- Ñinh Baát Tam cöùu Caåu Taïp Chuûng khoûi tay Baïch Vaïn Kieám, nhöng loøng ñaày thaát voïng veà voõ coâng vaø caùch xöû söï quaù hieàn laønh, chaân chaát cuûa chaøng, maø oâng goïi laø quaù ngoác ngheách, ñònh seõ gieát chaøng neáu trong voøng 10 ngaøy maø khoâng ñaùnh baïi ñöôïc Baïch Vaïn Kieám.

- Ñinh ñinh Ñang ñang caàu xin oâng tha maïng cho chaøng khoâng ñöôïc, beøn daïy cho chaøng 18 ñöôøng caåm naõ thuû gia truyeàn cuûa doøng hoï Ñinh ñeå phoøng thaân, vaø hi voïng laø Ñinh Baát Tam ñoåi yù.

- Ñeán ngaøy thöù 10, Ñinh Ñang baøy möu thueâ moät ñaùm daân daõ leân thuyeàn ñoøi yeåm tröø ma quûy Ñinh Baát Tam. Giaän quaù oâng ra cöôùc gieát lieàn moät hôi ba ngöôøi, roài chôït bieát mình maéc vaøo quyû keá cuûa ñöùa chaùu gaùi. OÂng beøn chôø ñeán thôøi ñieåm cuoái ngaøy seõ moùc maét, beû tay Caåu Taïp Chuûng, thay vì gieát chaøng.

- Ñing Ñang thoaùng thaáy xa xa moät chieác thuyeàn nhoû ngöôïc chieàu ñi laïi, beøn laøm ra veû thaát voïng ñoøi töï mình gieát Caåu Taïp Chuûng cho xong chuyeän, hôn laø coù moät ngöôøi choàng taøn taät; naøng ñieåm huyeät chaøng, quaán chaêng quanh mình chaøng vaø troùi goâ laïi; khi chieác thuyeàn nhoû ñeán gaàn, naøng muùa dao ñaâm chaøng-thaät ra laø giaû boä che maét Ñinh Baát Tam -, vöøa leï tay neùm chaøng sang thuyeàn noï ñeå giuùp chaøng thoaùt naïn.

- Ñinh Baát Tam haäm höïc, giaän döõ ñöùa chaùu gaùi, thaát voïng nhìn chieác thuyeàn ñi !

Theá laø, Caåu Taïp Chuûng laïi ñi vaøo moät raéc roái khaùc cuûa cuoäc soáng !

B. Y Ù Kieán

1. Caùi ngoác cuûa Caåu Taïp Chuûng :

- Ñinh Baát Tam goïi Caåu Taïp Chuûng laø thaèng ngoác do caùc haønh xöû döôùi ñaây cuûa chaøng :

- Khoâng gioûi voõ coâng ...

- Khoâng ñuû taøn nhaãn ñeå thaéng ngöôøi ...

- Khoâng gioûi ñao kieám ñuû ñeå oâng ta töï haøo ...

- Khoâng bieát " traêng hoa " vôùi Ñinh Ñang ...

- Coù löông taâm toát, chaân chaát laø keû ngu daïi !

- Suy nghó huyeãn hoaëc, khoâng thieát thöïc nhö khi chaøng noùi :

" Toát hôn heát laø Ñinh Ñang daïy ta thöù coâng phu khoâng theå ñaû thöông hoaëc ñaùnh cheát ngöôøi ta, ñoàng thôøi ñöøng ñeå ñoái phöông ñaùnh mình cheát hay bò thöông, moïi ngöôøi ñeàu hoan hyû keát baïn vôùi nhau, ñöøng oaùn thuø gì nöõa " ( taäp 2, tr.127 )

- Ñinh Ñang chaùn ngaùn chaøng vì bôûi :

- Khoâng laùu lænh, treâu gheïo con gaùi...

- Khoâng bieát toû tình vôùi naøng...

-Khoâng bieát soáng vò kyû cho mình...

- Khoâng bieát doái gaït, quyeàn bieán...

2. Taâm lyù Ñinh Baát Tam vaø Ñinh Ñang

- Ñinh Baát Tam soáng chaúng lao ñoäng, ngheà ngoãng gì, haún laø tieàn cuûa chi tieâu laáy cuûa thieân haï ?

Taùnh hieáu thaéng, kieâu maïn, ngoâng cuoàng, nhöõng ñieàu goïi laø danh döï, thuû tín, tieáng taêm cuûa nhaø hoï Ñinh ñeàu laø nhöõng tö duy nöûa vôøi, ñieân ñaûo.

Giaù trò toát nhaát caàn baûo giöõ laø tình ngöôøi, loøng nhaân aùi, toân troïng söï soáng, thì Ñinh Baát Tam laïi chaø ñaïp, coi nheï, gieát ngöôøi moät caùch laïnh luøng tuøy höùng. OÂng xaây döïng moät töï ngaõ Ñinh Baát Tam raát kyø quaùi !

- Ñinh Ñang, chaùu gaùi Ñinh Baát Tam, thì nhan saéc, thoâng minh, nhanh nheïn quyeàn bieán, nhöng cuõng chæ laø moät loaïi taâm lyù beänh hoaïn, vò kyû : chæ bieát soáng thoûa maõn caùc duïc voïng cuûa baûn thaân, maø khoâng caàn bieát ñeán khoå ñau cuûa ngöôøi khaùc, xem vieäc gieát ngöôøi nhö troø ñuøa, khoâng ñau xoùt.

3. Choïn löïa

Taùc giaû veõ ra hai maãu hình taâm lyù töông phaûn giöõa Caåu Taïp Chuûng vaø Ñinh Baát Tam, Ñinh Ñang ñeå ñoäc giaû thaáy roõ nhöõng giaù trò taâm lyù naøo laø caàn thieát cho xaõ hoäi, vaên hoaù nhaân vaên vaø trí tueä ? Hoûi ôû ñaây coù nghóa laø traû lôøi vaäy.

- Ñeå cöùu Caåu Taïp Chuûng khoûi bò Ñinh Baát Tam haïi, Ñinh ñinh Ñang ñang troùi goâ chaøng sau khi ñaõ ñieåm huyeät, vaø neùm chaøng vaøo thuyeàn chôû Söû baø baø cuøng A Tuù ñang löôùt ngöôïc chieàu. Baáy giôø, hai baø chaùu Söû baø baø naèm yeân baát ñoäng do bò " taåu hoaû " vì luyeän coâng laïc ñaïo.

- Söû baø baø baûo A Tuù laáy ñao gieát chaøng ngay, neùm xuoáng soâng ñeå traùnh tieáng " xì xaøo " veà sau. A Tuù khoâng theå haønh söï do baûn tính hieàn haäu, phaàn khaùc laø do hai caùnh tay khoâng theå cöû ñoäng ...

- Laùt sau, thuyeàn cuûa Ñinh Baát Töù aùp tôùi. OÂng ta voán thaàm yeâu troäm nhôù Söû baø baø töø tuoåi thanh xuaân maø ôû goaù. Leï nhö teân baén, oâng phoùng qua thuyeàn Söû baø baø, leân gioïng leø nheø. Hai beân ñang khaåu chieán thì Caåu Taïp Chuûng, voán ñaõ nghe Söû baø baø baûo A Tuù cuøng nhaûy soâng töï vaãn neáu bò Ñinh Baát Töù xuùc phaïm, leân tieáng keâu cöùu Ñinh Baát Töù ngaên caûn.

- Nhaän ra daáu tay caåm naõ thuû " Thieát sa chöôûng " cuûa coâ chaùu gaùi A Ñang coøn ñeå laïi treân maët chaøng thieáu hieäp, Ñinh baát Töù baät cöôøi ñaéc chí, böùt giaây troùi cho chaøng; roài thöû vaøi chieâu caåm naõ thuû vaø kinh ngaïc veà noäi löïc kyø ñaëc cuûa chaøng...

- Söû baø baø noùi khích khieán Ñinh Baát Töù ñoäng thuû ñaùnh Caåu Taïp Chuûng. Ñinh Baát Töù bò phaûn löïc maïnh, nghe mình maåy teâ buoát ñeán kyø laï, beøn bieán chieâu ñaùnh vaøo huyeät Ñaïi truy ñeå haï guïc chaøng; khoâng ngôø chính oâng ta bò run baén toaøn thaân, vaø bò haát vaêng qua moät beân, raát chi beõ baøng...

- Ñeå gôõ gaïc, Ñinh Baát Töù, cuõng do Söû baø baø khích baùc, chæ cho Caåu Taïp Chuûng vaøi ñöôøng voõ cuûa mình ñeå taùi ñaáu treân thuyeàn. OÂng ta laïi baïi cuoäc...

- Caåu Taïp Chuûng giuùp Söû baø baø vaø A Tuù ñieàu hoaø kinh maïch cho ñeán khi toaøn thaân cöû ñoäng ñöôïc. Baáy giôø, do Ñinh Baát Töù eùp Söû baø baø leân ñaûo cuûa oâng ta ñeå döôõng thöông, baø lieàaân oâm A Tuù nhaûy toûm xuoáng nöôùc ñeå cheát. Caåu Taïp Chuûng phoùng theo ñeå cöùu...

- Caû ba giaït vaøo bôø ñaûo Töû Yeân gaàn ñoù. Caåu Taïp Chuûng giuùp hai baø chaùu ñieàu thöông vaø laùnh truù trong moät hang ñoäng ...

B. Y Ù kieán

1. Caùc yù töôûng ñieân ñaûo :

- Taâm lyù chaân chaát, thuaàn thieän cuûa Caåu Taïp Chuûng nhö moät taám göông soi roõ taâm lyù cuûa nhöõng ngöôøi tieáp caän chaøng. Caùc taâm lyù töông öng, ñoàng ñieäu vôùi chaøng nhö taâm lyù Maãn Nhu, A Tuù laø thieän; caùc taâm lyù choûi laïi chaøng, töø khöôùc chaøng, ñeàu laø baát thieän, ñieân ñaûo.

Taïi Hoài 9, Söû baø baø nghó raèng gieát chaøng ñeå tieát haïnh cuûa chaùu gaùi A Tuù khoûi bò toån thöông laø moät suy nghó kyø quaùi, ñieân ñaûo !

Söû baø baø döï tính cuøng A Tuù nhaûy soâng töï vaãn neáu Ñinh Baát Töù xuùc phaïm. Laøm theá ñeå bieåu loä loøng thanh baïch chung thuûy cuûa baø ñoái vôùi Baïch Töï Taïi. Ñaây laø moät suy nghó ñieân ñaûo khaùc. Chính caùc yù töôûng ñieân ñaûo veà giaù trò aáy laø nhaân toá chính gaây ra caùc roái raém trong kieám phaùi Tuyeát Sôn vaø laây can vaøo choán giang hoà.

- Caùc suy nghó laåm caåm ñaày kieâu maïn, hieáu thaéng, si aùi cuûa Ñinh Baát Töù laø moät loaïi taâm lyù ñieân ñaûo khaùc

Giaùo lyù nhaø Phaät daïy ñoù laø caùc taø töôûng, taø tö duy daãn ñeán khoå ñau.

2. Thöïc taïi khoâng coù chuû tröông:

- Khi chuû yù cuûa ñôøi soáng laø quaù roõ raøng : soáng laø soáng haïnh phuùc, cho caù nhaân vaø taäp theå, thì moïi haønh ñoäng, xöû söï ñeàu vì muïc ñích ñoù, maø khoâng vì moät chuû tröông naøo khaùc, bôûi vì caùc chuû tröông laø vì söï soáng, maø khoâng phaûi söï soáng vì chuû tröông.

" Hieäp Khaùch Haønh " ñaõ dieãn ñaït yù töôûng ñoù qua caùc " xen " ( sceøne ) ñaáu voõ khaù lyù thuù :

- Khi Caåu Taïp Chuûng ñang ôû taän cuoái mui thuyeàn, Ñinh Baát Töû lieàn ra chieâu Chung coå teà minh nhaèm ñeå giuïc chaøng xuaát chieâu Xung Vaên Taùc Trieån öùng phoù : tröôùc khi xuaát chieâu naày thì phaûi luøi laïi vaøi böôùc. Bieát vaäy, Caåu Taïp Chuûng khoâng theo baøi baûn nöõa, maø bieán chieâu qua Caåm naõ thuû phaùp : laïng ngöôøi ra sau löng Ñinh Baát Töù ra chieâu Hoå traûo thuû vaø Ngoïc nöõ nieâm chaâm khieán Ñinh Baát Töù baát ngôø bò ngaõ laên quay xuoáng maïn thuyeàn, thua traän, xaáu hoå.

- Khi Ñinh Baát Töù ra hö chieâu khi taû, khi höõu khieán Caåu Taïp Chuûng phaân vaân khoâng bieát vaän kình löïc thuû veà phía naøo, chaøng lieàn boû baøi baûn, doàn noäi löïc vaøo caû hai tay, phoøng saün caû taû laãn höõu, khieán Ñinh Baát Töù kinh haûi thu chieâu !

- Giöõa cuoäc soáng ñaày bieán ñoäng nhieàu höôùng, thaùi ñoä soáng toát ñeïp cho con ngöôøi cuõng theá : naém laáy muïc tieâu haïnh phuùc, an laïc cho caù nhaân vaø taäp theå maø haønh xöû, maø khoâng nhaát thieát phaûi naém laáy chuû tröông !

Ñaây laø tinh thaàn khoâng chaáp thuû vaø " tuøy duyeân maø baát bieán " cuûa nhaø Phaät.

- A Tuù qua caûm nghieäm töï thaân vôùi rung ñoäng chaân thaät cuûa taâm hoàn ñaõ khaúng ñònh: Caåu Taïp Chuûng khoâng phaûi laø Thaïch Trung Ngoïc. Ñieàu naày laàn ñaàu tieân ñöôïc nghe töø con ngöôøi ñeïp ñeõ, hieàn hoaø cuûa A Tuù, Caåu Taïp Chuûng caûm ñoäng ñeán rôi nöôùc maét. Chaøng töï nhieân naém hai baøn tay A Tuù vaø raát chaân thaønh thoát leân lôøi caûm taï. Baát giaùc chaøng buoâng tay ra, caûm thaáy mình suoàng saõ, xaáu hoå. Cöû chæ naøy khieán Söû baø baø yeân loøng haún chaøng laø ngöôøi khaùc, Thaïch Trung Ngoïc laø ngöôøi khaùc.

- Söû baø baø, ñeå kòp ñoái ñaàu vôùi Ñinh Baát Töù, beøn thu nhaän Caåu Taïp Chuûng laø ñeä töû truyeàn nhaân cuûa mình vaø laäp ra Kim OÂaâ ñaïo phaùp. Baø goïi teân chaøng thieáu hieäp laø Söû ÖÙc Ñao vaø daïy ñuû 72 chieâu kieám phaùp Tuyeát Sôn vaø 73 chieâu ñao phaùp Kim OÂ ñeå khaéc cheá. Chaøng taäp luyeän ñeán möùc ñoä söû duïng ñao phaùp khaù thoâng thaïo.

- Moät hoâm tình côø Ñinh Baát Tam vaø Ñinh Ñang baát chôït xuaát hieän trong röøng Töû Yeân, khi chaøng vaø A Tuù ñang thaân maät troø chuyeän vaø laïy nhau ñeå caûm taï loøng toát cuûa nhau, Ñinh Baát Tam lieàn chaän ñöôøng; Ñinh Ñang thì phoùng ñao keát lieãu maïng soáng A Tuù. Nuùng theá, Caåu Taïp Chuûng boàng A Tuù thi trieån khinh coâng thöôïng thöøa (nhôø noäi löïc voâ cuøng thaâm haäu ) baêng röøng laãn troán veà ñoäng.

- Ñeán nôi thì chaøng laïi thaáy Baïch Vaïn Kieám ñang töû chieán vôùi Ñinh Baát Töù : beân kieám, beân quyeàn. Ñinh Baát Töù ñaùnh tay khoâng khoâng ñòch laïi, bò thöông nheï ôû hoâng, maùu chaûy khaù nhieàu; vöøa luùc Ñinh Baát Tam ñeán trôï chieán, ñaùnh cheát ba teân kieám só Tuyeát Sôn vaø gaây thöông tích Baïch Vaïn Kieám, ñang doàn Baïch Vaïn Kieám ñeán ñieåm thuùc thuû. Caåu Taïp Chuûng nhaûy vaøo can thieäp, ñöùng veà phe Baïch Vaïn Kieám, söû duïng Kim OÂ ñao phaùp, beân caïnh kieám phaùp Tuyeát Sôn, taán coâng Ñinh Baát Tam vaø Ñinh Baát Töù. Hai oâng kieâu maïng naày kinh hoaøng thaáy caû hai bò vaây chaët giöõa aùnh ñao vaø kieám; caû hai ñeàu bò thöông, lieàn nhaûy voäi ra khoûi vuøng ñao kieám troán chaïy vaøo röøng thoaùt thaân...

- Baïch Vaïn Kieám hoûi Caåu Taïp Chuûng veà lai lòch Kim OÂ ñao phaùp. Chaøng thaønh thaät thuaät laïi caùc lôøi giaûng daïy cuûa Söû baø baø khieán Baïch Vaïn Kieám töùc mình vung kieám cheùm chaøng.

Caåu Taïp Chuûng bò eùp phaûi chieán ñaáu, hôn moät laàn " tha cheát " cho Baïch Vaïn Kieám : Kim OÂ ñao phaùp quaû laø coù söùc maïnh khaéc cheá vaø vöôït haún kieám phaùp Tuyeát Sôn. Baïch Vaïn Kieám raát beõ maët, beøn duøng meïo ñaùnh löøa Caåu Taïp Chuûng vaø thaéng chaøng moät chieâu... raát laø haï caáp ! ...

B. Y Ù Kieán

1. Taâm vaø Töôùng :

- Caùc cao thuû voõ laâm ñeàu nhaän dieän Caåu Taïp Chuûng qua caùi thaân töôùng cuûa chaøng vaø qua kinh nghieäm giaùc quan thöôøng nghieäm cuûa mình neân ñaõ nhaän laàm chaøng laø Thaïch Phaù Thieân (Thaïch Trung Ngoïc) vaø laøm phaùt sinh ra bieát bao nhieâu roái ren cho xaõ hoäi.

- Chæ moät mình A Tuù ñaày ñuû nhaân duyeân phaân bieät roõ Caåu Taïp Chuûng vaø Thaïch Trung Ngoïc qua caùi taâm , caùi tình chaân thaät cuûa chaøng, vaø qua rung ñoäng con tim cuûa chính mình. Söû baø baø cuõng quan saùt chaøng qua bieåu hieän caùi taâm, caùi tình cuûa chaøng vaø xaùc nhaän chaøng khoâng phaûi laø Thaïch Trung Ngoïc.

Caùi töôùng traïng khoâng noùi leân ñöôïc söï thaät, con ngöôøi thaät, ñieàu maø Kinh Kim Cang ñaõ noùi: "Caùc töôùng ñeàu laø hö doái" ( " Phaøm sôû höõu töôùng giai thò hö voïng " ). Giaù trò thaät cuûa con ngöôøi laø ôû caùi taâm. Giaùo duïc con ngöôøi laø giaùo duïc caùi taâm, chuyeån ñoåi caùi taâm.

2. Tinh thaàn voâ haïi - höõu nghò :

- Kim OÂ ñao phaùp cuûa Söû baø baø goàm toaøn nhöõng chieâu ñaày noä khí, saùt thuû, deã gaây töû thöông vaø toån thöông cho ñoái phöông, seõ chuoác laáy oaùn thuø, cöøu haän ñe doïa an ninh cho baûn thaân , gia ñình vaø bang phaùi. Vì theá, vôùi thaùi ñoä soáng cuûa Caåu Taïp Chuûng vaø A Tuù, A Tuù beøn giôùi thieäu cho Söû ÖÙc Ñao chieâu " Baøng coå traéc kích ": khi thaáy roõ mình ñaõ chieán thaéng ñoái phöông roài, thì lieàn cheùm ñoâng, cheùm taây cho ngöôøi chung quanh loeø maét khoâng thaáy gì, roài thu ñao veà maø noùi raèng : " Kieám phaùp caùc haï thaät laø tinh dieäu, taïi haï khaâm phuïc voâ cuøng. Hoâm nay chuùng ta baát phaân thaéng baïi, giaûi hoaø ñeå keát baïn ñöôïc chaêng ? Vaäy laø ñoái phöông hieåu ngay mình coù yù nhöôøng nhòn, laïi khoâng toån thöông ñeán theå dieän, nhieàu phaàn laø hoï keát baïn vôùi ñaïi ca ngay ". (taäp.2,tr.239)

Ñaây laø chieâu thöùc höõu nghò, keát baïn goïi laø chieâu " Dó hoaø vi quyùuø", töông töï laáy tình thöông xoaù boû haän thuø cuûa Phaät giaùo ñeå xaây döïng an laïc cho ñôøi soáng.

3. Baøi hoïc veà söï phoái hôïp Kim OÂ ñao phaùp vaø Tuyeát Sôn kieám phaùp :

- Moãi chieâu cuûa Kim OÂ ñao phaùp ñeàu laø khaéc tinh cuûa töøng chieâu Tuyeát Sôn kieám phaùp, nhöng khi ñao vaø kieám aáy lieân thuû thì taïo thaønh moät söùc maïnh kinh hoàn, nhaát laø ñao phaùp ñöôïc söû duïng bôûi noäi löïc thaâm haäu cuûa Söû ÖÙc ñao, ñeán noãi hai ñaïi cao thuû tuyeät luaân Ñinh Baát Tam vaø Ñinh Baát Töù chæ chòu ñöïng ñöôïc vaøi chieâu ñaàu roài ñeàu bò thöông suyùt vong maïng, kinh hoaøng laên mình ra khoûi voøng ñao kieám caém ñaàu taåu thoaùt. Kim Dung vieát :

"... Baïch Vaïn Kieám lieàn söû chieâu " AÙm höông sô aûnh ", tröôøng kieám vöøa rung leân, kieám quang ñaõ xuaát hieän truøng truøng. Ñaây laø moät chieâu tinh vi nhaát trong kieám phaùp Tuyeát Sôn, coù theå ñaû thöông ñoái phöông baát cöù luùc naøo, khoâng theå bieát ñeå ñeà phoøng. Thaïch Phaù Thieân ( Caåu Taïp Chuûng ) caàm con dao chaët cuûi phaït ngang roài rung ñoäng luoân maáy caùi. Ñoù laø chieâu " Baøo ngö chi töù ", noäi löïc xoâ ra caû boán maët taùm phöông.

Boãng nghe hai tieáng la oái oái, vai Ñinh Baát Töù bò truùng ñao, caùnh tay Ñinh Baát Tam bò truùng kieám. Hai laõo ñoät nhieân quay mình nhaûy ra ngoaøi voøng. Ñinh Baát Tam xoay laïi naém tay Ñinh Ñang loâi ñi, chaïy leï vaøo khu röøng phía ñoâng, coøn Ñinh Baát Töù chaïy troán veà quaû nuùi ôû höôùng Taây " ( taäp 2, tr.262 )

Neáu Caåu Taïp Chuûng laø maãu hình taâm lyù ñöôïc phaùt trieån theo tinh thaàn Phaät hoïc, thì " xen " ñaáu kieám treân ñaõ gôïi yù raèng :

- Thieàn chæ vaø caùc ñònh maø haønh giaû ñaéc ñöôïc ( töông töï söï thaønh töïu " La haùn phuïc ma thaàn coâng " ) seõ thieáu taùc duïng giuùp ích cho töï thaân haønh giaû vaø tha nhaân, neáu khoâng bieát söû duïng noù ñeå haønh thieàn quaùn maø caét ñöùt haún caùc phieàn naõo ( töông töï vaän noäi löïc ra ñao phaùp vaø kieám phaùp ) cho mình vaø cho ngöôøi.

- Neáu vaên hoaù Phaät giaùo ñöôïc keát hôïp vaø boå sung cho moät heä vaên hoaù naøo ñoù( töông töï vieäc Caåu Taïp Chuûng lieân thuû vôùi Baïch Vaïn Kieám ) thì seõ laø moät söï boå sung tuyeät vôøi taïo ra moät söùc maïnh vaên hoaù ñaùng keå!

- Thaïch Phaù Thieân ( Caåu Taïp Chuûng ) trôû lui hang ñoäng thì Söû baø baø vaø A Tuù ñaõ dôøi choã ôû ñi nôi khaùc.

- Chaøng böôùc vaøo moät chieác thuyeàn lôùn giaït vaøo ñaûo. Thuyeàn ñaày caùc thi theå cuûa Phi Ngö bang do söï tröøng phaït cuûa hai söù giaû " Thöôûng thieän Phaït aùc "

- Hai chieác thuyeàn lôùn khaùc cuûa Thieát Xoa Hoäi keùo chieác thuyeàn cuûa Phi Ngö bang xuoáng mieàn haï löu, caûng Hoàng Lieãu. Thaïch Phaù Thieân troán ôû loøng thuyeàn nghe ñöôïc caâu chuyeän Thieát Xoa Hoäi laøm saøo huyeät döôùi loøng ñaát ñeå traùnh maët "söù giaû ". Khi taát caû ñaõ vaøo ñaát lieàn cuûa caûng, Thaïch Phaù Thieân ñi gioïc ven soâng ñeán aån trong moät khu röøng raäm. Chaøng haï saùt moät chuù heo röøng ñeán taán coâng chaøng; leân löûa thui caùc ñuøi heo ñeå tröø côn ñoùi.

- Taïi ñaây, hai söù giaû xuaát hieän, cuøng chaøng troø chuyeän beân löûa, röôïu vaø thòt heo röøng.

- Tình côø, nhaân duyeân ñöa ñaåy chaøng noác saïch hai bình röôïu kòch ñoäc cuûa hai söù giaû: löôïng röôïu maø hai söù giaû ñaõ tinh luyeän ñeå luyeän noäi löïc cho nöûa naêm .

" La haùn phuïc ma thaàn coâng " ñaõ hoaù giaûi röôïu ñoäc thaønh röôïu boå taêng theâm noäi löïc cho Thaïch Phaù Thieân.

- Caû ba keát nghóa sinh töû roài cuøng leân ñöôøng ñeán haønh dinh cuûa Thieát Xoa Hoäi.

B. Y Ù Kieán

1. Y Ù nghóa röôïu ñoäc thaønh röôïu boå

- Thöïc teá ñôøi soáng cho thaáy, neáu röôïu boå, hay thuoác boå, maø duøng voâ ñoä coù theå daãn ñeán caùi cheát.

- Chaát kòch ñoäc, thoâng thöôøng thì cô theå raát khoù dung naïp neân deã keát thuùc maïng soáng do teâ lieät heä tim, hay thaàn kinh.

- Neáu löôïng ñoäc vaøo vôùi lieàu löôïng maø cô theå coù theå dung naïp thì noù trôû thaønh khaû naêng ñeà khaùng choáng ñoäc, nhö caùc loaïi vaéc -xim.

- Neáu cô theå coù khaû naêng ñeà khaùng raát cao, thì khaû naêng dung naïp chaát ñoäc cao hôn: ñaây laø tröôøng hôïp cuûa hai söù giaû duøng röôïu ñoäc ñeå gia taêng coâng löïc nhö Kim Dung vieát. Caåu Taïp Chuûng do coù noäi löïc cuûa" La haùn phuïc ma thaàn coâng " maø dung naïp röôïu ñoäc nhieàu laàn lôùn hôn hai söù giaû.

- Veà maët taâm lyù cuõng theá, khoå ñau, baát haïnh ôû ñôøi khieán nhieàu ngöôøi khoâng chòu ñöôïc phaûi ñieân cuoàng, hay töï vaån. Nhöng cuõng coù nhieàu ngöôøi coù khaû naêng laøm chuû taâm thöùc vaø tình caûm cao coù theå chòu ñöïng nhieàu khoå ñau : caøng khoå ñau, taâm thöùc caøng thöùc tænh, tình ngöôøi caøng daâng cao, vaø duïc voïng caøng vôi ñi : ñaây laø yù nghóa thöïc söï cuûa söï kieän röôïu ñoäc chuyeån hoaù thaønh röôïu thuoác ( boå ) ñoái vôùi ngöôøi coù ñònh löïc ( khaû naêng thieàn ñònh ) saâu nhö Caåu Taïp Chuûng.

2. Tính chaát baát ñònh cuûa caùc hieän höõu

- Tính chaát cuûa caùc hieän höõu, ví nhö röôïu, ñöôïc xaùc ñònh bôûi moät soá ñieàu kieän naøo ñoù, trong moâi tröôøng naøo ñoù; tính chaát ñoù seõ khaùc ñi trong caùc ñieàu kieän xaùc ñònh khaùc, ôû moâi tröôøng khaùc. Ñaây goïi laø tính chaát baát ñònh, hay khoâng thaät söï coù töï ngaõ, cuûa caùc hieän höõu. Töông töï nhö caâu noùi " thuø cuûa keû thuø laø baïn ".

Phaät giaùo xaùc ñònh caùc hieän höõu ñeàu do ñieàu kieän sinh neân khoâng coù töï ngaõ, goïi laø voâ ngaõ, voâ thöôøng.

Caùc hoïc thuyeát ( " isme " ) ôû ñôøi thöôøng coù khuynh höôùng khaúng ñònh, cho hieän höõu moät tính chaát baát bieán naøo ñoù. Ñaây laø chuû tröông khoâng phuø hôïp vôùi thöïc teá, thöïc taïi. Hoài truyeän veà " Röôïu thuoác " gôïi cho ngöôøi ñoïc tö töôûng naày.

3. Neùt khaùc bieät giöõa hai thaùi ñoä hieàn thieän, hay neùt khaùc bieät giöõa vaên hoaù " Thieáu Laâm töï " vaø ñaûo Hieäp Khaùch:

a/ Thieän chaáp thuû ( dính maéc ) cuûa Hieäp Khaùch ñaûo

Hai söù giaû " Thöôûng thieän, Phaït aùc " cuûa ñaûo Hieäp Khaùch chuyeân haønh hieäp, laøm vieäc thieän, nhöng laøm vôùi thaùi ñoä coá chaáp, chaáp thuû, dính maéc.

b/ Thieän raát thuaàn thieän, khoâng dính maéc cuûa Caåu Taïp Chuûng ( thuoäc vaên hoaù cuûa Thaäp Baùt La haùn, Thieáu Laâm töï )

Caåu Taïp Chuûng soáng raát thuaàn thieän, töï nhieân, khoâng bò dính maéc, khoâng baän taâm ñeán khen, cheâ neân coù ñieàu kieän ñeå phaùt trieån noäi löïc cao, phaùt trieån trí tueä.

Ñaây laø ñaëc tính raát cô baûn roïi saùng lyù do vì sao ñaûo Hieäp Khaùch suoát 40 naêm, khoâng phaù giaûi ñöôïc bí phaùp " Thaùi Huyeàn Kinh ", trong khi Caåu Taïp Chuûng chæ caàn voûn veïn 100 ngaøy, giaûi maõ deã daøng bí phaùp. Haõy laéng nghe moät maãu ñoái thoaïi ngaén sau ñaây veà söï khaùc bieät cuûa hai thaùi ñoä taâm lyù noùi treân :

" Thaïch Phaù Thieân ( Caåu Taïp Chuûng ) xua tay noùi :' Hai vò ca ca coù theâm moät tay phuï löïc haù chaúng toát hôn ö ? Chuùng ta ít ngöôøi khoâng ñòch noåi soá ñoâng, neáu gaëp nguy caáp thì cöù chaïy troán, ñaâu coù nhaát ñònh phaûi cheát ? '

Lyù Töù cau maøy noùi : ' Ñaùnh thua boû chaïy thì ñaâu phaûi laø anh huøng haûo haùn ? Hay nhaát laø ngöôi ñöøng ñi theo ñeå laøm maát maët chuùng ta ' ".

( taäp 3, tr. 40)

- Hai " söù giaû " vaø Caåu Taïp Chuûng ñi vaøo toång haønh dinh cuûa saøo huyeät Thieát Xoa Hoäi. Khoâng coù söùc maïnh naøo ngaên caûn böôùc chaân ñi cuûa ba ngöôøi.

- Taïi haønh dinh, toång ñaø chuû Uoâng Ñaéc Thaéng long troïng, vöøa kinh haõi, tieáp ñoùn hai taám baøi ñoàng, thieáp môøi ñi döï hoäi yeán " Laïp baùt ". Taïi ñaây, hai söù giaû ñuùng thôøi ñieåm ngaám röôïu ñoäc ngaát ñi. Uoâng Ñaéc Thaéng vaø caùc cao thuû Thieát Xoa xoâng vaøo gieát caû ba. Caåu Taïp Chuûng, vôùi baûn naêng töï veä, muùa tít song chöôûng, ñoäc khí cuûa röôïu ñoäc tieát ra laøm cheát töùc khaéc gaàn 100 ngöôøi Thieát Xoa ôû ñoù. Chaøng beøn vaän khí ñieàu hoaø kinh maïch cho Tröông Tam, Lyù Töù, cöùu hai söù giaû. Caû ba laïi tieáp tuïc leân ñöôøng. Hai söù giaû ñi rieâng theo söù meänh.

- Caåu Taïp Chuûng moät mình ñi laïc ñeán Thöôïng Thanh Quaùn cuûa caùc ñaïo só Laõo Trang vaø aån maët theo doõi Thaïch Thanh vaø Maãn Nhu ( voán laø moân sinh cuûa Thöôïng Thanh Quaùn ) ñang ñaøm ñaïo vôùi Thieân Hö ( ñaïo chuû ) vaø caùc huynh ñeä cao caáp, ñoøi nhaän laõnh hai taám baøi ñoàng ñi phoù hoäi chòu cheát thay cho Thieân Hö.

- Bò phaùt hieän, Caåu Taïp Chuûng xuaát chöôûng töï veä khieán hai ñaïo tröôûng bò ngaát ñi ( coù theå vong maïng ). Caùc ñaïo tröôûng nghi ngôø ñaây laø aâm möu cuûa Thaïch Thanh - Maãn Nhu. Cuoäc xung ñoät ñao kieám xaåy ra giöõa caùc ñaïo tröôûng vaø Caåu Taïp Chuûng : caùc ñaïo tröôûng goàm Thieân Hö, thua traän; nhieàu ngöôøi bò teù ngaát; Caåu Taïp Chuûng cöùu tænh ñöôïc taát caû; roài chia tay caùc ñaïo tröôûng; traû laïi hai taám baøi ñoàng cho Thieân Hö; ñoaïn cuøng Thaïch Thanh - Maãn Nhu tieáp tuïc haønh trình...

B. Y Ù Kieán

1. Doøng soáng ñaày yeáu toá baát ngôø :

- Söï kieän hai " söù giaû " taøi ba, thoâng thaùi, ngoùt 40 naêm baát baïi treân giang hoà quïy ngaõ taïi haønh dinh Thieát Xoa Hoäi noùi leân söï thaät doøng soáng ñaày yeáu toá baát ngôø maø thuaät ngöõ Phaät hoïc goïi laø voâ thöôøng : ñaày nguy hieåm vaø khoå ñau. Ñôøi soáng laø bieán ñoäng, maø khoâng tænh taïi.

2. Caùi nhìn thöïc vaø trí tueä :

- Caùc ñaïo tröôûng cuûa Thaïch Thanh Quaùn tu haønh chuù troïng phaàn chuyeån ñoåi veà thaân, maø nheï veà taâm lyù, neân caùi nhìn trôû neân phaøm tuïc : ñaõ khoâng nhaän ra caùi taâm chaân thaät cuûa Thaïch Thanh, Maãn Nhu vaø Caåu Taïp chuûng. Neáu caùc ñaïo tröôûng naëng veà tu taäp taâm lyù, huaán luyeän taâm lyù, thieàn ñònh thì caùi nhìn seõ trôû neân khoan dung hôn, saùng suoát hôn, vò tha hôn, vaø ñaõ khoâng rôi vaøo caùc ngoä nhaän, sai laàm ñaùng tieác.

Cho ñeán khi caùc söï vieäc trôû neân saùng toû, taâm lyù cuûa caùc ñaïo tröôûng vaãn coá chaáp, heïp hoøi, caûm thaáy töùc böïc, beõ baøng, thay vì caûm thoâng saâu saéc hôn vaø ñaïo tình hôn ñoái vôùi Thaïch Thanh, Maãn Nhu vaø Caåu Taïp Chuûng. Tu haønh nhö vaäy thì coù lôïi ích raát ít cho mình vaø ngöôøi, vaãn coøn caùch xa vôùi caùi nhìn ñaày chaân thaät vaø trí tueä.

3. Chieâu thöùc cuûa Thöôïng Thanh Quaùn vaø chieâu thöùc cuûa Caåu Taïp Chuûng

- Caùc theá voõ, kieám, ñao chaúng qua chæ khaùc nhau ôû theá vaän haønh tay, chaân, vaø toác ñoä cuûa vaän haønh. Söùc maïnh cuûa voõ, ñao, kieám naày ñöôïc goïi laø " höõu chieâu ", luoân bò haïn cuïc.

- Caåu Taïp Chuûng ra chieâu veà voõ, ñao, kieám cuõng theá, veà maët töôùng traïng bieåu hieän thì vaãn laø haïn cuïc. Ñieåm khaùc bieät duy nhaát ñaõ khieán cho voõ thuaät, kieám phaùp, ñao phaùp aáy trôû neân voâ song laø do noäi löïc ( hay goïi laø söùc maïnh cuûa taâm lyù, thieàn ñònh ) huøng haäu, do caùi taâm, nhaân haäu, voâ duïc, vò tha, voâ chaáp. Söùc maïnh voâ song ñoù thaät söï coù maët trong thieàn ñònh Phaät giaùo, trong vaên hoaù Phaät giaùo. Ñaây haún laø noäi dung maø taùc giaû muoán ñeà caäp khi giôùi thieäu giaù trò voâ song cuûa "La haùn phuïc ma thaàn coâng ".

- Sau laàn giaùp maët caùc ñaïo só Thöông Thanh Quaùn, Caåu Taïp Chuûng ñöôïc Thaïch Thanh vaø Maãn Nhu nhaän laøm con ñeû ( Thaïch Trung Ngoïc ) vaø soáng chung vôùi hai oâng baø trong moät thôøi gian : OÂng baø trong loøng vaãn vôøn leân vaøi yù nghó hoaøi nghi veà söï löõng queân quaù khöù cuûa Caåu Taïp Chuûng; phaàn Caåu Taïp Chuûng cuõng phaân vaân veà Maãn Nhu vaø " maù maù " ôû nuùi Huøng Nhó : ai laø meï thaät ? Nhöng hoï xöû söï theo tình caûm thieát tha, chaân thaønh goïi laø tình coát nhuïc.

- Caåu Taïp Chuûng thuaät cho Maãn Nhu hieäp nöõ nghe heát moïi chuyeän xaåy ñeán vôùi chaøng ôû nuùi Huøng Nhó, ôû thò traán Haàu Giaùm Taäp, ôû bang Tröôøng Laïc, ôû ñaûo Töû Yeân vôùi Söû baø baø vaø A Tuù, ôû nhaø Ñinh Baát Tam laøm leã thaønh hoân vôùi Ñinh Ñang, vieäc lieân thuû vôiuø Baïch Vaïn Kieám ñaùnh baïi Ñinh Baát Tam vaø Ñinh Baát Töù, vaø vieäc keát nghóa sinh töû vôùi hai " söù giaû " ( Thöôûng thieän, Phaït aùc ) vaø ôû Thieát Xoa Hoäi... Neáu baø Maãn Nhu khoâng bò aùm aûnh raèng Thaïch Trung Kieân ñaõ cheát, thì baø ñaõ nhaän ra Caåu Taïp Chuûng laø Thaïch Trung Kieân vaø tieáp tuïc khaùm phaù ra theâm nhieàu chuyeän giang hoà lieân heä ñeán Hieäp Khaùch ñaûo vaø Tröôøng Laïc bang...

- Hai oâng baø giaûng daïy caën keû voõ hoïc cho Caåu Taïp Chuûng vaø noùi veà haønh tung cuûa Tröông Tam, Lyù Töù ... chuyeän naøo cuõng nöûa ñuùng, nöûa sai, nöûa hö nöûa thaät... vaø quyeát taâm ñeán Tröôøng Laïc bang ñeå laøm roõ söï thaät Thaïch Phaù Thieân ñöôïc giaû laäp laøm bang chuùa ñeå chòu cheát thay cho Boái Haûi Thaïch treân Hieäp Khaùch ñaûo, haàu cöùu gôõ maïng cho Caåu Taïp Chuûng ( Thaïch Phaù Thieân, con oâng baø )

B. Y Ù Kieán

1. Kinh nghieäm tình coát nhuïc :

- Khi baø Maãn Nhu nghó Caåu Taïp Chuûng laø Thaïch Trung Ngoïc, con ñeû cuûa mình, thì chi xieát thöông caûm, taän tình saên soùc, baûo boïc, duø chaøng coù phaïm vaøo toäi loãi lôùn lao naøo; thöông vôùi tình thöông vong ngaõ muoán thay theá con ñeå nhaän laáy haäu quaû cuûa vieäc laøm sai quaáy cuûa con ñeå con ñöôïc soáng hoan hyû, haïnh phuùc.

- Khi Caåu Taïp Chuûng nghó veà " maù maù " treân ñænh Huøng Nhó, duø baø laïnh luøng, khe khaét, chaøng vaãn nhôù nhung, quyeán luyeán.

Tình coát nhuïc, hay tình ngöôøi bieåu hieän ñeán möùc ñoä tình coát nhuïc, ñaõ giuùp con ngöôøi soáng tha thöù, thöông yeâu vaø haïnh phuùc.

2. Söùc maïnh cuûa yù nghó ( taùc yù )

- Khi Baïch Vaïn Kieám nghó raèng Caåu Taïp Chuûng laø Thaïch Trung Ngoïc " quaáaây phaù " thì lieàn truùt xuoáng ñaàu chaøng bao töùc giaän, duø Caåu Taïp Chuûng raát chi laø hieàn hoaø, lòch söï vaø ñöùng ñaén.

- Khi nghó Caåu Taïp Chuûng laø Thaïch Phaù Thieân, keû ñaõ haïi tieát haïnh cuûa vôï mình thì Trieån höông chuû voâ cuøng caêm haän, lieàn vung chöôûng ñeå gieát ngay, duø chaøng raát nhaân aùi, vò tha.

- Khi nghó Caåu Taïp Chuûng laø Thaïch Trung Ngoïc, ngöôøi tình cuûa mình, thì Ñinh Ñang raát thieát thaân, taän tình saên soùc khi beänh ...

Neáu nghó tha nhaân ñeàu laø thaân nhaân, nhö tình ñoàng baøo, cuøng cha meï huyeát thoáng, thì moïi ngöôøi seõ xöû söï thaân aùi vôùi nhau, che chôû ñuøm boïc nhau chí tình. Con ngöôøi laøm chuû yù nghó aáy, vaø coù theå khôûi nghó ñoái vôùi cöù ai, luùc naøo vaø ôû ñaâu.

Ñaây laø kinh nghieäm taâm lyù maø giaùo lyù nhaø Phaät daïy con ngöôøi nghó ñeán ngöôøi khaùcnhö baø meï nghó ñeán ngöôøi con duy nhaát cuûa mình ( nhö söï bieåu hieän tình meï cuûa baø Maãn Nhu ) ñeå nuoâi döôõng taâm töø bi (...).

Caâu chuyeän Laïc Long Quaân vaø AÂu Cô môû ñaàu lòch söû Vieät Nam vôùi 100 ngöôøi con chung baøo thai meï neân tình ngöôøi Vieät Nam goïi laø tình ñoàng baøo, cuõng cuøng moät yù nghóa giaùo duïc taâm lyù aáy.

Ñaây cuõng laø moät goùc taâm tình cuûa taùc giaû Kim Dung ?

- Taïi khaùch saïn thò traán Long Caâu, Ñinh Ñang ñeán bí maät gaëp Caåu Taïp Chuûng, löøa cho Thaïch Thanh - Maãn Nhu ñi tìm chaøng, roài hai ngöôøi thong dong ñi veà höôùng khaùc ñeå coù nhöõng ngaøy soáng rieâng tö. Gheù vaøo moät thò traán nhoû, aên uoáng taïi moät tieäm côm. Taïi ñaây coù nhieàu quaàn haøo, trong ñoù coù moân chuû cuûa boán ñaïi moân phaùi ôû Quan Ñoâng. Ñinh Baát Töù xuaát hieän vôùi tính khí kieâu maïn gaây söï vôùi quaàn huøng roài ñoäng thuû. ÔÛ ngoaøi quaùn côm, boán moân chuû lieân thuû taán coâng Ñinh Baát Töù, maø vaãn ôû haï phong, nhieàu laàn caû boán suyùt vong maïng, neáu khoâng coù söï nhaéc chöøng cuûa Caåu Taïp Chuûng veà caùc chieâu hieåm cuûa Ñinh Baát Töù.

- Luùc cöïc kyø nguy hieåm, Caåu Taïp Chuûng böôùc vaøo voøng chieán song ñaáu vôùi laõo Töù. Chæ qua möôøi chieâu caåm naõ thuû, laõo Töù ñaõ khoâng chòu noãi kình löïc töø song chöôûng cuûa chaøng; caây nhuyeãn tieân bò chaøng baét chaët roài bung ra khieán laõo Töù bò vaêng ra xa laøm ñoå saäp caû moät goùc töôøng roài boû chaïy.

Quaàn huøng raát caûm kích vaø ngöôõng moä taøi ba vaø haøo hieäp cuûa Caåu Taïp Chuûng, ñaõi tieäc chaøng vaø Ñinh Ñang, vaø môøi hai ngöôøi cuøng löu laïi phoøng troï ñeå caûm taï ...

- Nhoùm Tröôøng Laïc Bang laïi xuaát hieän ôû thò traán naày vaø heïn töông kieán vôùi nhoùm moân chuû Quan Ñoâng ôû caùnh röøng keá caän.

B. Y Ù Kieán

1. Töø Hoài truyeän 14, Caåu Taïp Chuûng ñaõ thöøa khaû naêng ñaùnh baïi Ñinh Baát Töù deã daøng. Chaøng ñaõ bieát nhieàu pheùp xaõ giao treân choán giang hoà. Chaøng ñaõ nhaän ñöôïc nhieàu ngöôõng moä cuûa caùc cao thuû chaân chính qua taøi naêng, loøng nhaân aùi, nghóa hieäp vaø taùnh khieâm toán, oân hoaø.

2. Bình thöôøng taâm:

- Duø ñöôïc nhieàu söï chieâm ngöôõng taøi naêng, nhöng töï Caåu Taïp Chuûng thì thaáy bình thöôøng nhö laø taøi naêng aáy khoâng phaûi cuûa chaøng. Taâm chaøng vì vaäy vaãn khieâm toán, nhaân hoaø nhö moïi khi. Ñaây laø öu ñieåm khieán chaøng khoâng ngöøng phaùt trieån nhanh taâm thöùc höôùng veà trí tueä veà söï thaät cuûa vaïn höõu, nhö laø söï phaùt trieån theo giaùo lyù nhaø Phaät : " Bình thöôøng taâm laø ñaïo ".

3. Laïi baát ngôø cuûa cuoäc soáng :

- Söï thay ñoåi, phaùt trieån nhanh noäi löïc, voõ coâng vaø hieåu bieát cuûa Caåu Taïp Chuûng khieán nhieàu ngöôøi kinh ngaïc :

- Caùch xa chöa quaù moät thaùng, töø choã vuïng veà chöôûng phaùp ñeán choã " haï ño vaùn " deã daøng moät cao thuû tuyeät luaân nhö laõo Töù : laõo ñaõ thua traän beõ baøng.

- Ñinh Ñang töø thaùng tröôùc laø ngöôøi truyeàn daïy caåm naõ thuû cho Caåu Taïp Chuûng vôùi taâm lyù ngaây ngoâ cuûa chaøng, nay thì naøng quaù haõnh dieän veà chaøng veà voõ coâng laãn giao tieáp.

- Töù ñaïi cao thuû Quan Ñoâng, danh reàn moät coõi, môùi ngaøy ñaàu ñeán Trung Nguyeân thì lieàn suyùt vong maïng tröôùc moät oâng giaø Ñinh Baát Töù... roài taän maét thaáy taøi ngheä phi thöôøng cuûa chaøng thieáu hieäp, loøng nghóa hieäp vaø söï khieâm cung cuûa chaøng...

Baát ngôø luoân xaåy ra quanh cuoäc soáng ! Ñieàu maø Phaät hoïc noùi laø voâ thöôøng, voâthöôøng...

- Taïi khu röøng thoâng raäm raïp ngoaøi thò traán Long Caâu, bang chuû cuûa töù ñaïi moân phaùi Quan Ñoâng ñöôïc Boái Haûi Thaïch, 9 vò Höông chuû, Höông phoù vaø gaàn 100 ngöôøi bang Tröôøng Laïc tieáp ñoùn trong tinh thaàn hai beân thaêm doø, tìm hieåu nhau. Cao Tam Nöông, taùnh noùng naûy, phoùng phi ñao laøm Höông chuû Traàn Xung Chi bò thöông ôû chaân; cuoäc xung ñoät binh khí saép xaåy ra thì Thaïch Phaù Thieân ( Caåu Taïp Chuûng ) xuaát hieän tröôùc söï toân kính caû hai beân, giaûng hoaø vui veû, taát caû keùo veà toång ñaø bang Tröôøng Laïc.

- Taïi bang Tröôøng Laïc, nhieàu cao thuû Tuyeát Sôn ñang bò ñaùnh thuoác meâ vaø baét giöõ; Baïch Vaïn Kieám ñi ñeán ñoái chaát; roài Thaïch Thanh, Maãn Nhu vaø nhieàu cao thuû troïng tuoåi tieáng taêm trong voõ laâm ñoàng keùo ñeán ñeå baïch hoaù lai lòch cuûa Thaïch bang chuùa.

- Hai söù giaû ñaûo Hieäp khaùch cuõng ñeán ñem theo keû aån troán Thaïch Trung Ngoïc. Caùc aâm möu gian doái cuûa Boái Haûi Thaïch, bang Tröôøng Laïc, caùc sai traùi cuûa Thaïch Trung Ngoïc ñaõ taïo ra söï ngoä nhaän veà Caåu Taïp Chuûng treân giang hoà laàn löôït ñöôïc phôi baøy. Con ngöôøi chaân thaät, hieäp nghóa vaø trong saùng, taøi naêng cuûa Caåu Taïp Chuûng ñöôïc toûa saùng hôn bao giôø. Caùc sai quaáy, phoùng ñaõng vaø vò kyû cuûa Thaïch Trung Ngoïc loä roõ. Caùc ngoä nhaän cuûa Baïch Vaïn Kieám, caùc cao thuû Tuyeát Sôn, Thaïch Thanh - Maãn Nhu vaø quaàn huøng ñöôïc roïi saùng...

- Thaïch Trung Ngoïc khöôùc töø chöùc vò bang chuû bang Tröôøng Laïc; Caåu Taïp Chuûng khôûi leân töø taâm töï nguyeän nhaän chöùc bang chuû ñeå gaùnh vaùc " khoù khaên " ñi döï hoäi yeán, vaø ñöôïc toaøn bang tín nhieäm, traân troïng. Caåu Taïp Chuûng vui veû nhaän hai taám thieäp môøi baøi ñoàng töø tay hai " söù giaû "

- Bang chuû cuûa töù ñaïi moân phaùi Quan Ñoâng cuõng chính thöùc nhaän hai taám baøi ñoàng;

- Hai vò söù giaû töø giaû bang Tröôøng Laïc ñi ñeán Tuyeát Sôn, thaønh Laêng Tieâu ñeå chuyeån thieäp thænh. Taát caû ñoàng rôøi khoûi bang Tröôøng Laïc...

B. Y Ù Kieán

1. Kinh nghieäm veà aùnh saùng cuûa söï thaät vaø lòch söû

- Taùc giaû Kim Dung ñaõ kheùo daãn daét caâu chuyeän, chuyeån vaän caùc nghi vaán, caùc vieäc laøm raát kín ñaùo maø ñaày hoå theïn ñeán toång ñaø Tröôøng Laïc vôùi caùc nhaân söï lieân heä, ñuû maët nhö laø chuaån bò ñaày ñuû cho moät phieân toøa, maø cô quan ñieàu tra laø hai vò söù giaû " Thöôûng thieän Phaït aùc " raát coâng chính, ñaày ñuû taøi naêng ñaùng tin caäy. Taïi ñaây, taát caû ñöôïc ñöa ra aùnh saùng : xaáu hoå, uû ruõ nhö nhaân vaät Boái Haûi Thaïch vaø bang Tröôøng Laïc; trô treûn nhö Thaïch Trung Ngoïc; hoå theïn, maéc côõ nhö Baïch Vaïn Kieám; ngôõ ngaøng nhö Thaïch Thanh, Maãn Nhu, aân haän nhö Trieån Phi höông chuû vaø nhieàu cao thuû khaùc v.v....

Döôùi aùnh saùng cuûa söï thaät vaø lòch söû, khoâng coù gì coù theå ñöôïc daáu kín. Ñaây laø baøi hoïc cho caùc trí thöùc, hieäp khaùch, caùc nhaân vaät laõnh ñaïo cuûa caùc toå chöùc xaõ hoäi.

2. Maãu taâm lyù haønh hieäp lyù töôûng :

- Baïch Vaïn Kieám laø moät taøi naêng, laø moät ngöôøi con coù hieáu neân haún laø moät kieám khaùch toát, nhöng taàm nhìn bò haïn cheá, taùnh tình coá chaáp, thieáu bao dung neân haønh xöû thöôøng rôi vaøo caùc sai laàm ñaùng tieác !

- Caùc bang chuû ôû Quan Ñoâng thì ngay chính, nhöng thieáu trí tueä, chöa ñuû ñieàu kieän ñeå haønh hieäp toát.

- Caùc ñaïo tröôûng ôû Thöôïng Thanh Quaùn chuoäng caùc giaù trò hình thöùc neân thieáu taâm ñöùc vaø thieáu trí tueä ñeå phaùt trieån Thöôïng Thanh Quaùn vaø giuùp ñôøi !

- Baïch Töï Taïi vaø Söû baø baø thì coá chaáp, töï kieâu, haùo danh, neân deã trôû thaønh taùc nhaân cuûa caùc roái loaïn gia ñình vaø xaõ hoäi !

- Thaïch Thanh, Maãn Nhu vaø hai söù giaû " Thöôûng thieän Phaït aùc " laø caùc hieäp khaùch chaân chính, nhöng coøn ñoái ñaõi thò phi neân haønh ñoäng hieäp nghóa coøn bò haïn cheá, chöa thöïc söï lyù töôûng.

* Coù theå maãu taâm lyù thoâng tueä, voâ duïc ( hay thieåu duïc ), voâ chaáp vaø ñaày nhaân aùi cuûa Caåu Taïp Chuûng laø thöïc söï lyù töôûng cho vieäc haønh hieäp giuùp ñôøi :

Caùi nhìn voâ söï voâ haïi cuûa chaøng nhö laø vui veû chaáp nhaän, kính troïng caùc haønh vi cuûa ngöôøi khaùc, mieãn laø caùc haønh vi aáy khoâng gaây toån haïi ñeán ai. Caùi nhìn naày giuùp tha nhaân coù " töï do taâm lyù " ñeå soáng thoaûi maùi, deã chòu hôn. Caùi nhìn ñaùnh giaù " xì xaøo " seõ gaây trôû ngaïi " töï do taâm lyù " cuûa tha nhaân, gaây toån haïi ñeán quyeàn soáng cuûa tha nhaân, vaø taïo ra moät thaùi ñoä soáng leäch laïc, chuoäng giaù trò hình thöùc raát aûo cho ngöôøi ñaùnh giaù vaø cho xaõ hoäi. Con ngöôøi voán laøm chuû caùi nhìn vaø laøm chuû vaên hoaù, taïi sao khoâng xaây döïng caùi nhìn aáy trong vaên hoaù ?

Thaät ñaùng suy ngaåm neáu baïn ñoïc laïi moät ñoaïn maø taùc giaû ñaõ tinh yù vieát ôû Hoài 14 (tr.167 ) raèng :

" Chuû quaùn cuøng boïn tieåu nhò thaáy hoâm qua Thaïch Phaù Thieân theo vôï choàng Thaïch Thanh vaøo nguû troï, maø baây giôø laïi töø phoøng moät coâ gaùi xinh ñeïp ñi ra thì ngaám ngaàm kinh ngaïc. Hoï thi nhau baøn taùn veà chuyeän naøy ñeán möôøi maáy ngaøy. Nhöõng caâu chuyeän cuûa hoï caøng luùc caøng theâm thaét nhöõng chi tieát kyø dò, phaàn lôùn ñeàu laø ñoaùn moø ".

Caùi nhìn voâ söï , voâ haïi aáy cuûa Caåu Taïp Chuûng laø caùi nhìn kính troïng, chaáp nhaän tha nhaân vaø chaáp nhaän cuoäc soáng moät caùch tích cöïc. Taâm lyù hoïc nhaø Phaät xeáp taâm lyù voâ haïi thuoäc nhoùm thieän taâm caàn ñöôïc nuoâi döôõng.

Thaät ñaùng kinh ngaïc neáu xem thaùi ñoä soáng voâ söï, voâ haïi kia laø" ngoá "," khôø kheäch ", vaø xem thaùi ñoä vò kyû, doái gaït, " ma lanh " laø lòch ñôøi, khoân ngoan !

- Ñoaøn ngöôøi Baïch Vaïn Kieám, caùc cao thuû Tuyeát Sôn, Thaïch Thanh, Maãn Nhu vaø Thaïch Trung Ngoïc trôû veà thaønh Laêng Tieâu.

- Ñinh Ñang thuyeát phuïc thaønh coâng Thaïch Phaù Thieân " vaùc caây thaùnh giaù " thay cho Thaïch Trung Ngoïc.

- Taïi thaønh Laêng Tieâu, sau khi Söû baø baø ra ñi bieät taêm, A Tuù maát tích, ñoaøn cao thuû do Baïch Vaïn Kieám daãn ñaàu ñi luøng tìm Thaïch Trung Ngoïc, Baïch Töï Taïi trôû neân noùng naûy baát thöôøng vaø truùt caùc côn thònh noä xuoáng haøng ñeä töû : ñaõ voâ lyù gieát cheát nhieàu ñeä töû khieán bang phaùi trôû neân voâ cuøng baát an. Caùc sö ñeä Baïch Töï Taïi cuøng haøng ñeä töû laäp möu toáng nguïc Baïch Töï Taïi vaø baøn chuyeän pheá oâng ta, cöû ngöôøi môùi leân laøm chöôûng moân.

- Ñoaøn ngöôøi môùi trôû veà cuõng bò ñaùnh thuoác meâ vaø giam vaøo nguïc thaát. Thaïch Phaù Thieân nghó ra caùch thoaùt nguïc vaø ñi cöùu giaûi, vöøa luùc Söû baø baø vaø A Tuù ñeán, ñang bò vaây quanh caùc laøn kieám raát nguy kòch. Thaïch Phaù Thieân nhaûy vaøo cöùu nguy cho Söû baø baø vaø A Tuù, taát caû ba cuøng tìm caùch cöùu vaõn tình theá noäi bieán trong bang.

B. Y Ù Kieán

1. Hai nhoùm ngöôøi

Caùc nhaân vaät trong truyeän moãi ngöôøi moät veû, coù taâm lyù bieåu hieän khaùc nhau, töïu trung coù theå xeáp thaønh hai loaïi :

Vò kyû : Nhoùm vò kyû, ñieån hình nhö Thaïch Trung Ngoïc, Ñinh Ñang, Ñinh Baát Tam, Ñinh Baát Töù, Baïch Töï Taïi vaø raát nhieàu cao thuû khaùc cuûa Tuyeát Sôn. Trung taâm haønh dinh cuûa vò kyû laø töï ngaõ, chaáp thuû naëng caùi " ta " vaø caùi " cuûa ta ", chæ soáng nhaèm thoûa maõn duïc voïng, hieáu danh, hieáu lôïi.

Vò tha : Ñieån hình coù hai söù giaû, Thaïch Thanh - Maãn Nhu, Caåu Taïp Chuûng, A Tuù ...

Trung taâm ñieåm cuûa taâm lyù laø hoaït ñoäng haønh hieäp vì lôïi ích cuûa tha nhaân, vì coâng lyù maø tröø gian dieät haïi, vì tình ngöôøi, yeâu con ngöôøi. Chính söï coù maët cuûa nhoùm naày trong tieåu thuyeát kieám hieäp ñaõ taïo ra moät söùc haáp daãn lôùn, moät söï ñam meâ truyeän.

2. Hai aûnh höôûng :

- Nhoùm thaàn töôïng caùi " ta " vaø caùi " cuûa ta " thì maõi laø nguyeân nhaân, taùc nhaân cuûa caùc xung ñoät, baïo haønh, gaây roái ren xaõ hoäi daãn ñeán haäu quaû khoâng löôøng.

- Nhoùm vò tha coù khuynh höôùng khoâng nhìn thaáy gì laø " ta ", " cuûa ta ", nhöng laïi thöôøng haønh ñoäng tích cöïc giuùp ñôøi, giuùp ngöôøi khoán khoù, bò böùc hieáp, ñem laïi an laønh, oån ñònh vaø tình ngöôøi aám aùp cho xaõ hoäi.

Giaùo lyù nhaø Phaät coù theå ñöôïc giôùi thieäu laø giaùo lyù cuûa " khoâng ta ", " khoâng cuûa ta " aáy, laø giaùo lyù cuûa thaùi ñoä soáng thaät, tích cöïc, maø khoâng phaûi cuûa trieát lyù, huyeàn ñaøm, raát ñaùng ñöôïc tham cöùu, traân troïng.

- Caùc chi thuoäc bang Tuyeát Sôn ñeàu tuï taäp ôû saûnh ñöôøng vaø ñang muùa kieám taøn saùt laãn nhau thì Tröông Tam, Lyù Töù xuaát hieän ñoøi gaëp maët Baïch Töï Taïi ñeå trao thieäp môøi döï hoäi yeán Laïp baùt.

- Caùc chi tröôûng Thaønh, Teà, Lieâu, Löông ñang ñaáu kieám kòch lieät ñeå giaønh ngoâi bang chuû, nay laïi ñaáu kieám tranh thua ñeå nhöôøng ngoâi bang chuû. Thaät mæa mai!

- Tieáp theo, Söû baø baø, A Tuù vaø Söû ÖÙc Ñao ( Caåu Taïp Chuûng ) tieán vaøo saûnh ñöôøng tröôùc söï kinh haõi cuûa caùc chi tröôûng. Baø leân tieáng : " Caùc ngöôi giam haõm chöôûng moân cuøng caùc ñeä töû chi tröôûng ôû ñaâu, mau thaû hoï ra ! ". Ñoaïn baûo Söû ÖÙc Ñao ra ñao ñaáu vôùi caùc chi tröôûng. Caùc oâng ñeàu nhöôøng kieám ñeå nhöôøng ngoâi bang chuû...

- Baïch Vaïn Kieám ra khoûi nhaø lao lieàn xuaát kieám ñaùnh Lieâu chi tröôûng : hai beân giao ñaáu ñeán vaøi traêm chieâu thì Baïch Vaïn Kieám xuaát tuyeät chieâu chaët lìa moät chaân cuûa Lieâu sö thuùc.

- Söû baø baø ra leänh cho Söû ÖÙc Ñao söû duïng Kim OÂ ñao phaùp ñaùnh baïi Baïch Vaïn Kieám ñeå minh baïch xaùc ñònh ngoâi bang chuû. Söû ÖÙc Ñao khoâng daùm ñaùnh baïi Baïch Vaïn Kieám, chæ thuû caàm chöøng, roài söû chieâu " Baøng Coå Traéc Kíc " ñeå thuû hoaø. Baïch Vaïn Kieám tröôùc ñaùm ñoâng ñaõ thaønh thaät nhìn nhaän thua cuoäc.

Söû baø baø beøn baûo Söû ÖÙc Ñao trao chöùc chöôûng moân vaø hai theû baøi ñoàng ñeå baø ñi döï hoäi yeán "moät ñi khoâng trôû laïi"

- Sau khi nghe Phong Vaïn Lyù thuaät laïi caùc bieán coá thay ñoåi taâm lyù cuûa Baïch Töï Taïi, Söû baø baø cuøng nhieàu ngöôøi thaân vaøo nguïc lao thaêm vaø taâm söï cuøng Baïch Töï Taïi...

Baïch Töï Taïi thöû ñaáu noäi löïc vôùi Söû ÖÙc Ñao vaø ñaõ kinh hoaøng, vöøa thaát voïng, thaáy noäi löïc cuûa thieáu hieäp hôn xa mình...

OÂng noùi moät caùch theâ löông : " Baïch Töï Taïi moã cuoàng voïng töï cao, toäi nghieät naëng neà. Baây giôø ta phaûi ôû ñaây quay maët vaøo töôøng ñeå saùm hoái loãi laàm... "

B. Y Ù Kieán

1. Nguy hieåm cuûa " caùi toâi "

- Vì quaù töï haõnh veà taøi kieám phaùp cuûa mình, vaø kieâu ngaïo vì noäi löïc vöôït troäi cuûa mình nhôø vaøo moät döôïc lieäu ñaëc bieät, oâng trôû neân xem nheï caû vôï con, caùc huynh ñeä, moân ñoà, ñaùnh phaït vaø taøn saùt voâ lyù... ñaõ daãn ñeán caûnh noäi bieán tang toùc. Taát caû chæ vì moät caùi " Toâi " muoân thuôû cuûa cuoäc ñôøi, raát chi nguy hieåm !

2." Toâi" voán laø taäp theå... :

Caùi " toâi " cuûa Baïch Töï Taïi khoâng phaûi chæ laø thaân töôùng cuûa oâng coäng vôùi voõ coâng, noäi löïc, tham voïng, ham muoán... maø laø toaøn boä bang phaùi Tuyeát Sôn, thaønh Laêng Tieâu, vaø roäng xa hôn nöõa. Baïch Töï Taïi truùt töùc giaän, ñaùnh phaù chung quanh chính laø ñang truùt giaän, ñaùnh phaù chính mình : khoâng theå coù moät caùi " toâi " naøo ñoäc laäp caû.

Ñaây laø tinh thaàn, noäi dung giaùo lyù Duyeân khôûi, Voâ ngaõ cuûa Phaät giaùo.

3. Nhaân duyeân cöùu gôõ :

- Caùc nhaân toá döôùi ñaây laø caùc nhaân toá cöùu nguy cho thaønh Laêng Tieâu :

- Hai "söù giaû" Tröông Tam, Lyù Töù ;

- Söû ÖÙc Ñao ( Caåu Taïp Chuûng ) ;

- Taâm lyù hoài tænh, aân haän veà vieäc laøm sai quaáy ;

- Taâm lyù thöùc tænh, nhaøm chaùn caùc thò phi, tang toùc ;

- Tình ngöôøi aám aùp...

Ñaáy laø caùc nhaân toá cuûa moät heä vaên hoaù an laønh !