Traêng naèm soùng soaûi treân caønh lieãu
Ñôïi gioù ñoâng veà ñeå laû lôi.
Hoa laù ngaây tình khoâng muoán ñoäng
Loøng em hoài hoäp, chò Haèng ôi !

Trong khoùm vi vu raøo raït maõi ...
Tieáng loøng ai noùi ? Sao im ñi ?
OÂ kìa, boùng nguyeät traàn truoàng taém,
Loä caùi khuoân vaøng döôùi ñaùy khe...

Voâ tình ñeå gioù hoân treân maù
Beõn leõn laøm sao, luùc nöûa ñeâm.
Em sôï lang quaân em bieát ñöôïc,
Nghi ngôø tôùi caùi tieát trinh em.

AÁp uùng khoâng ra ñöôïc nöûa lôøi
Tình thu bi thieát laém thu ôi !
Voäi vaøng caùnh nhaïn bay ñi trôùt,
Hiu haét hôi may thoaûng laïi roài...
Naèm gaéng ñaõ khoâng thaønh moäng ñöôïc.
Ngaâm traøn cho ñôõ chuùt buoàn thoâi.
Ngaøn truøng boùng lieãu troâng xanh ngaét,
Caûnh saép veà ñoâng maét leä vôi.

 
Gioù luøa aùnh saùng voâ trong baõi,
Traêng ngaäp ñaày soâng, chaûy laùng lai.

Buoàm traéng phaát phô nhö cuoáng laù,
Loøng toâi baùt ngaùt roäng baèng hai.

Toâi ngoài döôùi beán ñôïi nöôøng Mô,
Tieáng ruù ban ñeâm raïn boùng môø,
Tieáng ruù hoàn toâi xoâ vôõ soùng,
Rung taàng khoâng khí, baït vi loâ.

Ai ñi laúng laëng treân laøn nöôùc,
Vôùi laïi ai ngoài khít caïnh toâi ?
Maø sao ngaäm cöùng thô ñaày mieäng ?
Khoâng noùi khoâng raèng nín caû hôi !
Chao oâi ! gheâ quaù trong tö töôûng
Moät vuõng coâ lieâu cuõ vaïn ñôøi.

 
Luïa trôøi ai deät vôùi ai caêng,
Ai thaû chim bay ñeán Quaûng-haøn,
Vaø ai gaùnh maùu ñi treân tuyeát,
Maûnh aùo da cöøu ngaém nôû nang.

Maây veõ haèng haø sa soá leä,
Laø nguoàn ly bieät giöõa coâ ñôn.
Sao khoâng toâ ñieåm neân söông khoùi,
Trong coõi loøng toâi buoåi chaäp chôøn.

Ñaây baõi coâ lieâu laïnh höõng hôø,
Vôùi buoàn phôn phôùt, vaéng trô vô.
Caây gì maûnh khaûnh run caàm caäp,
Ñieàm baùo thu vaøng gaày xaùc xô.

Thu heùo naác thaønh nhöõng tieáng khoâ.
Moät vì sao laï moïc phöông moâ ?
Ngöôøi thô chöa thaáy ra ñôøi nhæ ?
Trinh baïch ai choân taän ñaùy moà ?

 
Ñaây phuùt thieâng lieâng ñaõ khôûi ñaàu:
Trôøi mô trong caûnh thöïc huyeàn mô !
Traêng sao ñaém ñuoái trong söông nhaït,
Nhö ñoùn töø xa moät yù thô.

Ai haõy laøm thinh chôù noùi nhieàu,
Ñeå nghe döôùi ñaùy nöôùc hoà reo;
Ñeå nghe tô lieãu rung trong gioù,
Vaø ñeå xem trôøi giaûi nghóa yeâu ...

Haøng thoâng laáp loaùng ñöùng trong im,
Caønh laù in nhö ñaõ laëng chìm.
Hö thöïc laøm sao phaân bieät ñöôïc !
Soâng Ngaân Haø noåi giöõa maøn ñeâm.

Caû trôøi say nhuoäm moät maøu traêng,
Vaø caû loøng toâi chaúng noùi raèng.
Khoâng moät tieáng gì nghe ñoäng chaïm.
Daãu laø tieáng vôõ cuûa sao baêng...

 
Sao anh khoâng veà chôi thoân Vó
Nhìn naéng haøng cau naéng môùi leân.
Vöôøn ai möôùt quaù xanh nhö ngoïc
Laù truùc che ngang maët chöõ ñieàn.

Gioù theo loái gioù, maây ñöôøng maây,
Doøng nöôùc buoàn thiu, hoa baép lay...
Thuyeàn ai ñaäu beán soâng Traêng ñoù,
Coù chôû traêng veà kòp toái nay ?

Mô khaùch ñöôøng xa, khaùch ñöôøng xa,
AÙo em traéng quaù nhìn khoâng ra ...
ÔÛ ñaây söông-khoùi môø nhaân-aûnh,
Ai bieát tình ai coù ñaäm-ñaø ?

Non soâng boán maët nguû mô maøng,
Thöùc chæ mình ta daï chaúng an.
Boùng nguyeät leo song sôø saãm goái
Gioù thu loït cöûa coï maøi chaên.
Khoùc duøm thaân theá hoa rôi leä,
Buoàn giuùp coâng danh deá daïo ñaøn.
Chuoãi daäy noâm na vaøi ñieäu cuõ
Naêm canh taâm söï vaãn chöa taøn...

 
Hoâm nay coù moät nöûa traêng thoâi,
Moät nöûa traêng ai caén vôõ roài !
Toâi nhôù mình xa thöông ñöùt ruoät !
Gioù laøm neân toäi buoåi chia phoâi !

Hoàn laø ai ? Laø ai ? Toâi chaúng bieát,
Hoàn theo toâi nhö muoán côït toâi chôi.
Moâi ñaày höông toâi khoâng daùm ngaäm cöôøi,
Hoàn voäi môùm cho toâi bao aùnh saùng...
Toâi cheát giaû vaø no neâ voâ vaïn,
Cöôøi nhö ñieân, saëc suïa caû muøi traêng.
AÙo toâi laø moät thöù ngôïp hôn vaøng,
Hoàn ñaõ caáu, ñaõ caøo, nhai ngaáu nghieán !
Thòt da toâi söôïng saàn vaø teâ ñieáng,
Toâi ñau vì ruøng rôïn ñeán voâ bieân,
Toâi dìm hoàn xuoáng moät vuõng traêng eâm,
Cho traêng ngaäp traêng doàn leân tôùi ngöïc.
Hai chuùng toâi laëng yeân trong thoån thöùc,
Roài bay leân cho tôùi moät haønh tinh,
Cuøng ngaû nghieâng laên loän giöõa muoân hình,
Ñeå gaøo theùt moät hôi cho rôûn oác,
Caû thieân ñaøng, traàn gian vaø ñòa nguïc.

Hoàn laø ai ? Laø ai ? toâi khoâng hay,
Daãn hoàn ñi roøng raõ moät ñeâm nay,
Hoàn meät laû maø toâi thì cheát giaác...

Môùi lôùn leân traêng ñaõ theïn thoø
Thôm nhö tình aùi cuûa ni coâ
Gioù say löôùt möôùt trong maøu saùng
Hoa vôùi toâi ñeàu caûm ñoäng sô.

Ñang khi maøu nhieäm phuû ban ñeâm
Coù thöù gì rôi giöõa khoaûng im.
-- Rôi töø thöôïng taàng khoâng khí xuoáng --
Tieáng vang nheø nheï doäi vaøo tim.

Toâi vôùi hoàn hoa vaãn nín thinh
Ngaám ngaàm trao ñoåi nhöõng aân tình
Ñeå theâm aám aùp nguoàn tô töôûng
Ñeå boùng trôøi khuya bôùt giaät mình.

Töø ñaàu canh moät ñeán canh tö,
Toâi thaáy traêng mô bieán hoùa nhö
Höông khoùi ôû ñaâu ngoaøi xöù moäng
Cöù laø moãi phuùt moãi neân thô.

AÙnh traêng moûng quaù khoâng che noåi
Nhöõng veû xanh xao cuûa maët hoà
Nhöõng neùt buoàn buoàn tô lieãu ruû;
Nhöõng lôøi naên næ cuûa hö voâ.

Khoâng gian daày ñaëc toaøn traêng caû:
Toâi cuõng traêng maø naøng cuõng traêng.
Moãi aûnh moãi hình theâm phieáu dieãu
Naøng xa toâi quaù ! noùi nghe chaêng ?

 
Laõng töû ôi ! Mi laø tieân haønh khaát
May khoâng cheát laïnh tröôùc laàu myõ nhaân.
Ta ñi tìm moäng taàm xuaân,
Gaëp vua nhaø Nguyeãn bay treân maây.

Röôïu naéng uoáng vaøo thì say,
AÙo ta raùch röôùi trôøi khoâng vaù,
Maø boán muøa traêng maëc vaûi traêng.
Khoâng ai cheát caû sao loøng buoàn nhö tang.
Cho toâi mua troïn haøm raêng,
Haøm raêng ngaø ngoïc, haøm raêng ña tình.
Moät chaéc ta laïi vôùi mình,
Coù ai voâ ñoù maø mình hoå ngöôi ?
Laõng töû ôi ! Mi laø tieân haønh khaát
May khoâng hoäc maùu cheát roài coøn ñaâu.

Trôøi hôõi ! Nhôø ai cho khoûi ñoùi !
Gioù traêng coù saün laøm sao aên ?
Laøm sao gieát ñöôïc ngöôøi trong moäng
Ñeå traû thuø duyeân kieáp phuï phaøng.

 
Caû mieäng ta traêng laø traêng !
Caû loøng ta voâ soá gaùi hoàng nhan;
Ta nhaû ra ñaây moät naøng,
Cho maây laëng lôø cho nöôùc ngaát ngaây,
Cho vì sao ruïng xuoáng maùi röøng say.

Gioù thoåi raøo raøo nhö laù ñoå,
Suoái gì trong traéng vaãn ñoàng trinh.
Boùng ai theo roõi boùng mình,
Boùng naøng yeâu tinh,
Dòp cöôøi nhö tieáng vôõ pha leâ...

Thöa, toâi khoâng daùm say meâ,
Moät mai toâi cheát beân khe ngoïc tuyeàn.
Baây giôø toâi daïi toâi ñieân,
Chaáp tay toâi laïy caû mieàn khoâng gian.
Heïn toâi taûng saùng ñi tìm moäng,
Moäng coøn löôûng vöôûng beán xa mô...

Tieáng gaø gaùy ruïng traêng ñaàu haï,
Toâi hoaûng hoàn leân, giaän söõng sôø !

Trong laøn naéng öûng khoùi mô tan.
Ñoâi maùi nhaø tranh laám taám vaøng.
Soät soaït gioù treâu taø aùo bieác,
Treân giaøn thieân lyù - Boùng xuaân sang.

Soùng coû xanh töôi gôïn tôùi trôøi.
Bao coâ thoân nöõ haùt treân ñoài;
-- Ngaøy mai trong ñaùm xuaân xanh aáy,
Coù keû theo choàng, boû cuoäc chôi.

Tieáng ca vaét veûo löng chöøng nuùi,
Hoån heån nhö lôøi cuûa nöôùc maây.
Thaàm thì vôùi ai ngoài döôùi truùc,
Nghe ra yù vò vaø thô ngaây.

Khaùch xa, gaëp luùc muøa xuaân chín,
Loøng trí baâng khuaâng söïc nhôù laøng:
-- "Chò aáy, naêm nay coøn gaùnh thoùc
Doïc bôø soâng traéng naéng chang chang ?"

 Ta muoán hoàn traøo ra ñaàu ngoïn buùt;
Moãi lôøi thô ñeàu dính naõo caân ta.
Bao neùt chöõ quay cuoàng nhö maùu voït,
Nhö meâ man cheát ñieáng caû laøn da.

Cöù ñeå ta ngaát ngö trong vuõng huyeát,
Traûi nieàm ñau treân maûnh giaáy mong manh;
Ñöøng naém laïi nguoàn thô ta ñang sieát,
Caû loøng ta trong môù chöõ rung rinh.

Ta ñaõ ngaäm höông traêng ñaày loã mieäng,
Cho ngaây ngöôøi meâ daïi ñeán taâm can,
Theùt choøm sao hoaûng rôi vaøo ñaùy gieáng,
Maø muoân naêm röôùm maùu trong khoâng gian.

 
Nhö song loäc trieàu nguyeân ôn phöôùc caû,
Daâng cao daâng thaàn nhaïc saùng hôn traêng.
Thôm tho bay cho ñeán coõi Thieân Ñaøng
Huyeàn dieäu bieán thaønh muoân kinh troïng theä
Vaø Toång laõnh Thieân thaàn quyø laïy Meï
Tung hoâ caâu ñöôøng haï ngôùp chaâu sa.
Höông xoâng leân lôøi ca ngôïi sum hoøa:
Trí mieâu dueä cuûa muoân vì raát thaùnh.

Maria ! Linh hoàn toâi ôùn laïnh !
Run nhö run thaàn töû thaáy long nhan.
Run nhö run hôi thôû chaïm tô vaøng...
Nhöng loøng vaãn thaám nhuaàn ôn trìu meán.
Laïy Baø laø Ñaáng tinh truyeàn thanh veïn
Giaøu nhaân ñöùc, giaøu muoân hoäc töø bi,
Cho toâi daâng lôøi caûm taï phoø nguy
Côn laâm luïy vöøa traûi qua döôùi theä
Toâi caûm ñoäng röng röng hai haøng leä:
Gioøng thao thao baát tuyeät cuûa nguoàn thô.
Buùt toâi reo nhö chaâu ngoïc ñeàn vua;
Trí toâi hôùp bao nhieâu laø khí vò...
Vaø trong mieäng ngaäm caâu ca huyeàn bí,
Vaø trong tay naém moät naïm haøo quang...

Toâi no roài ôn voõ loä hoøa chan
Taáu laïy Baø, Baø raát nhieàu pheùp laï,
Ngoïc nhö yù voâ tri coøn bieát caû
Huoáng chi toâi laø Thaùnh theå keát tinh.
Toâi öa nhìn Baéc Ñaåu raïng bình minh,
Chieáu cuøng heát khaép ba ngaøn theá giôùi...
Saùng nhieàu quaù cho thanh aâm vôøi vôïi,
Thôm döôøng bao cho mieäng löôõi khong khen.

Hôõi Söù Thaàn Thieân Chuùa Gabriel,
Khi ngöôøi xuoáng truyeàn tin cho Thaùnh Nöõ,
Ngöôøi coù nghe xoân xao muoân tinh tuù ?
Ngöôøi coù nghe naùo ñoäng caû muoân trôøi ?
Ngöôøi coù nghe thô maàu nhieäm ra ñôøi
Ñeå ca tuïng, -- baèng hoa höông saùng laùng
Baèng traøng haït, baèng sao Mai chieáu raïng
Moät ñeâm xuaân laø raát ñoãi anh linh ?

Ñaây roài ! Ñaây roài ! Chuoãi ngoïc vaøng kinh.
Thô caàu nguyeän laø thô quaân töû yù,
Tröôïng phu lôøi vaø toâng ñoà trieát lyù
Laø Nguoàn Traêng yeâu meán Nöõ Ñoàng Trinh,
Laø Nguoàn Ñau chaàu luïy Nöõ Ñoàng Trinh...

Cho toâi thaép hai haøng caây baïch laïp,
Khoùi nghieâm trang seõ daâng leân traøn ngaäp
Caû Haøn Giang, caû maøu saéc thieân khoâng
Luùt trí khoân, vaø aùm aûnh höông loøng
Cho soát saéng, cho ñeâ meâ nguyeän öôùc...

Taáu laïy Baø, laïy Baø ñaày ôn phöôùc,
Cho tình toâi nguyeân veïn tôï traêng raèm,
Thô trong traéng nhö moät khoái baêng taâm
Luoân luoân reo trong hoàn, trong maïch maùu;
Cho vôõ lôû caû muoân ngaøn tinh ñaåu,
Cho ñeâ meâ aâm nhaïc vaø thanh höông,
Chim hay teân ngoïc, ñaù bieát tuoåi vaøng,
Loøng vua chuùa cuõng nhö loøng leâ thöï
Seõ ngaây ngaát bôûi chöng thô ñaày öù
Nguoàn thieâng lieâng yeâu chuoäng MEÏ SAÀU BI.

Phöôïng Trì! Phöôïng Trì! Phöôïng Trì! Phöôïng Trì!
Thô toâi bay suoát moät ñôøi chöa thaáu,
Hoàn toâi bay ñeán bao giôø môùi ñaäu
Treân trieàu thieân ngôøi choùi vaïn haøo quang ?

Tröôùc saân anh thô thaån
Ñaêm ñaêm troâng nhaïn veà
Maây chieàu coøn phieâu baït
Lang thang treân ñoài queâ
Gioù chieàu queân ngöøng laïi
Gioøng nöôùc queân troâi ñi
Ngaøn lau khoâng tieáng noùi
Loøng anh döôøng ñeâ meâ
Caùch nhau ngaøn vaën daëm
Nhôù chi ñeán traêng theà
Daàu ai khoâng mong ñôïi
Daàu ai khoâng laéng nghe
Tieáng buoàn trong söông ñuïc
Tieáng hôøn trong luõy tre
Döôùi trôøi thu man maùc
Baøng baïc khaép sôn kheâ
Daàu ai treân bôø lieãu
Daàu ai döôùi caønh leâ
Vôùi ngaøy xuaân hôø höõng
Coá queân tình phu theâ
Trong khi nhìn maây nöôùc
Loøng xuaân cuõng naõo neà.

 
Hieåu gì khoâng, yù nghóa cuûa trôøi thô,
Cuûa höông hoa trong traêng lôøn lôït baûy,
Cuûa lôøi caâm muoân vì sao aùy naùy,
Hieåu gì khoâng em hôõi ! hieåu gì khoâng ?
Anh ngaâm nga ñeå môû roäng cöûa loøng.
Cho traêng xuaân traøn treà say chôi vôi,
Cho naéng höôøng vaán vöông muoân ngaøn sôïi;
- Cho em buoàn trôøi ñaát öùa söông khuya,
Ñeå em buoàn, ñeå em nghieäm cho ra
Caùi gì keát laïi môùi thaønh tinh tuù ?
Vaø uyeân öông bôûi ñaâu khoâng ñoaøn tuï ?
Vaø tình yeâu sao laïi dôû dang chi ?
Vaø vì ñaâu, gioù goïi giaät lôøi ñi ?.
- Lôøi ñi qua moät chieàu trong keõ laù,
Moät laøn höông môùi nöûa löøng sa ngaõ,
Anh meán roài yù vò cuûa laøn mô.

Leä Kieàu ôi ! em coøn giöõ yù thô,
Trong ñoâi maét muøa thu trong leo leûo,
ÔÛ xa xoâi laëng nhìn anh khoâ heùo.
Beân kia trôøi haõy chuïp caû hoàn anh.
Haõy van lôn ôû döôùi chaân Baøn Thaønh,
Cho yeâu ma muoân naêm vuøng trôû daäy,
Naùo khoâng gian cho löûa loøng buøng chaùy,
Vaø ñeå cho kinh ñoäng ñeán ngöôøi tieân,
Ñang say söa trong theá giôùi Haõo-Huyeàn
Ñang tröûng giôõn ôû beân soâng Ngaân bieác...

Anh roõ tröôùc seõ coù ngaøy caùch bieät,
Ngoù nhö gaàn nhöng vaãn thieät xa khôi !
Lau maét ñi ñöøng cho leä ñaày vôi.
Haõy möôøng töôïng moät ngöôøi thô ñang soáng
Trong im lìm leû loi trong daõy ñoäng.
- Cuõng hình nhö, em hôõi ! ñoäng Huyeàn Khoâng
Maø ñeâm nghe tieáng khoùc ôû ñaùy loøng,
ÔÛ trong phoåi, trong tim, trong hoàn nöõa.
Em coá nghó ra moät chieàu vaøng uùa,
Laù treân caønh heùo haét, gioù ngöøng ru:
"Moät moái tình nöùc nôû giöõa aâm u,
"Moät hoàn ñau raõ laàn theo höông khoùi,
"Moät baøi thô chaùy tan trong naéng doïi,
"Moät lôøi run hoi hoùp giöõa khoâng trung,
"Caû nieàm yeâu, yù nhôù, caû moät vuøng,
"Hoùa thaønh vuõng maùu ñaøo trong aùc laën".

Ñaáy laø taát caû ngöôøi anh tieâu taùn,
Cuøng traêng sao baøng baïc xöù Say Mô,
Cuøng tình em tha thieát nhö vaên thô,
Raøng ròt maõi cho ñeán ngaøy taän theá .

Boùng Haèng trong cheùn ngaû nghieâng
Laû lôi taém maùt laøm duyeân gôïi tình
Gioù luøa maët nöôùc rung rinh
Loøng ta khaùt mieáng chung tình töø laâu
Uoáng ñi cho ñôõ khoâ haàu
Uoáng ñi cho bôùt caùi saàu mieân man
Coù ai nuoát aùnh traêng vaøng
Coù ai nuoát caû boùng naøng tieân nga.