Chim Vieät Caønh Nam [ Trôû Veà ] [Trang chuû ]
Louise
W. Somerset MAUGHAM
baûn dòch cuûa Nguyeãn Thò Chaân QuyønhW. Somerset MAUGHAM (1874-1965)
OÂng laø con moät vieân coá vaán luaät phaùp, soáng ôû Paris vôùi cha cho ñeán naêm 10 tuoåi thì moà coâi cha. Vì meï maát töø hai naêm tröôùc, oâng phaûi trôû veà Anh soáng cöïc khoå beân moät ngöôøi chuù laøm Cha Sôû taïi Whitstable. Tuy thieân veà vaên chöông töø nhoû nhöng bò chuù eùp buoäc phaûi theo hoïc ngaønh thuoác. OÂng ñaõ töøng du hoïc ôû Ñaïi hoïc Heidelberg (Ñöùc) vaø ñeán naêm 1897 thì toát nghieäp Y khoa.
OÂng coù taät noùi laép, tính tình laïi nhuùt nhaùt, nhöng thoâng thaïo khaù nhieàu ngoaïi ngöõ : Phaùp, Ñöùc, YUØ, Y-pha-nho vaø raát öa du lòch khaép nôi treân theá giôùi. Trong Theá chieán I, oâng laøm cho cô quan tình baùo.
Töø naêm 1928, oâng taäu moät bieät thöï ôû Nice vaø ñònh cö ôû Phaùp cho tôùi khi taï theá.
S. MAUGHAM vieát khaù nhieàu truyeän ngaén, tieåu thuyeát, tieåu luaän, kòch vaø laø taùc giaû aên khaùch baäc nhaát thôøi baáy giôø. Taùc phaåm cuûa oâng baét ñaàu ra maét coâng chuùng töø naêm 1896 vaø ñeán naêm 1908 thì oâng noåi tieáng vôùi boán haøi kòch ñöôïc trình dieãn ôû Luaân ñoân.
S. MAUGHAM phaân tích taâm lyù nhaân vaät khaù saâu saéc song nhöõng nhaän xeùt, suy luaän cuûa oâng döøng laïi ôû laõnh vöïc lyù trí chöù khoâng ñi vaøo nhöõng ngoõ ngaùch ngoaét ngoeù cuûa voâ thöùc.
"Louise" coù theå coi laø moät truyeän ngaén tieâu bieåu cuûa S. MAUGHAM.
Toâi cuõng khoâng hieåu taïi sao Louise laïi baän loøng vì toâi. Naøng gheùt cay gheùt ñaéng toâi vaø toâi bieát sau löng toâi naøng khoâng boû lôõ moät cô hoäi naøo ñeå ñaët ñieàu deøm pha toâi vôùi caùi veû thuøy mò coá höõu cuûa naøng. Naøng raát teá nhò, khoâng khi naøo noùi thaúng nhöng chæ moät lôøi noùi boùng, moät tieáng thôû daøi, moät caùi vaãy nheï cuûa ñoâi baøn tay noõn naø laø ngöôøi ta töùc khaéc hieåu thaáu ñaùo taâm yù naøng. Louise laø baø chuùa veà khoa laõnh ñaïm khen kheùo. Quaû thaät chuùng toâi ñaõ quen bieát, gaàn nhö thaân nhau, töø treân 25 naêm nay nhöng toâi khoâng tin raèng naøng coù theå ñoäng loøng vì moái thaâm tình naøy. Naøng cho toâi laø moät gaõ ñaøn oâng soáng söôïng, cuïc suùc, loã maõng, mieäng löôõi cay ñoäc. Toâi laáy laøm laï sao naøng laïi khoâng tieán ñeán con ñöôøng taát yeáu töùc laø boû rôi toâi. Naøng khoâng laøm nhö theá, nhöng ñuùng söï thöïc thì naøng cuõng khoâng ñeå toâi yeân : naøng luoân luoân môøi moïc toâi tôùi aên tröa, aên toái vôùi naøng, moät naêm ñoâi laàn coøn môøi toâi ñeán chôi caû maáy ngaøy cuoái tuaàn ôû nhaø naøng taïi mieàn queâ. Sau cuøng toâi cuõng ñoaùn ra ñöôïc lyù do. Naøng nghi ngaïi toâi khoâng tin naøng, neáu ñoù laø nguyeân do vì sao naøng gôøm toâi thì noù cuõng khieán naøng tìm caùch giao du vôùi toâi. Naøng haèn hoïc thaáy chæ duy coù toâi coi naøng laø con ngöôøi öa vôø vónh, giaû doái vaø naøng ñöùng ngoài khoâng yeân chöøng naøo maø toâi coøn chöa chòu nhìn nhaän mình ñaõ laàm laãn vaø ñaàu haøng. Coù leõ naøng thoaùng hieåu toâi ñaõ nhìn roõ chaân töôùng cuûa naøng ñaèng sau chieác maët naï vì chæ coù mình toâi bieát theá neân naøng hi voïng chaúng choùng thì chaày moät ngaøy kia toâi seõ laãn caùi maët naï vôùi boä maët thaät cuûa naøng. Toâi khoâng bao giôø bieát roõ naøng coù manh taâm bòp bôïm thaät hay khoâng. Toâi töï hoûi coù phaûi naøng löøa doái ngay caû chính naøng cuõng nhö naøng ñaõ löøa doái taát caû moïi ngöôøi xunh quanh, hay taïi naøng coù moät ñieåm haøi öôùc naøo daáu kín trong thaâm taâm ? Neáu quaû theá thì coù leõ naøng ñaõ bò toâi thu huùt khoâng khaùc naøo saét vôùi nam chaâm, chuùng toâi luoân luoân caëp keø nhau vì cuøng chia seû vôùi nhau moät ñieàu bí maät maø khoâng ai bieát. Toâi quen Louise töø tröôùc khi naøng thaønh hoân. Khi aáy naøng coøn laø moät thieáu nöõ maûnh mai vôùi caëp maét to vaø u buoàn. Cha meï naøng quyù baùu naøng nhö con caàu töï, gaàn nhö thôø phuïng naøng bôûi vì hình nhö beänh tinh hoàng nhieät ñaõ khieán cho quaû tim naøng suy nhöôïc vaø naøng caàn phaûi heát söùc gìn giöõ söùc khoeû. Vaäy neân khi Tom Maitland ñeán caàu hoân thì gia ñình naøng khoâng maáy vui, cho raèng naøng quaù eûo laû, aét khoâng ñuû hôi söùc chòu ñöïng noåi moät tình traïng nhöôïc ngöôøi nhö laäp gia ñình. Song nhaø naøng voán chæ ñuû aên maø Tom Maitland laïi giaàu. Chaøng höùa seõ laøm taát caû nhöõng gì coù theå laøm treân coõi ñôøi naøy cho Louise. Cuoái cuøng cha meï naøng baèng loøng giao phoù Louise cho Tom nhö giao moät traùch vuï thieâng lieâng. Tom Maitland laø moät anh chaøng to lôùn, vaïm vôõ, raát ñieån trai vaø laø moät theå thao gia coù baûn lónh. Chaøng ñaém ñuoái say meâ Louise. Vì tim naøng ñau yeáu chaøng khoâng hi voïng giöõ ñöôïc naøng soáng laâu beân mình neân doác loøng chieàu chuoäng naøng ñeå cho nhöõng naêm cuoái cuøng cuûa ñôøi naøng ñöôïc coù haïnh phuùc. Chaøng döùt khoaùt boû haún nhöõng troø tieâu khieån ñaõ thaønh thaïo töø xöa, khoâng phaûi vì naøng ñoøi theá, naøng vui veû khi thaáy chaøng chôi golf hay ñi saên, chæ vì ngaãu nhieân moãi laàn chaøng ñònh ñi ñaâu xa ñoä moät ngaøy thì naøng leân côm ñau tim. Neáu hai ngöôøi coù chuyeän baát hoøa thì naøng laäp töùc nhöôøng nhòn ngay vì naøng laø moät ngöôøi vôï nhu thuaän nhaát ñôøi. Chæ taïi quaû tim naøng dôû queû hoùa neân naøng phaûi naèm lieät giöôøng caû tuaàn, nhöng luùc naøo naøng cuõng nhu mì khoâng heà heù moâi than thôû. Chaøng khoâng ñaønh taâm cö xöû nhö moät keû phaøm phu khieán naøng phaûi phieàn muoän. Theá laø hai ngöôøi giaèng co nhau xem ai ñöôïc quyeàn nhöôøng nhòn ai vaø phaûi khoù khaên laém chaøng môùi thuyeát phuïc ñöôïc naøng neân laøm theo yù muoán cuûa naøng. Coù laàn thaáy naøng ñi boä caû möôøi caây soá ñeå ñeán moät choã naøng öa thích, toâi ngöùa mieäng noùi boùng cho Tom Maitland hieåu raèng naøng khoeû maïnh hôn laø ngöôøi ta töôûng thì chaøng laéc ñaàu vaø thôû daøi :
"Khoâng, naøng yeáu laém. Naøng ñaõ ñi khaùm taát caû caùc danh sö chuyeân trò beänh tim treân theá giôùi nhöng ngöôøi naøo cuõng noùi ñôøi naøng chaúng khaùc gì ngoïn neán tröôùc gioù. Cuõng may naøng coù moät tinh thaàn quaät cöôøng."
Vaø chaøng keå laïi cho Louise nghe nhöõng nhaän xeùt cuûa toâi veà söùc chòu ñöïng cuûa naøng.
"Roài ñaáy maø xem, ñeán mai toâi seõ phaûi ñeàn buø, toâi seõ naèm treân ngöôõng cöûa cuûa Thaàn Cheát" naøng höôùng vaøo toâi vôùi moät gioïng than phieàn.
Toâi laåm baåm : "Ñoâi khi toâi nghó chò thöøa söùc ñeå laøm nhöõng gì maø chò muoán."
Toâi ñaõ töøng thaáy naøng khieâu vuõ ñeán 5 giôø saùng neáu buoåi daï hoäi coù vui nhoän, coøn neáu noù buoàn teû thì naøng caûm thaáy ñuoái söùc voâ cuøng vaø Tom phaûi ñöa naøng veà nhaø sôùm. Toâi chaéc naøng khoâng öa caâu traû lôøi cuûa toâi vì maëc daàu naøng ban cho toâi moät nuï cöôøi xieâu loøng ngöôøi toâi thaáy trong caëp maét xanh lam môû roäng cuûa naøng chaúng coù laáy moät tia vui thuù.
"Chaúng leõ toâi laïi naèm xuoáng cheát ngay tröôùc maët anh ñeå cho anh vöøa loøng ? " naøng ñaùp.
Louise ñaõ soáng laâu hôn choàng. Tom Maitland bò nhieãm laïnh trong moät chuyeán ñi du thuyeàn. Hoâm aáy Louise caàn ñeán taát caû moïi caùi chaên trong thuyeàn ñeå uû cho naøng aám. Chaøng ñeå laïi cho naøng gia taøi ñaùng keå vaø moät ñöùa con gaùi. Khoâng ai khuyeân giaûi ñöôïc Louise. Naøng coøn soáng soùt ñöôïc quaû laø moät quaùi söï. Baïn beø ai cuõng ñinh ninh Louise seõ beùn goùt theo Tom vaøo nhaø moà. Ngöôøi ta thöông Iris, ñöùa con gaùi naøng seõ bò moà coâi luoân caû meï trong nay mai. Hoï caøng saên soùc Louise gaáp boäi, khoâng ñeå cho naøng caát nhaéc moät vieäc gì, hoï nhaát ñònh ñoøi laøm heát ñeå naøng khoûi nhoïc meät. Hoï gia coâng bôûi vì neáu naøng baét buoäc phaûi laøm baát cöù moät vieäc gì chaùn hay khoâng thích töùc thì tim naøng laïi haønh vaø naøng laïi caän keà caùi cheát. Naøng tuyeân boá hoaøn toaøn bô vô neáu khoâng coù ngöôøi ñaøn oâng naøo troâng nom cho naøng vaø vôùi söùc khoeû suy yeáu naøng khoâng bieát seõ phaûi laøm theá naøo ñeå nuoâi daäy cho ñöùa con gaùi ñaùng thöông cuûa naøng neân ngöôøi. Baïn hoûi taïi sao naøng khoâng taùi giaù ? - " OÂi, vôùi moät quaû tim beänh hoaïn nhö theá, toâi noùi chuyeän caûi giaù theá naøo ñöôïc ? " maëc daàu naøng bieát laø Tom haún öôùc mong cho naøng böôùc ñi böôùc nöõa. Coù leõ ñoù laø ñieàu toát nhaát naøng neân laøm vì Iris, nhöng thöû hoûi ai laø ngöôøi chòu ñeøo boàng moät beänh nhaân yeáu ñau nhö naøng ? Keå cuõng laï laø laïi coù nhieàu thanh nieân toû ra saün saøng ñoùng vai naøy vaø chæ moät naêm sau khi Tom lìa ñôøi naøng öng thuaän cho George Hobhouse daãn naøng ñeán nhaø thôø. Chaøng laø moät ngöôøi khoâi ngoâ, traùng kieän, laïi cuõng khoâng ñeán noãi tuùng thieáu. Toâi chöa thaáy ai toû veû haân hoan baèng George khi ñöôïc vinh haïnh chaêm soùc cho con ngöôøi beù boûng, yeáu ñuoái ñoù.
"Em seõ chaúng soáng laâu ñeå laøm phieàn anh maõi ñaâu" naøng noùi.
Chaøng laø moät quaân nhaân, laïi coù tham voïng, nhöng chaøng ñaõ töø chöùc. Söùc khoeû cuûa Louise baét buoäc naøng phaûi nghæ muøa ñoâng ôû Monte Carlo, vaø muøa heø ôû Deauville. Chaøng hôi ngaàn ngaïi khi nghó tôùi söï nghieäp dang dôû vaø luùc ñaàu Louise nhaát ñònh bòt tai khoâng muoán nghe noùi tôùi chuyeän töø chöùc nhöng cuoái cuøng naøng chòu nhöôïng boä nhö naøng vaãn nhöôïng boä xöa nay vaø chaøng chuaån bò ñeå nhöõng naêm hieám hoi cuoái ñôøi naøng ñöôïc phaàn naøo coù haïnh phuùc.
"Cuõng chaúng coøn bao laâu nöõa ñaâu" naøng noùi. "Em seõ coá gaéng ñeå khoâng laøm phieàn anh."
Trong hai, ba naêm sau ñoù, maëc daàu mang moät quaû tim beänh taät, Louise ñaõ thaønh coâng trong vieäc aên dieän, nhôûn nhô ñi döï nhöõng buoåi tieáp taân vui nhoän nhaát, phoùng taâm baøi baïc, khieâu vuõ vaø caû tình töù vôùi nhöõng chaøng thanh nieân dong doûng cao nöõa. Nhöng George khoâng coù caùi khaû naêng chòu ñöïng beàn bæ nhö ngöôøi choàng thöù nhaát cuûa Louise. Ñoâi khi chaøng phaûi töï phaán chaán baèng chuùt röôïu maïnh ñeå ñöông ñaàu vôùi nhöõng coâng vieäc thöôøng nhaät vôùi tö caùch laø ngöôøi choàng thöù hai cuûa naøng. Raát coù theå chaøng cöù theo ñaø uoáng maõi Louise seõ khoâng öa, nhöng may maén thay (cho naøng) chieán tranh buøng noå. Chaøng leân ñöôøng nhaäp nguõ vaø ba thaùng sau lìa traàn. Louise choaùng vaùng. Tuy nhieân, naøng caûm thaáy ñaây khoâng phaûi laø luùc thaû loûng cho moái saàu töï do naåy nôû, noùi ví thöû naøng coù leân côn ñau tim thì cuõng chaúng ma naøo bieát. Ñeå khuaây khoûa, naøng bieán caùi bieät thöï ôû Monte Carlo thaønh nhaø döôõng thöông cho caùc só quan. Baïn höõu ñinh ninh naøng seõ khoâng theå naøo soáng noåi vôùi coâng vieäc naëng nhoïc aáy.
"Dó nhieân toâi seõ cheát vì noù. Toâi bieát theá nhöng caàn gì ? Toâi cuõng phaûi gheù vai gaùnh vaùc phaàn toâi chöù?" naøng noùi.
Nhöng coâng vieäc nhaø thöông ñaõ khoâng gieát cheát naøng. Naøng coù thì giôø vui soáng. Khoâng moät nhaø döôõng beänh naøo ôû Phaùp laïi ñöôïc hoan ngheânh nhö theá. Tình côø toâi gaëp naøng ôû Paris. Naøng duøng côm tröa ôû Ritz vôùi moät thanh nieân Phaùp cao raùo vaø raát treû ñeïp. Naøng giaûi thích raèng naøng ñang coù vieäc lieân quan ñeán nhaø thöông. Naøng cho bieát caùc só quan raát deã thöông vôùi naøng. Hoï bieát söùc khoeû cuûa naøng moûng manh nhö theá naøo neân khoâng ai nôõ ñeå naøng laøm baát cöù moät vieäc gì. Hoï ñua nhau saên soùc naøng, aáy, cöù nhö taát caû ñeàu laø choàng naøng heát. Louise thôû daøi.
"Thaät toäi nghieäp cho Gerorge, coù ai töôûng töôïng ñöôïc raèng vôùi moät quaû tim taät beänh nhö theá naøy maø toâi laïi soáng dai hôn chaøng ?"
"Toäi nghieäp cho caû Tom nöõa" toâi cheâm.
Toâi khoâng roõ vì sao naøng khoâng thích toâi noùi nhö theá. Naøng ban cho toâi moät nuï cöôøi phieàn traùch vaø ñoâi maét ñeïp cuûa naøng röng röng.
"Luùc naøo anh cuõng thôû ra nhöõng caâu laøm nhö anh tieác reû khoâng muoán cho toâi höôûng noát maáy naêm thöøa cuûa ñôøi toâi."
"Quaû tim cuûa chò baây giôø ñaõ khaù hôn xöa nhieàu roài phaûi khoâng ?"
"Noù seõ chaúng bao giôø khaù hôn. Saùng nay toâi vöøa gaäp moät baùc só chuyeân moân vaø baùc só baûo toâi phaûi chuaån bò ñoùn nhöõng tin chaúng laønh."
"OÂi daøo, chò ñaõ chaúng chuaån bò töø ngoùt hai möôi naêm nay roài laø gì ?"
Khi chieán tranh chaám döùt, Louise ñònh cö ôû Luaân ñoân. Baây giôø vôùi caùi tuoåi ngoaøi 40, naøng vaãn maûnh mai, yeáu ôùt, ñoâi maét to vaø caëp maù xanh xao, nhöng vaãn treû nhö ngöôøi chö quaù 25. Iris tröôùc kia ñi hoïc thì nay ñaõ tröôûng thaønh veà soáng vôùi meï.
"Noù seõ troâng nom cho toâi" Louise noùi. "Taát nhieân phaûi soáng vôùi moät ngöôøi yeáu ñau nhö toâi laø moät caùi toäi cho noù, nhöng cuõng seõ chaúng bao laâu ñaâu. Toâi tin noù seõ khoâng quaûn ngaïi."
Iris laø moät coâ beù ngoan. Coâ ñaõ ñöôïc daäy raèng söùc khoeû cuûa meï coâ raát moûng manh. Ngay töø taám beù, Iris cuõng khoâng ñöôïc pheùp gaây ra moät tieáng ñoäng naøo. Coâ hieåu raèng khoâng bao giôø ñöôïc traùi yù, laøm cho meï buoàn phieàn. Maëc daàu baây giôø Louise tuyeân boá khoâng muoán nghe coâ ñaû ñoäng ñeán chuyeän cuùc cung taän tuïy, hi sinh ñôøi coâ cho moät baø giaø laåm caåm, phieàn toaùi, coâ beù cuõng cöù khaêng khaêng nhaát ñònh khoâng nghe. Ñaây khoâng phaûi laø vaán ñeà hi sinh ñôøi coâ maø chính laø moät haïnh phuùc cho coâ ñöôïc pheùp giuùp ñôõ ngöôøi meï yeâu quyù ñaùng thöông. Vôùi moät tieáng thôû daøi, meï coâ ñeå maëc coâ caùng ñaùng haàu heát moïi chuyeän.
Louise noùi : "Con beù noù khoaùi ñöôïc toû ra noù khoâng phaûi laø ngöôøi voâ duïng."
Toâi hoûi : "Chò khoâng nghó raèng neân ñeå chaùu noù ñöôïc ñi chôi vôùi chuùng baïn noù nhieàu hôn ö ? "
"Thì xöa nay toâi vaãn baûo noù theá. Nhöng toâi khoâng theå baét eùp noù phaûi ñi chôi ñöôïc. Coù Trôøi môùi bieát laø chaúng bao giôø toâi muoán ai phaûi hi sinh vì toâi". Coøn Iris khi nghe toâi khuyeân baûo thì ñaùp : "Toäi nghieäp meï chaùu. Meï chaùu muoán chaùu ñi chôi, ñi hoäi heø vôùi chuùng baïn, nhöng heã chaùu thoø ñi ñaâu laø meï chaùu leân côn ñau tim cho neân thaø chaùu ôû nhaø coøn hôn."
Nhöng roài Iris vöông vaán tô tình. Moät ngöôøi baïn treû cuûa toâi, moät thanh nieân khaû aùi ñaõ ngoû lôøi caàu thaân vaø ñöôïc coâ öng thuaän. Toâi thöông coâ beù vaø vui möøng thaáy coâ coù dòp xaây döïng moät cuoäc ñôøi rieâng tö. Döôøng nhö coâ chöa bao giôø töôûng töôïng moät chuyeän nhö theá coù theå xaåy ra cho mình. Nhöng boãng moät hoâm chaøng thanh nieân ñeán tìm toâi buoàn baõ cho bieát cuoäc hoân nhaân cuûa chaøng phaûi ñình hoaõn voâ haïn ñònh. Iris caûm thaáy khoâng theå boû rôi meï. Dó nhieân ñaây khoâng phaûi laø vieäc cuûa toâi, nhöng toâi cuõng thu xeáp ñeán gaäp Louise. Luùc naøo naøng cuõng vui veû tieáp ñoùn baïn höõu vaøo giôø uoáng traø buoåi tröa vaø baây giôø ñaõ ñöùng tuoåi naøng öa tieáp ñoùn caû caùc vaên ngheä só.
"Toâi nghe noùi chaùu Iris seõ khoâng laäp gia ñình nöõa phaûi khoâng chò ?". Toâi ñaët caâu hoûi sau moät luùc yeân laëng.
"Naøo toâi coù bieát gì ñaâu ? Chaéc noù seõ khoâng cöôùi sôùm ñöôïc nhö yù toâi mong muoán. Toâi ñaõ quyø xuoáng van xin noù ñöøng nghó gì ñeán toâi nhöng noù coù nghe toâi ñaâu ?"
"Chò khoâng nghó raèng laøm tình laøm toäi noù nhö theá laø quaù ñaùng aø ?"
"Khoå laém chöù. Song cuõng chæ ñoä maáy thaùng nöõa laø cuøng, toâi chaúng muoán baát cöù moät ai phaûi hi sinh vì toâi caû."
"Chò Louise, chi ñaõ choân caát hai ñôøi choàng roài, taïi sao chò laïi khoâng theå choân theâm hai ñôøi choàng nöõa ?"
"Anh töôûng ñaây laø chuyeän ñeå mang ra ñuøa bôõn aø ?" naøng hoûi vôùi gioïng coá toû ra giaän döõ.
"Toâi töï hoûi chò coù bao giôø nhaän thaáy chò luoân luoân thöøa söùc khoeû ñeå laøm nhöõng gì chò thích, raèng quaû tim taät beänh cuûa chò chæ dôû chöùng khi naøo chò phaûi laøm nhöõng vieäc chò khoâng öa ?"
"Thoâi, thoâi, xöa nay toâi vaãn bieát anh nghó nhöõng gì veà toâi. Anh khoâng bao giôø tin raèng toâi coù beänh gì caû, coù ñuùng theá khoâng ?"
Toâi nhìn thaúng vaøo taän maét naøng : "Ñuùng theá. Toâi nghó raèng töø 25 naêm nay chò ñaõ traéng trôïn löøa doái nhöõng ngöôøi xung quanh. Toâi cho chò laø moät con ngöôøi ích kyû vaø laø muï ñaøn baø quyû quyeät nhaát traàn ñôøi. Chò ñaõ laøm hoûng cuoäc ñôøi cuûa hai ngöôøi choàng ñaùng thöông, vaø nay coøn toan laøm haïi luoân caû ñôøi ñöùa con gaùi chò nöõa."
Toâi seõ khoâng laáy laøm ngaïc nhieân neáu Louise leân côn ñau tim taïi traän. Toâi ñôïi naøng noåi côn thònh noä. Song naøng chæ ban cho toâi moät nuï cöôøi hieàn hoøa.
"Anh baïn, roài moät ngaøy kia anh seõ phaûi aân haän vì ñaõ ñang taâm thoát ra nhöõng lôøi leõ nhö theá vôùi toâi."
"Chò nhaát ñònh khoâng cho chaùu Iris laáy thanh nieân aáy ?"
"Thì toâi vaãn khaån khoaûn, laïy van ñeå noù laáy choàng. Toâi bieát ñaùm cöôùi noù seõ gieát toâi nhöng toâi khoâng caàn. Chaúng coù ai theøm ñoaùi hoaøi ñeán toâi. Toâi chæ laø moät gaùnh naëng cho taát caû moïi ngöôøi."
"Coù phaûi chò baûo vôùi Iris raèng ñaùm cöôùi noù seõ gieát cheát chò khoâng ?"
"Chính noù baét toâi phaûi khai ra nhö theá."
"Chò laøm nhö ai cuõng coù theå baét chò laøm nhöõng gì maø chính chò ñaõ quyeát ñònh."
"Noù muoán laáy choàng ngaøy mai thì noù cöù vieäc laáy. Ñaùm cöôùi noù coù gieát cheát toâi thì cuõng chaúng can gì ñeán ai."
"Theá thì chuùng ta cöù thöû xem sao nheù ?"
"Quaû anh nhaãn taâm khoâng maûy may thöông xoùt tình caûnh toâi hay sao ?"
"Ngöôøi ta khoâng theå thöông xoùt moät keû chuyeân moân vôø vónh ñoùng kòch nhö chò vaãn ñoùng cho toâi xem."
Moät thoaùng hoàng öûng treân ñoâi goø maù nhôït nhaït. Daãu naøng vaãn cöôøi song ñoâi maét naøng ñanh laïi loä veû töùc giaän.
"Con Iris cöù vieäc laáy choàng noäi trong thaùng naøy. Coøn neáu coù xaåy ra chuyeän gì cho toâi thì toâi hi voïng caû anh laãn noù seõ coù theå töï tha thöù cho mình."
Louise ñaõ giöõ lôøi höùa. Ngaøy cöôùi ñöôïc aán ñònh, leã cöôùi toå chöùc linh ñình, giaáy môøi göûi ñi, Iris vaø chaøng thanh nieân vui möøng, raïng rôõ. 10 giôø saùng hoâm cöôùi, Louise, ngöôøi ñaøn baø tai quaùi aáy leân moät côn ñau tim vaø töø traàn. Naøng cheát raát eâm aû vaø tha thöù cho Iris ñaõ gieát naøng.
W. Somerset MAUGHAM, "Louise",
Collected short stories (1951)
Nguyeãn Thò Chaân Quyønh dòch
[Trôû Veà ]