Chim Vieät Caønh Nam          [ Trôû Veà         [  Trang chuû  ]

Nhaân vaät Toân Ngoä Khoâng qua caùi nhìn cuûa Nhaø Phaät hoïc

- Thích Chôn Thieän - 

Toân Ngoä Khoâng laø bieåu töôïng cho Chaùnh kieán vaø Chaùnh tö duy (Thaùnh tueä uaån) cuûa moãi haønh giaû, laø trí tueä voâ ngaõ thaáy roõ moïi hieän höõu laø voâ ngaõ, voâ thöôøng vaø daãn ñeán tan raõ, khoå ñau. Trí tueä aáy khaùc vôùi trí tueä sinh dieät. Noù laø voâ sinh neân taùc giaû Ngoâ Thöøa AÂn giôùi thieäu Myõ haàu vöông ñöôïc sinh ra töø tröùng ñaù, keát tinh cuûa tuù khí trôøi ñaát. Trí tueä aáy töï bieát tìm ñöôøng ñi ra khoûi sinh töû nhö Myõ haàu vöông bieát tìm ñöôøng ñeán vôùi ñaïi ñeä töû cuûa Ñöùc Phaät (Toân giaû Tu Boà Ñeà) ñeå hoïc ñaïo baát sinh baát dieät.

Toân giaû Tu Boà Ñeà laø vò ñeä nhaát ly duïc, ly aùi (coøn coù nghóa laø ñeä nhaát rôøi chaáp thuû heát thaûy caùc ngaõ töôùng) trong haøng ñeä töû cuûa Ñöùc Phaät - theo kinh Kim Cang Baùt Nhaõ. Ñaïo maø Myõ haàu vöông ñöôïc truyeàn daïy laø thaáy roõ voâ ngaõ töôùng (hay khoâng töôùng) cuûa vaïn höõu vaø töï taâm rôøi xa moïi tham aùi. Naém ñöôïc sôû ñaéc aáy thì lieàn töï taïi, ôû ngoaøi moïi khoå ñau. Söï kieän töï taïi naøy ñaõ ñöôïc Ngoâ Thöøa AÂn bieåu hieän qua 72 pheùp thaàn thoâng bieán hoùa cuûa phaùp moân Ñòa saùt.

Trí tueä naøy laø cao nhaát ñeå ñi ñeán trí tueä giaûi thoaùt sau cuøng, khoâng coøn trí tueä naøo khaùc cao hôn, neân ñöôïc goïi laø Voâ sö trí. Vì theá, Toân giaû Tu Boà Ñeà caám Toân Ngoä Khoâng tieát loä danh taùnh cuûa Thaày daïy baûo cho Toân Ngoä Khoâng.

Ñaït ñöôïc trí tueä xa lìa khoå ñau aáy, Myõ haàu vöông nhaän ñöôïc phaùp danh laø Toân Ngoä Khoâng. Chöõ Toân, theo lôøi caét nghóa cuûa Toân giaû Tu Boà Ñeà, neáu xoùa boä khuyeån beân caïnh thì thaønh chöõ Töû (con) vaø chöõ Heä (treû con). Nhö theá trí tueä cuûa Toân Ngoä Khoâng ñang ôû thôøi kyø cuûa maàm nhaân giaûi thoaùt sau cuøng, maø chöa laø trí tueä giaûi thoaùt sau cuøng, trí tueä naøy caàn ñöôïc tu taäp theâm Giôùi vaø Ñònh.

Trí tueä, töï thaân noù laø ñoäng, thaùo ñoäng, vì theá Toân Ngoä Khoâng mang thaân töôùng gioáng khæ. Caùi ñoäng cuûa trí tueä caàn ñöôïc thuaàn hoùa vaø nuoâi döôõng baèng ñònh taâm vaø söï thöïc haønh giôùi haïnh. Ñònh taâm seõ röûa saïch caùi ñoäng cuûa yù, giôùi ñöùc seõ röûa saïch caùi ñoäng cuûa thaân, khaåu. Chöa ñuû, coù nhöõng thôøi ñieåm manh ñoäng cuûa trí caàn phaûi nhôø ñeán ñaïi ñònh ñeå cheá ngöï nhö laø Toân Ngoä Khoâng caàn phaûi ñoäi treân ñaàu chieác voøng "Khaån coâ nhi" (coøn goïi laø voøng "kim coâ", hay voøng "ñònh taâm") vaø caàn ñöôïc cheá ngöï bôûi "ñònh taâm chuù" (hay chuù Khaån coâ nhi) cuûa Boà taùt Quaùn Theá AÂm.

Khi maø trí tueä aáy chöa ñöôïc Giôùi, Ñònh cheá ngöï vaø nuoâi döôõng thì noù seõ bò Naêm uaån (hay vuõ truï, cuoäc ñôøi) khoáng cheá vôùi voâ löôïng phieàn naõo. Ñaây laø hình aûnh Nguõ Haønh Sôn chuïp leân mình naêm traêm naêm maø khoâng trôû ñöôïc. Ñoù laø caùi hoïa ñaïi naùo Thieân cung cuûa Teà Thieân Ñaïi Thaùnh, do vì Ñaïi Thaùnh thaáy roõ caùi hö, caùi rôûm cuûa trôøi vaø döôùi theá, khoâng chòu ñöôïc maø ñaïi naùo, ñaäp phaù, ñaïp ñoå.

Sau khi thaáy roõ haäu quaû cuûa taâm thaùo ñoäng, Toân Ngoä Khoâng saün saøng höôùng veà bi taâm, giaûi thoaùt taâm nhö ñaõ saün saøng chôø Ñöôøng Taêng, ñeå theo phoø taù, roøng raõ suoát 500 naêm. Neáu bi taâm khôûi, taâm giaûi thoaùt (ñaïi ñònh khôûi) khôûi thì Toân Ngoä Khoâng thoaùt ly ñöôïc söï troùi chaët cuûa Naêm uaån nhö sau khi phaù ñoå Nguõ Haønh Sôn vaø leân ñöôøng Taây du.

Ñöôøng giaûi thoaùt chöa döøng laïi ôû ñaây. Ngoä Khoâng (hay trí tueä) caàn tieáp tuïc vaøo ñaïi ñònh vaø loøng ñaïi bi caàn phaûi tu taäp nhieàu laàn nöõa. Nghóa laø Ngoä Khoâng phaûi tinh taán leân ñöôøng thöïc haønh giaûi thoaùt. Baáy giôø Ngoä Khoâng coù theâm moät phaùp hieäu nöõa laø Haønh Giaû.

Trí tueä cuûa Toân Haønh Giaû (naëng phaàn töï ñoä) caàn phaûi ñöôïc tu taäp cuøng vôùi bi taâm ñoä sinh (phaàn ñoä tha cuûa Ñöôøng Taêng) thì môùi thieän xaûo, môùi tieán gaàn giaûi thoaùt toái haäu . Cuõng theá, bi taâm caàn ñöôïc trí tueä voâ ngaõ daãn ñöôøng, neáu khoâng thì deã laïc ñaïo. Taùc giaû Ngoâ Thöøa AÂn dieãn ñaït ñieåm giaùo lyù naøy qua söï xaây döïng hai nhaân vaät Ñöôøng Taêng vaø Toân Haønh Giaû. Khi naøo maø Ñöôøng Taêng khoâng nghe Toân Haønh Giaû thì phaùi ñoaøn Taây du maéc naïn lôùn. Khi naøo maø vaéng boùng Ngoä Khoâng thì ma quaùi hieän ra haønh hung, phaùi ñoaøn Taây du trôû neân buoàn baõ aûm ñaïm nhö moät phaùi ñoaøn ñöa ñaùm tang (nhö caûnh quyû Hoaøng Baøo haõm haïi Ñöôøng Taêng sau khi Ngoä Khoâng bò ñuoåi veà nuùi Hoa Quaû).

Ngöôøi tu giaûi thoaùt rôøi xa trí tueä moät böôùc thì bò hoïa lieàn moät böôùc. Caàn phaûi thöôøng xuyeân giöõ chaùnh nieäm hay "nhö lyù taùc yù" ñeå traùnh caùc naïn nhö naïn ôû am Moäc Tieân (hoài thöù 64): Ñöôøng Taêng maéc vaøo caûnh meâ thô, röôïu vaø tình. Baáy giôø, Toân Haønh Giaûi xuaát hieän kòp thôøi vaø ma caûnh lieàn tan bieán, Ñöôøng Taêng ra khoûi söï ñaém tröôùc noäi thoï vaø ngoaïi thoï .

(Trích Baøn veà Taây du kyù cuûa Ngoâ Thöøa AÂn)
 [ Trôû Veà ]