Thöïc ra, trong thôøi gian soáng giöõa choán nuùi röøng hoang vu, laïnh leõo thænh thoaûng toâi cuõng mô töôûng ñeán nhöõng hình boùng nheï nhaøng cuûa caùc coâ gaùi ôû choán queâ höông. Nhöng sau nhöõng laàn voïng töôûng nhö theá, kieåm ñieåm trôû laïi toâi thaáy mình chaúng yeâu moät coâ naøo roõ reät, bôûi vì roõ reät laø chaúng coâ naøo yeâu toâi roõ raøng. Toâi bieát nguyeân nhaân saâu xa söï thieät thoøi naøy laø taïi nhöõng khi ñeán gaàn phuï nöõ, toâi thöôøng laøm boä ta ñaây laø baäc ñaøn anh, leân maët daïy baûo nhöõng ñieàu phaûi traùi. Khi ngöôøi ta laø... caáp treân, chuyeân moân noùi chuyeän ñaïo ñöùc thì thöïc khoù loøng haï xuoáng caàu xin caáp döôùi moät chuùt aân hueä aùi tình. Roát cuoäc, caáp döôùi trôû thaønh moät thöù caáp treân raát cao, ñeán noãi toâi khoâng tin chaéc coù ngaøy mình seõ ñaït tôùi.

Nhöng khoâng phaûi chæ mình toâi gaây ra cho toâi söï tình coâ ñoäc maø coøn taïi caùc coâ nöõa. Hình nhö haàu heát caùc coâ mieàn xuoâi ñeàu khoâng phaùt bieåu chaân thaønh, giaûn dò yù nghó cuûa mình. Vì vaäy, nhöõng ngöôøi khoâng saønh veà khoa taâm lyù nhö toâi, khoù loøng chieàu yù caùc coâ cho ñöôïc laâu daøi. Laïi theâm, moãi moät coâ gaùi vöøa lôùn laø y nhö ôû haøng xoùm vaø moãi goùc ñöôøng ñeàu tuùc tröïc saün moät chaøng trai treû ñeå maø cöôøi tình vaø trao nhöõng laù thö duyeân. Cho neân toâi khoâng chaéc raèng con ngöôøi toâi yeâu coù thöïc trong traéng taâm hoàn, hay laø trong khi yeâu toâi naøng vaãn laãn loän vôùi keû xoùm gieàng naøo ñoù.

Toâi cöù cho raèng ñeán noâng noãi naøy coù leõ mình chæ yeâu ñöôïc nhöõng coâ gaùi Thöôïng maø thoâi, vì toâi nghe noùi phuï nöõ mieàn Thöôïng bao giôø cuõng raát giaûn dò vaø chaân thaønh. Do nhöõng leõ ñoù, ngaøy leân mieàn nuùi toâi vaãn ao öôùc gaëp gôõ moät coâ gaùi Thöôïng thaät ñeïp ñeå maø coù dòp baùo thuø giaùn tieáp caùc coâ mieàn xuoâi, nhöng hình nhö toâi leân choán nuùi röøng khoâng nhaèm muïc ñích ñi tìm ñaøn baø, cho neân thaùng ngaøy troâi qua toâi chæ gaëp toaøn moät thöù ñaøn oâng. Thænh thoaûng coù gaëp moät ít thuù döõ.

Ñeán khi ñöôïc bieát seõ leân nghæ ngôi nhieàu ngaøy taïi maïn Ñoâng Ñöôøng vaø caùc coâ gaùi mieàn naøy thöôøng cuoâi-ba-duøm - nghóa laø nguû thaân aùi vôùi ngöôøi khaùch laï - thì toâi baét ñaàu nhaän thaáy nuùi röøng khoâng phaûi chæ laø vaét seân huùt maùu, ñeøo doác cheo leo, thaùc nöôùc oà aït tuoân ñi khoâng keå thaùng ngaøy.

Leân ñöôøng laàn naøy toâi ñaõ toû ra heát söùc haêng haùi, y nhö moät ngöôøi ñeo ñuoåi tröôùc maét lyù töôûng cao sieâu. Nhöng ñeán caùi doác thöù chín, thì toâi caûm thaáy roõ reät, qua caëp ñaàu goái, raèng moãi moät moùn tình yeâu chöa ñuû khuyeán khích con ngöôøi. Tôùi luùc böôùc vaøo caùi buoân ñaàu tieân, gaëp hai coâ gaùi ñaõ giaø ngoài beân suoái nöôùc, phoâ caëp vuù seä gaàn chaám caùi vaùy cuït nguûn nhaït maøu, giöông maét ñuïc lôø nheo nheo nhìn toâi roài nôû nuï cöôøi ngaây ngoâ giôùi thieäu caû hai haøm raêng ñaõ caø moøn nhaün thì toâi ngô ngaùc, vaø loay hoay maõi vaãn khoâng nhôù thaèng ngoác naøo ñaõ töøng mô öôùc keát duyeân vôùi coâ gaùi Thöôïng.

Chuùng toâi haï traïi döôùi chaân moät ngoïn nuùi lôùn, caïnh con soâng nhoû nöôùc chaûy lôø ñôø, luoân luoân chôøn vôøn nhöõng baày muoãi röøng. ÔÛ löng chöøng nuùi laø moät caùi buoân khaù lôùn, ñieåm nhöõng nhöõng neùt vaøng loã choã giöõa neàn xanh saãm. Moãi saùng, moãi chieàu, khoùi lam vöôn ra töø caùc ñænh noùc, quyeän treân söôøn cao, roài tan chìm trong söông môø, y nhö nhöõng noãi mô moäng cuûa taâm hoàn toâi xoùa nhoøa trong moät yù saàu ngan ngaùt daâng leân töø khaép nuùi röøng.

Moät chieàu, toâi ñang laën loäi tìm nguoàn moät doøng suoái nhoû, chôït nghe tieáng haùt vang leân ôû giöõa röøng saâu. Toâi khoâng bieát ñöôïc caâu haùt noùi gì, nhöng gioïng meàm deûo, thænh thoaûng ngôï ngöøng ngaét quaõng, thu huùt laáy toâi nhö chaát nhöïa caây chaäp vaøo moät chieác laù khoâ. Daàn daàn toâi queân nguoàn suoái ñi tìm vaø böôùc laïc vaøo moät vuøng khaùc laï coù nhieàu moâ ñaù cheo leo raûi raùc döôùi chaân doác nuùi. Khi gaëp tieáng haùt thì toâi söûng soát ñöùng laïi. Moät coâ gaùi Thöôïng ñang ngoài röûa rau beân moät vuõng suoái. Khoâng bieát coù ngöôøi ñeán gaàn, coâ vaãn say söa ngoài haùt, ñaàu cuùi thaáp xuoáng soi mình döôùi nöôùc, laéc lö nheï nhaøng, hoøa nhòp vôùi baøn tay ñang chao qua chao laïi töøng môù rau röøng. Toâi ngoài beân naøy doøng suoái, gaàn nhö ñoái dieän vôùi coâ, yeân laëng raát laâu nhö theá ñeå quan saùt moät hieän töôïng chöa töøng baêeùt gaëp ôû trong ñôøi toâi töø tröôùc ñeán giôø. Coâ naøng beù nhoû, da ngaêm ngaêm ñen, voùc ngöôøi troøn tròa, goïn gaøng trong moät taám doà vaø chieác caø tiu xanh ñaäm, coù moät veû ñeïp heát söùc ... nuùi röøng. Lôøi haùt hình nhö öùng khaåu tuoân ra do noãi daøo daït töø trong ñaùy loøng, theo moät khuoân khoå aâm ñieäu coù saün töï bao nhieâu ñôøi, neân nghe mieân man töôûng khoâng bao giôø döùt ñöôïc. Toâi ñaõ töøng nghe nhieàu coâ ngöôøi kinh ca haùt. Nhöng hoaëc con ngöôøi khoâng hoøa hôïp vôùi baøi haùt, hoaëc laø baøi haùt khoâng hoøa hôïp vôùi khung caûnh, vaø hoaëc ngöôøi haùt khoâng giöõ ñöôïc veû töï nhieân khieán trong khi nghe, ta coù caûm töôûng chöùng kieán moät söï trình dieãn rôøi raïc veà con ngöôøi aáy coøn nhöõng baøi haùt chæ laø caùi côù phuï thuoäc. ÔÛ ñaây, caây röøng, nöôùc suoái, gioù ngaøn vaø ngöôøi con gaùi, vaø caû tieáng haùt ñeàu laø moät söï hoøa ñieäu thaâm traàm. Toâi coù caûm giaùc ñöùng tröôùc lôøi ca töø thuôû tinh khoâi, moät söï thoå loä cuûa nuùi cuûa röøng nhö phaùt tieát ra töø trong hoác ñaù, khe saâu, töø trong loøng ñaát meânh moâng thaêm thaúm... Toâi ngoài laëng yeân, caëp maét môø daàn boùng hình coâ gaùi ñeå cho thính giaùc ñöa veà moät coõi hoang vu chaäp chôøn saéc maøu man rôï, giöõa moät khoâng khí u uaát laù giaø uû muïc ngaøn naêm. Roài nhöõng tieáng chim laï luøng caát leân, doøng thaùc oàn aùo tuoân xuoáng, tieáng coàng, tieáng moõ, tieáng chieâng töø ñaâu böøng daäy, le loùi aùnh hoàng beáp löûa röøng khuya ...

Ñoät nhieân tieáng haùt ngöøng laïi, caû caùi sinh hoaït bao la cuûa choán nuùi röøng nhö chìm haún xuoáng hoá saâu. Coâ gaùi chôït troâng thaáy toâi, ngöøng tay khuaáy nöôùc, caëp maét boãng saùng long lanh. Coâ hoûi voïng sang :

- Laøm gì theá ?

Toâi cöôøi traû lôøi :

- Ngoài nghe nuùi röøng ca haùt.

Coâ hôi ngaång leân, ngaây nhìn giaây laùt, coù veû khoâng hieåu toâi muoán noùi gì. Roài coâ mæm cöôøi, cuùi xuoáng quôø tay chao môù rau röøng, döôøng nhö ñaõ queân caû ngöôøi ñang ngoài tröôùc maët. Xong vieäc, coâ ñöùng leân, tay xaùch gioû rau thoaên thoaét leo leân doác ñaù, veà buoân. Toâi im laëng ñi theo sau moät quaõng khaù daøi, roài döøng böôùc laïi, baâng khuaâng töï hoûi ñi ñaâu ?

Töø ñaáy boùng hình ngöôøi con gaùi Thöôïng luoân luoân aùm aûnh laáy hoàn toâi. Nhöõng giaác mô ñaõ cheát tieät ngaøy naøo baây giôø daàn daàn soáng laïi. Toâi tin töôûng raèng moät dòp naøo ñoù toâi seõ gaëp ngöôøi con gaùi treân buoân, vaø toâi seõ nguû thaân aùi moät ñeâm vôùi naøng.

Toâi voán khoâng quen phaân tích taâm tö ñeå hieåu vì sao toâi laïi khaùt khao maõnh lieät nhö theá. Chaéc raèng ngoaøi loøng ham muoán cuoàng nhieät vaø söï toø moø cuûa tuoåi thanh nieân, toâi coøn bò ngöôøi lôùn tuoåi ñaàu ñoäc baèng caùi quan nieäm phoå bieán cho raèng trình ñoä töøng traûi veà moät nôi naøo phaûi ñöôïc chöùng minh baèng söï tieáp xuùc vôùi ngöôøi ñaøn baø baûn thoå. Ñoái vôùi soá haïng ngöôøi naøy, hình nhö linh hoàn cuûa moät daân toäc bao giôø cuõng bò keïp trong ñoâi veá ñaøn baø. Neáu chöa thaät söï môû ñöôïc quyeån saùch hai trang aáy ra, thì duø quan saùt bao nhieâu thaéng caûnh, ngaâm ñoïc bao nhieâu taùc phaåm ñòa phöông, cuõng vaãn chöa am hieåu gì veà ñòa phöông aáy. Do ñoù, toâi cöù ngaïi raèng ngaøy sau, khi veà ñoàng noäi noùi chuyeän ñöôøng röøng, lôõ ai soát saéng hoûi toâi ñaøn baø mieàn Thöôïng theá naøo thì chaéc toâi seõ xaáu hoå maø aáp uùng raèng khoâng bieát. Caùi yù ñònh aáy caøng ngaøy caøng nung naáu ôû trong toâi ñeán moät cöôøng ñoä khoâng sao taû ñöôïc. Toâi khoâng bao giôø töï hoûi yù ñònh nhö theá, neáu thöïc hieän ñöôïc, seõ gaây taùc haïi theá naøo. Söùc maïnh tinh thaàn cuûa ñoàng baøo Thöôïng laø loøng tin töôûng phong tuïc. Ñoàng baøo mieàn Thöôïng baùm vaøo phong tuïc nhö nhöõng daây leo baùm laáy thaân caønh, nhö loaøi hoå döõ nöông vaøo hang ñaù. Toâi haù chaúng bieát keû naøo xuùc phaïm taäp tuïc mieàn röøng laø phaûi chuoác laáy oaùn hôøn troïn kieáp ñoù sao ? Toâi chaúng ñaõ hoïc töøng phong tuïc moät nhö hoïc hoûi töøng ngoùn voõ hoä thaân trong röøng phong tuïc um tuøm chaèng chòt cuûa ñoàng baøo Thöôïng ñoù sao ? Caùi gì ñoái vôùi ñoàng baøo mieàn Thöôïng cuõng coù theå thaønh caám kî thieâng lieâng : moät nhaùnh laù töôi caém ôû ñaàu buoân trong muøa gaët haùi coøn coù giaù trò ngaên caûn hôn ngaøn lôùp cöûa gaøi baèng khoùa saét; moät caùi xoa nheï thaân yeâu treân ñaàu ñöùa beù coù theå coi nhö xuùc phaïm baøn thôø vaø laøm baät leân bao nhieâu tia maét thuø haèn; moät thaân caây luïi duøng laøm gaäy choáng treân ñöôøng, moät chuùt queá thôm phoøng veä nhöõng khi beänh hoaïn, lôõ mang vaøo taän trong nhaø thì chaúng khaùc gì ñaõ daãn theo loaøi ma quyû, khuaáy leân bao nhieâu neùt maët caêm hôøn...

Toâi ñaõ nghó nhieàu veà ñieàu aáy qua khaù nhieàu ñeâm thöùc nguû chaäp chôøn. Nhöng loøng nhieät noàng cuûa tuoåi thanh nieân khieán toâi hoaøi nghi phong tuïc coù theå cöôõng laïi yù thöùc toø moø loàng trong söùc maïnh duïc tình. Töø ñaáy toâi coá hoïc taäp tieáng noùi ñöôøng röøng. Khoâng bieát nhöõng ngöôøi ñeo ñuoåi lyù töôûng cao sieâu khi hoïc tieáng ngöôøi thì phaûi chaêm chæ ra sao, chöù toâi vì chuùt muïc ñích xin nguû moät ñeâm maø ñaõ heát loøng ra coâng ñeøn saùch. Baïn höõu khoâng bieát thaâm yù cuûa toâi, ñeàu khen toâi coù yù thöùc "nghieân cöùu vaên hoùa mieàn Thöôïng". Coøn toâi, tuy ñaõ töï hieåu roõ raøng, toâi vaãn cho raèng mình ñang chuaån bò "tham khaûo giaù trò nhaân baûn ôû trong phong tuïc cuûa caùc chuûng toäc ñoàng baøo..."

Nhieàu laàn, nhaân dòp anh em leân tieáp xuùc treân buoân, toâi muoán ñi theo ñeå mong gaëp laïi coâ gaùi hoâm naøo, nhöng vaãn khoâng sao ñi ñöôïc, vì baän nhieàu coâng vieäc khaùc. Theá roài, y nhö moïi loøng ham muoán vaø moïi ñôïi chôø treân coõi ñôøi naøy ñeàu cuõng coù dòp toaïi nguyeän, moät hoâm, vaøo ñoä cuoái naêm, chuùng toâi ñöôïc leänh leân buoân toå chöùc ñeâm vui.

Buoân troâng gaàn guõi nhöng khi ñeán nôi thì trôøi toái mòt, maëc duø toâi ñaõ khuyeán khích moïi ngöôøi leân sôùm ñeå cho "ñoàng baøo" khoûi phaûi nhoïc loøng chôø ñôïi.

Moät soá anh em lieân laïc ñaõ leân töø tröa boá trí coâng vieäc. Toaøn buoân nhoùm hoïp ñoâng ñuû chung quanh moät ñoáng löûa to boác chaùy nguøn nguït giöõa vaït ñaát leã, chieáu saùng moät vuøng roäng lôùn, soi roõ khuoân maët töøng ngöôøi. Trong khi anh em xeáp ñaët caùc maøn ca kòch thì toâi len loûi ñi tìm con ngöôøi beân suoái hoâm xöa. Khuoân maët troøn tròa thô ngaây cuûa naøng noåi baät giöõa caùc coâ gaùi neân toâi khoâng phaûi maát coâng luøng kieám. Toâi laïi gaàn naøng, nhìn naøng moät phuùt, coá tình cho naøng coù ñuû thì giôø ñeå nhaän ra toâi. Thaáy naøng cöù maûi ngaây nhìn, toâi hoûi :

- Coù nhôù toâi khoâng ?

Naøng boãng mæm cöôøi, gaät ñaàu. Nhöng caëp maét naøng vaãn cöù giöông nhìn, toû veû khoâng hieåu. Toâi beøn hoûi tieáp :

- Xin hoûi... teân laø gì aø?

Naøng cöôøi :

- Y-Sao...

- Y-Sao ! Teân hay quaù haù !

Toâi ñöùng yeân, loay hoay luïc loïi trong oùc tìm nhöõng tieáng gì thích hôïp ñeå gheùp thaønh caâu noùi chuyeän cuøng naøng. Nhöng moät hoài chieâng vang leân. Ñeâm vui baét ñaàu. Suoát maáy giôø lieàn toâi vaãn khoâng queân thænh thoaûng ñöa maét tìm naøng vaø thaáy naøng vaãn ngoài y moät choã, vaãn cöôøi hoàn nhieân, long lanh caëp maét ngôøi trong aùnh löûa. Toâi coá ñoùng troïn vai troø cuûa mình, loøng khoâng ñöôïc vui vì noân nao sôï nhöõng gì toan tính töø laâu ñeâm nay khoâng thöïc hieän ñöôïc. Ñeán khi maõn cuoäc, ngoïn löûa ñaõ taøn chæ coøn trô laïi moät ñoáng than hoàng to lôùn. Thay voäi quaàn aùo, toâi chaïy ñi tìm Y-Sao. Naøng cuøng moät soá chò em xuùm xít beân löûa, tíu ta tíu tít ñun nöôùc, nöôùng baép. AÙnh than höøng höïc toûa saùng leân ngöôøi caùc coâ gaùi Thöôïng möôùt ñaãm moà hoâi, troâng coù veû gì coå quaùi laï luøng. Y-Sao nhanh nheïn boû baép treân lôùp than hoàng traûi roäng vaø naøng duøng tay thoaên thoaét laät trôû nhòp nhaøng töøng traùi, gan lì thaønh thaïo moät caùch khaùc thöôøng. Toâi laïi gaàn naøng, keâu leân : 

- Y-Sao ! Duøng caây gaép chöù. Noùng tay laém kìa !

Naøng ngaång leân cöôøi roài laïi cuùi xuoáng raát nhanh, tieáp tuïc coâng vieäc vaø ñaùp :

- Khoâng coù noùng ñaâu.

Muoán chöùng thöïc theâm lôøi noùi cuûa mình, laàn naøy naøng döøng tay laïi raát laâu treân töøng traùi baép, tröôùc khi laät trôû cho noù chín ñeàu. Roài naøng choàm sang beân caïnh, ñöa hai tay nhoû nhaén cuûa mình nhaéc laáy noài nöôùc ñang soâi suøng suïc treân moät beáp löûa nguøn nguït, ñaët xuoáng moät beân, roài laïi ñaët leân nhö cuõ, giöõa nhöõng löôõi löûa döõ daèn nhö nuoát tay naøng. Toâi kinh ngaïc ñöùng yeân töôûng mình chöùng kieán nhöõng troø bieán hoùa cuûa baø phuø thuûy. Cuoái cuøng toâi laïi buoàn raàu nghó raèng da thòt chai lì nhö vaäy phoûng naøng coøn bieát xuùc caûm laø gì !

Laùt sau, toâi töï traùch mình ñaõ quaù lo xa vaø laïi vui veû ngoài xuoáng beân naøng :

- Y-Sao !

- Gì aø ?

- Xem kòch theá naøo ?

- Hay laém.

- Theá ai hay hôn heát ñaáy ?

- Ai cuõng hay caû .

- AØ ...

Toâi laïi ngoài im, khoâng bieát mình phaûi nhaäp ñeà theá naøo. Sau cuøng toâi hoûi moät caùch luùng tuùng :

- Y-Sao naøy ...

- Gì aù ?

- Nöôùng baép ñeå laøm gì theá ?

- Ñeå aên ...

- Cho toâi aên nheù ?

- Ö Ø, cho caùc anh aên.

- Nhöng cho toâi thaät nhieàu nheù ?

- Ö Ø, ñoùi thì aên nhieàu. Coù ñoùi laém khoâng?

- Ñoùi laém, nhöng naøy ...

- Gì aø ?

- Toâi meán Y-Sao laém laém.

Naøng cöôøi vui veû :

- Y-Sao cuõng meán caùc anh laém laém.

Con ñaøng gaàn ñeán, neáu döøng böôùc laïi thì hoùa xa xoâi, toâi beøn ñaùnh baïo noùi tieáp:

- Ñeâm nay toâi nguû nhaø Y-Sao nheù ?

Y-Sao gaät ñaàu.

- Cuoâi-ba-duøm nheù ?

Y-Sao laïi gaät, mæm cöôøi töï nhieân, cuùi xuoáng nöôùng baép.

Theá laø naøng chòu, cuoâi ba-duøm moi maên (1) vôùi toâi roài ! Khoâng ngôø caâu chuyeän deã daøng nhö vaäy. Nhieàu khi ta chaïy haøng chuïc voøng troøn voâ ích chung quanh choã ngoài doïn saün töø laâu.

Suoát buoåi tieäc baép vui veû thaân maät, toâi laøm boä ñieäu raát laø ueå oaûi, ñôïi khi giaûi taùn ra veà toâi beøn baùo caùo trong ngöôøi khoù ôû xin ñöôïc nguû laiï treân buoân. Anh em ai cuõng aân caàn khuyeân toâi nguû laïi ñeå maø giöõ gìn söùc khoûe. Coù ngöôøi cho raèng toâi voán nhieät taâm ñoái vôùi vaên hoùa mieàn Thöôïng, nguû laïi moät ñeâm cuõng laø dòp toát ñeå maø naâng cao trình ñoä ít nhieàu.

- Y-Sao nguû vôùi toâi chöù ?

Naøng cöôøi, gaät ñaàu.

- Theá toâi khoâng thích ñaép ñaâu.

- Khuya laïnh laém maø. Ñaép ñi. Ñaép ñi.

Naøng noùi dòu daøng, coù veû nhö lôøi naøi næ.

Toâi ñaùp :

- Nguû vôùi Y-Sao, toâi khoâng thaáy laïnh.

Roài toâi gôõ taám doà ra.

Naøng laïi oân toàn :

- Ñaép ñi.

Roài naøng keùo doà ñaép laïi cho toâi.

- Y-Sao chöa ñi nguû aø ?

- Nguû chöù, nguû chöù. Coù ñoùi caùi buïng khoâng ñaáy ?

- Khoâng ñoùi. Khoâng ñoùi. Chæ öng nguû vôùi Y-Sao thoâi maø.

Coù khaùt nöôùc khoâng ?

- Khoâng khaùt. Khoâng khaùt. Chæ öng nguû vôùi Y-Sao ñoù thoâi.

- Huùt thuoác laù chöù ?

- Huùt thuoác khoâng thích baèng naèm nguû vôùi Y-Sao.

Nhöõng ngaøy soáng giöõa nuùi röøng toâi ñaõ tìm thaáy trong caùi thuù tuùt xaø reo (2) moät nguoàn an uûi lôùn lao. Ñoù laø laõng queân, vöøa laø töôûng nhôù, ñoù laø ít nhieàu hôi aám trong caûnh laïnh luøng, ít nhieàu khuaáy ñoäng giöõa choán vaéng veû... nhöng baây giôø ñaây khoùi thuoác laøm sao quyeán ruõ ñöôïc toâi ?

Y-Sao loay hoay söûa soaïn beáp löûa. Naøng teùm goïn laïi roài ruùt moät môù cuûi khoâ theâm vaøo cho löûa saùng hoàng röïc rôõ hôn leân. Hình aûnh beáp löûa chính laø hình aûnh cuûa moái nhieät tình nung naáu trong toâi.

Baây giôø, coù leõ ñeâm ñaõ veà khuya. Qua khung cöûa heïp toâi thaáy beân ngoaøi toái ñen daøy ñaëc meânh moâng, thænh thoaûng laäp loeø ñieåm saùng cuûa baày ñoâm-ñoám. Toâi töôûng nghe trong yeân laëng aâm thaàm nuùi röøng xao xuyeán choãi daäy gom goùp muoân ngaøn sinh löïc bieán ñoåi söï soáng ñeå cho ngaøy mai döôùi aùnh maët trôøi muoân caønh theâm laù töôi, non, muoân vaät theâm maøu loâng môùi.

Gia ñình Y-Sao coù leõ nguû yeân töø laâu. Ban naõy, khi naøng chöa ñeán, toâi thaáy hai ngöôøi hieän ra ôû phía cuoái nhaø, moät baø cuï giaø, moät ngöôøi trai treû yù haún laø meï vaø anh cuûa naøng - caû hai nhìn toâi gaät chaøo, cöôøi raát thaân maät roài bieán maát sau taám lieáp.

Toâi muoán baûo vôùi Y-Sao haùt cho toâi nghe, nhö toâi ñaõ töøng ñöôïc nghe naøng haùt hoâm naøo, ñeå cho ñeâm vui thöïc söï hoaøn toaøn. Nhöng bieát roõ mình khoâng ñuû bình tónh chôø ñôïi baát cöù moät söï keùo daøi naøo nöõa, toâi hoái thuùc naøng:

- Khuya roái, Y-Sao !

Y-Sao gaät ñaàu :

- Ö Ø, khuya roài. Nguû ñi.

Vaø naøng nhanh nheïn naèm xuoáng beân toâi.

Baây giôø toâi chæ coøn nghe quaû tim cuûa toâi lieân hoài ñaäp trong loàng ngöïc vaø hôi thôû toâi gaáp ruùt, naëng neà. Ñaàu oùc vaàn vuõ nhöõng môù caûm giaùc roái loaïn, toâi khoâng bieát roõ mình ñang nghó ngôïi nhöõng gì. Toâi thoaùng nhôù laïi nhöõng quyeån tieåu thuyeát moâ taû taâm traïng cuûa ngöôøi ñaøn oâng khi naèm caïnh ngöôøi ñaøn baø vaø toâi nhaän thaáy khoâng coù quyeån naøo noùi ñuùng taâm traïng cuûa toâi luùc naøy.

Töø khi Y-Sao naèm xuoáng beân caïnh thì toâi baøng hoaøng naèm yeân giaây laâu, khoâng chuùt cöû ñoäng. Sau cuøng, ñònh thaàn trôû laïi, toâi môùi thaáy roõ caùi veû kyø dò cuûa vieäc toâi laøm. Nhöng toâi nhôù laïi taát caû coâng trình nghieân cöùu, toå chöùc, vaän ñoäng cuûa toâi laâu nay khoâng phaûi ñeå ñöôïc naèm yeân beân caïnh moät coâ gaùi Thöôïng. Neáu chæ coù theá thì toâi neân löïa baát cöù moät khuùc goã naøo thaät toát ngoaøi röøng ñem veà oâm nguû coù leõ yeân oån hôn nhieàu !

Toâi beøn boû tay qua ngöôøi Y-Sao, keùo nheï cho naøng xích laïi theâm gaàn:

- Y-Sao ...

- Gì aø ?

- Toâi thöông Y-Sao nhieàu laém.

- Y-Sao cuõng thöông caùc anh nhieàu laém.

- Sao laïi caùc anh ? Nhieàu theá ?

Y-Sao vaãn ñaùp nheï nhaøng :

- Ö Ø, nhieàu laém.

- Y-Sao chaúng hieåu gì caû ! Toâi baûo Y-Sao ... chæ thöông laáy moät mình toâi.

Y-Sao giöông maét ngaïc nhieân :

- Sao theá ?

Toâi laøm thinh, khoâng bieát traû lôøi caùch naøo cho Y-Sao hieåu tình yeâu laø söï ích kyû rieâng cuûa hai ngöôøi. Nhöng toâi chôït nghó giöõa toâi vaø naøng chöa heà coù gì ñeå chöùng toû laø tình yeâu thì laøm sao noùi cho naøng hieåu ñöôïc nhöõng ñieàu ñôn giaûn maø phöùc taïp aáy ? Vaû laïi toâi khoâng thoâng thaïo tieáng noùi cuûa naøng, trình baøy nhöõng ñieàu khuaát khuùc taâm tình laø vieäc khoù khaên. Môùi bieát hoïc nhieàu ôû tröôøng maø thieáu moät moân tieáng Thöôïng cuõng coù haïi thöïc. Sau cuøng, baét chöôùc oâng baø töø ñôøi thaùi coå, toâi duøng baøn tay thoâng ngoân tình yù cuûa mình.

Baét ñaàu toâi thöû vuoát ve ñoâi maù Y-Sao. Y-Sao mæm cöôøi heát söùc dòu daøng. Toâi haï laàn tay ñaët treân ngöïc naøng. Toâi nghe tim naøng ñaäp maïnh, ngöôøi naøng toûa ra hôi noùng khaùc thöôøng. Khi baøn tay toâi khoâng coøn giöõ ñuùng leã ñoä con ngöôøi bình tónh thì bò Y-Sao naém chaët, vaø naøng keâu trong hôi thôû:

- Ñöøng theá !

Roài naøng keùo tay toâi xuoáng, ñaët noù caån thaän ôû treân mình toâi vaø coøn giöõ chaët nhö theá raát laâu, yù muoán taäp luyeän cho noù chòu quen tinh thaàn kyû luaät. Sau cuøng naøng baûo :

- Nguû ñi .

Thôû daøi, toâi ñaùp :

- Khoâng nguû ñöôïc ñaâu.

- Sao theá ?

- Naèm beân Y-Sao, toâi nguû khoâng ñöôïc.

Naøng nhìn toâi, söûng soát :

- Theá aø ?

- Thöïc ñaáy.

Naøng choãi ngay daäy, coù veû hôi buoàn :

- Y-Sao ñi nguû choã khaùc.

Toâi keùo naøng laïi:

- Y-Sao ñi nguû choã khaùc thì toâi caøng khoâng nguû ñöôïc.

- Chaúng hieåu.

- Gì maø chaúng hieåu ? Y-Sao haõy naèm xuoáng ñi.

Y-Sao ngoan ngoaõn naèm xuoáng. Toâi vuoát maù naøng.

- Thöông Y-Sao laém.

- Y-Sao thöông caùc anh laém.

- Cöù theá ! Khoâng thöông toâi aø ?

- Thöông chöù. Thöông nhieàu laém ñaáy.

- Y-Sao laøm vôï toâi ñeâm nay nheù ?

- Chaúng hieåu.

Toâi ghó : "Trôøi ôi ! Gì maø chaúng hieåu, chaúng hieåu ! Ngoác ñeán theá naøy thì thoâi!" Vaø beøn ñoåi gioïng naøi næ :

- Toâi môû caùi caø-tiu nheù ?

- Ñöøng !

- Khoâng cho thì toâi cheát ñaáy.

- Chaúng coù cheát ñaâu.

- Gheùt Y-Sao laém.

Y-Sao khoâng noùi. Maët naøng ñoïng laïi trong daùng traàm ngaâm khoù hieåu. Thaáy duøng vaên hoùa chaúng aên thua gì, toâi quyeát ñònh duøng quaân söï. Toâi voã veà naøng, roài thöøa dòp naém caø-tiu cuûa naøng vaø giaèng maïnh xuoáng.

Laäp töùc, ngöôøi ñaøn baø co laïi nhö bò moät söùc ñieän truyeàn vaø naøng xoâ maïnh ngöôøi toâi, keâu leân hoát hoaûng :

- Khoâng ñöôïc !

Toâi choàm ngöôøi tôùi, coá gaéng keùo naøng laïi gaàn, nhöng naøng ñaõ ngoài ngay daäy, xeáp hai ñuøi laïi vaø co hai tay trong moät tö theá phoøng veä. Trong aùnh löûa ñeâm, toâi thaáy maét naøng long leân soøng soïc, mieäng naøng mím chaët, cöông quyeát laï luøng.

Nhöõng yù noàng nhieät trong toâi phuùt choác ñaõ tieâu tan heát. Nhöng loøng töï aùi voäi vaøng theá vaøo choã troáng, khuyeán khích ñöøng neân boû cuoäc. Toâi lieàn saùn laïi oâm choaøng laáy naøng, sieát chaët trong ñoâi caùnh tay hung haõn coá laøm ra veû tha thieát yeâu ñöông. Ñeå trôï löïc söï chieám ñoaït, toâi beøn phaùt trieån yù thöùc toø moø baèng caùch khuyeân mình coá gaéng ñeán cuøng ñeå ño xem söùc phaûn öùng cuûa coâ gaùi Thöôïng coù theå chòu ñöïng ñeán möùc ñoä naøo môùi phaûi ñaàu haøng. Hình nhö moät thöù maëc caûm töï toân cuûa keû soáng ôû mieàn xuoâi töï haøo vaên minh hôn daân röøng ruù ñaõ cuûng coá theâm cho toâi oâm chaët laáy naøng. Y-Sao chuyeån heát söùc mình coá ñaåy toâi ra moät caùch tuyeät voïng, nhöng khoâng keâu cöùu lôøi naøo, hình nhö naøng phaûi nhaän laáy traùch nhieäm ñoái vôùi chính naøng cho ñeán phuùt cuoái. Toâi hoån heån baûo :

- Y-Sao nghe lôøi toâi ñi.

Naøng ñaùp pheàu phaøo :

- Khoâng ñaâu, khoâng ñaâu, khoâng ñaâu ...

Nhöng naøng laû ngöôøi, meàm haún caû söùc khaùng cöï. Toâi nôùi voøng tay, ñaët naøng naèm xuoáng, vöøa toan cuùi xuoáng mình naøng thì nhanh nhö con soùc röøng, Y-Sao ñaõ loän ngöôøi laïi, nhaøo tôùi phía tröôùc. Toâi thaáy naøng ñöùng thaúng daäy, ruùt voäi treân saøn chieác daùo, quyø xuoáng chóa muõi nhoïn hoaét veà phía ngöïc toâi, trôïn tröøng caëp maét, noùi nhö tieáng rít :

- Ñöøng baét Y-Sao laøm xaáu caùi buoân ... Y-Sao khoâng quen, khoâng bieát anh ñaâu!

Baây giôø naøng khoâng phaûi laø Y-Sao dòu daøng beân suoái hoâm naøo, cuõng khoâng phaûi laø Y-Sao hieàn laønh ban toái vöøa qua. Ñaây laø Y-Sao uy nghi cuûa caûnh nuùi röøng huøng vó, Y-Sao doõng daïc cuûa nhöõng phong tuïc ngaøn ñôøi giöõ vöõng laáy söï toàn taïi con ngöôøi giöõa loøng thieân nhieân hieåm ñoäc. Söï choáng ñoái cuûa naøng khoâng phaûi laø söï phaûn öùng cuûa moät ngöôøi ñoái vôùi moät ngöôøi, maø chính laø söï beânh vöïc cuûa nhieàu con ngöôøi taäp trung trong caù nhaân naøng. Thaáp thoaùng sau naøng Y-Sao yeân laëng, hung döõ nhö moät vò thaàn Baûo veä, coù caû cuoäc soáng aâm thaàm dai daúng cuûa nhieàu daân buoân, vaø caû maøu xanh töôi thaém cuûa röøng nuùi truøng ñieäp.

Naøng cöù ngoài yeân nhö theá hoài laâu, saéc dieän daàn daàn dòu laïi. Toâi ngoài thaúng daäy, coá noùi bình tónh vôùi naøng:

- Y-Sao coù giaän toâi khoâng ?

- Khoâng coù giaän ñaâu.

- Y-Sao giaän ñaáy.

- Khoâng giaän ñaâu maø.

- Khoâng phaù Y-Sao nöõa ñaâu. Nguû vôùi toâi, nheù ?

Roài muoán cho naøng yeân taâm, toâi quôø tay laáy que cuûi beû ñoâi ñöa laïi cho naøng :

- Toâi ñaõ theà roài.

Y-Sao laïi nôû nuï cöôøi hieàn dòu, nheï nhaøng döïng chieác daùo nhoïn nôi lieáp roài naøng ngoan ngoaõn naèm xuoáng caïnh toâi, keùo laáy taám doà phuû leân ngöôøi toâi. Moät laùt, toâi nguû thieáp ñi.

Khoâng bieát nguû ñöôïc bao laâu thì toâi nghe laïnh giaät mình tænh giaác. Toâi thaáy Y-Sao ñang cuùi lom khom thoåi treân ñoáng löûa saép taøn. Ngoïn löûa töø töø saùng laïi, gieo toûa hôi aám khaép nhaø. Naøng theâm cuûi vaøo roài nheï nhaøng, roùn reùn nhö sôï kinh ñoäng giaác nguû cuûa toâi ñi laáy taám lieáp che cöûa ñeå ngaên hôi laïnh röøng khuya oà aït uûa vaøo. Xong, naøng laïi roùn reùn, nheï nhaøng ñi laïi beân toâi. Toâi vôø nguû yeân. Y-Sao söûa laïi taám doà cho toâi, vuoát treân toùc toâi, voã nheï löng toâi y nhö ngöôøi meï, ngöôøi chò saên soùc giaác nguû cho con em mình. Cöû chæ aâu yeám cuûa naøng thöïc laø vuïng veà nhöng raát töï nhieân laøm cho loøng toâi röng röng caûm ñoäng. Roài naøng keùo traûi moät mí cuûa taám doà ra saøn, naèm ñeø ngöôøi leân, voøng moät tay qua oâm laáy mình toâi. Toâi naèm trong moät lôùp vaûi boïc kín, moät ñaàu coù ngöôøi cuûa naøng cheøn giöõ, moät ñaàu coù baøn tay naøng boù laáy. Tin ôû lôøi theà, Y-Sao vaãn luoân luoân phoøng veä cho danh döï naøng !

Toâi naèm yeân, taâm hoàn trôû laïi bình tónh. Nhìn coâ gaùi Thöôïng xinh xaén ñang naèm beân toâi, nhoû beù hôn toâi raát nhieàu nhöng coá aáp uû laáy toâi baèng moät taám loøng boä laïc roäng lôùn, töï nhieân toâi thaáy xaáu hoå. Söï hoái haän naøy cuûa toâi chaúng toát ñeïp gì, ñaây chæ laø söï phaûn öùng ñeå hoøng vôùt vaùt theå giaù sau khi thaát baïi, moät caùch che ñaäy nhöõng söï taàm thöôøng trô treõn cuûa mình. Nhöng toâi thaáy mình trong giaây phuùt naøy vaãn coøn hieåu ñöôïc phaàn naøo Y-Sao laø caû moät söï an uûi. Baây giôø Y-Sao laø hieän thaân söï chieán thaéng cuûa phong tuïc ñoái vôùi baûn naêng, hieän thaân söùc maïnh giaùo hoùa taäp theå ñoái vôùi söùc maïnh hoaønh haønh cuûa con ngöôøi ích kyû. Trong khi toâi eùp Y-Sao phaûi chìu theo söï thoûa maõn nhaát thôøi vaø coá veõ vôøi goïi laø thöông yeâu thì Y-Sao vaãn cöông quyeát baûo veä laáy danh döï naøng. Vaø naøng "chaúng hieåu" khoâng phaûi laø naøng ngu ngoác ! Bôûi vì baáy nhieâu toâi xem chaúng coù nghóa gì, chæ laø moät söï toø moø khoaùc ôû treân mình boä loâng da thuù - nhöng ñoái vôùi naøng laïi laø taát caû, laø danh döï, laø cuoäc ñôøi, laø neáp soáng tinh thaàn, laø taäp quaùn coå truyeàn.

Moät laùt, Y-Sao chöøng ñaõ nguû say, nhöng naøng vaãn coøn oâm giöõ laáy toâi, caùnh tay vöøa noùi leân yù che chôû, vöøa noùi leân söï ñeà phoøng. Ñôïi cho hôi thôû cuûa naøng trôû laïi ñieàu hoøa, toâi kheõ trôû mình gôõ nheï tay naøng, caån thaän laät ngöôïc maûnh doà maø toâi ñang ñaép phuû leân mình naøng. Y-Sao naèm goïn ôû trong taám vaûi. Toâi boû tay qua, oâm trôû laiï naøng, nhö oâm nuùi röøng bao la coâ ñoïng trong moät thaân xaùc nhoû beù, vaø thaáy roõ reät töø trong ñaùy loøng noãi nieàm vui söôùng cuûa ngöôøi yeâu meán nuùi röøng, yeâu meán vì coù nieàm tin ...

Khi toâi thöùc giaác thì treân ngöôøi toâi laïi phuû taám doà vaø ôû beân mình khoâng thaáy Y-Sao. Beân ngoaøi trôøi ñaõ saùng roõ. Coù leõ naøng ñi xuoáng suoái laáy nöôùc. Toâi voäi ngoài daäy, gôõ lieáp che cöûa. AÙnh saùng uøa vaøo töng böøng. Nuùi röøng ngoàn ngoän khoe khoang saéc laù töôi non, chim choùc phoâ maøu loâng môùi trong buoåi bình minh daït daøo söùc soáng cuûa moät khung caûnh thieân nhieân vó ñaïi.

Moät thôøi gian sau, chuùng toâi ñöôïc leänh leân ñöôøng. Anh em ruû nhau leân buoân töø giaõ ñoàng baøo. Chuùng toâi tìm ñeán Y-Sao, gaëp naøng ñang giaõ gaïo ôû cuoái nhaø. Thaáy chuùng toâi, naøng buoâng chaøy, chaïy ra möøng rôõ keâu leân : 

- Ñeán roài !

Toâi goïi :

- Y-Sao ôi !

- Gì aø ?

- Toái nay toâi nguû laïi nheù ?

- Ö Ø, nguû laïi buoân ñi.

- Y-Sao cuoâi ba duøm vôùi toâi moät ñeâm nöõa nheù ?

- Ö Ø, moät ñeâm nöõa ñaáy.

- Cuoâi ba duøm ba ñeâm, naêm ñeâm, nhieàu ñeâm nöõa nheù ?

- Ö Ø, ba ñeâm, naêm ñeâm, nhieàu ñeâm nöõa ñaáy.

Naøng gaät ñaàu lia lòa traû lôøi, vöøa nhoeûn mieäng cöôøi raát vui.

- Y-Sao ôi !

- Gì aø ...

- Caùm ôn Y-Sao, chuùng toâi noùi ñuøa ñaáy maø. Hoâm nay chuùng toâi leân chaøo ñoàng baøo, leân chaøo Y-Sao, saép söûa ñi roài ...

Naøng nhö keâu leân :

- Ñi aø ?

Roài naøng ñöùng yeân nhö theá raát laâu.

- Y-Sao ôû laïi cho maïnh gioûi nheù !

Y-Sao ngaäp ngöøng :

- Bao giôø caùc anh veà laïi caùi buoân ?

_ Khoâng bieát bao giôø, khoâng bieát bao giôø, Y-Sao aø ... Nhöng chuùng toâi khoâng queân ñoàng baøo, khoâng queân Y-Sao, khoâng queân caùi röøng caùi nuùi cuûa chuùng ta ñaâu.

- Y-Sao nhôù heát caùc anh, nhôù laém laém maø.

Khi rôøi khoûi buoân, chuùng toâi gaëp naøng ñöùng ñôïi ôû löng chöøng doác. Toâi naém tay naøng :

- Ñi nheù, Y-Sao !

Naøng gaät ñaàu, nhoeûn cöôøi, nhöng treân ñoâi mi long lanh nhöõng gioït nöôùc maét. Nuï cöôøi vaø gioït leä, ñoù laø taám loøng ñöa tieãn cuûa Y-Sao.

(2) Tuùt xaø reo : huùt thuoác