caùi thuûa ngaøy xöa aáy, vaãn con ñöôøng moøn heïp vôùi nhöõng luøm caây, nhöõng con doác tranh saùng tranh toái cöù ñöùt ñoaïn, roài laïi cöù tieáp noái nhau chaïy daøi...

Tokyo, Hino 26- 2-2003
Dòch töø nguyeân taùc trong Shincho bunko cuûa nhaø xuaát baûn Shincho sha.

Chuù Thích

(1) - Odawara: Moät thò traán ôû phía nam, caùch Tokyo khoaûng 80 caây soá. Vaøo theá kyû 16 coù thaønh Odawara chu vi hôn 9 caây soá, do Söù quaân Hojo xaây. Thaùng 5 naêm 1590 Söù quaân Hideyoshi ôû phía nam Nhaät baûn, trong cuoäc tranh huøng thoáng nhaát laõnh thoå, ñoäng vieân 22 vaïn quaân, vaây 5 vaïn quaân Hojo thuû trong thaønh. Ñeán thaùng 7 thì Hojo phaûi ra haøng. Chieán thaéng cuûa Hideyoshi ôû Odawara môû maøn cho thôøi ñaïi thoáng nhaát döôùi quyeàn cai trò cuûa moät Shogun (Töôùng quaân). Tieáp theo ñoù laø thôøi ñaïi Maïc phuû cuûa Tokugawa Shogun (theá kyû 17-19).

(2) - Atami: Moät thaéng caûnh coù nhieàu suoái nöôùc noùng, caùch Tokyo khoaûng 120 caây soá veà phía Nam. .

(3) - Hanten: Moät kieåu aùo khoaùc Haori (xem döôùi) ngaén ñeán moâng, coù caáu taïo vaø caùch may ñôn giaûn hôn, khoâng coù giaây buoäc ôû giöõa thaân aùo. Hanten thöôøng ñöôïc duøng laøm ñoàng phuïc cho giôùi phu, thôï ngaøy nay, hay caùc toå chöùc trong xaõ hoäi Nhaät ngaøy xöa, thí duï nhö caùc toå chöõa chaùy v.v....

(4) - Haori: AÃ¯o khoaùc ngaén duøng cho caû nam laãn nöõ, maëc khoaùc leân beân ngoaøi boä aùo Kimomo daøi. Coù raát nhieàu loaïi, kieåu maãu khaùc nhau.

(5) - Itazori: Deùp coá höõu cuûa Nhaät, loaïi reû tieàn, khoâng coù ñeá, laøm baèng goã..

(6) - Tabi: Vôù coá höõu cuûa Nhaät coù phaàn bao rieâng ngoùn chaân caùi vaø phaàn bao chung boán ngoùn chaân coøn laïi. Nhö theá vôù coù choã xeû giöõa ngoùn chaân caùi vaø ngoùn chaân chæ keïp vaøo ñai guoác.