Chim Vieät Caønh Nam            [  Trôû Veà  ]          [ Trang chuû ]
Thö toøa soaïn
Vöôøn Chim Vieät 13 ñaây, môùi baïn vaøo. Laàn naøy ta baét ñaàu baèng cöûa thô nheù ! 
Nguyeãn Hoài Thuû Ñoá baïn moät caâu : nôi naøo treân ñòa caàu coù theå khieán loøng ta nöùc nôû? 
Ñaõ bao muøa möa naéng, keå töø ngaøy caát böôùc ra ñi,  Pari, Ñoâng Kinh, Ca Li , Xít naây ... vaø nôi choán naøo nöõa. Moãi böôùc chaân phieâu baït laïi cuoän theâm bao sôïi giaây vöông vaán. Vuõ Quyeân, ngoaûnh laïi,  chôït thoát leân : "Ñoâng kinh ôi !! sao boãng loøng nhôù quaù " . Nhöng ôû baát cöù nôi naøo treân ñòa caàu, taàm maét ngöôøi duø ñoâi khi coù ngöøng laïi nôi naøo ñoâi laùt , hình nhö  cuõng chæ ñeå möôïn ñaø vöôït leân tìm veà moät nôi duy nhaát, nôi khôûi ñaàu vaø cuõng laø nôi keát caáu cuûa moïi tình caûm, nhôù, thöông, mong, ñôïi. Haõy ñoùn nhaän taâm tình Vuõ Quyeân qua caùc gioøng thô " Caùnh dieàu trong trôøi bieác ", " Ñeâm treân thuyeàn caâu ", cuûa Nguyeãn Theá Taøi vôùi "Töø baàu trôøi bao la, em vaø queâ höông ", " Treân nhöõng loái veà : gioù, maây, traêng, tuyeát " . 
Ta reõ ngang, tìm ñoïc thô Federico Garcia Lorca (Ñan Taâm dòch) : Preùciosa vaø gioù.

Beân vöôøn hoa anh ñaøo coù gì laï ?
Nguyeãn Nam Traân giôùi thieäu truyeän "Con caù gieác" cuûa nöõ vaên só Mukoâda Kuniko, moå xeû  moät caâu chuyeän raát bình thöôøng trong moät gia ñình trung löu raát bình thöôøng cuûa xöù Nhaät, nhöng hình nhö cuõng coù theå laø moät caâu chuyeän raát bình thöôøng ôû xöù ta. 
Ñinh Vaên Phöôùc ñöa ñeán ta taùc phaåm "Sôïi tô nheän"  cuûa Akutagawa Ryunosuke, dieãn dòch moät ñieåm cô baûn trong giaùo lyù nhaø Phaät : "Phaät taïi taâm" . Chæ moät nieäm laønh cuõng coù theå ñöa moät teân töôùng cöôùp veà mieàn Cöïc Laïc, chæ moät nieäm aùc cuõng coù theå ñöa haén veà ñòa nguïc; caùi khoù laø sau khi coù nieäm laønh, khoâng naûy sinh theâm nieäm aùc. Haún ai cuõng nhôù caâu môû ñaàu kinh Phaùp Cuù "Taâm (yù) daãn ñaàu caùc phaùp, taâm laøm chuû taïo taùc ...".

Trôû laïi xöù ta, qua truyeän "Traän ñoøn hoøa giaûi" cuûa Voõ Hoàng, coù nhöõng ngöôøi ñaõ ra ñi nhöng hình boùng bao giôø cuõng vaãn coøn phaûng phaát . Thaät ra, hình boùng cuõ , kyû nieäm cuõ coù leõ chæ toàn taïi trong loøng ngöôøi saün coù thuûy coù chung. Trong caùc taùc phaåm cuûa Voõ Hoàng ta thöôøng gaëp nhieàu nhaân vaät nhö theá. Coøn ôû ngoaøi ñôøi ... ?!
Nam cao, vôùi nhaân vaät baát huû "Chí Pheøo", noùi leân noãi thoáng khoå xöa nay cuûa nhöõng keû baàn cuøng. Nhaãn nhuïc quaù, bò öùc hieáp quaù, moät ngaøy naøo ñoù coù theå trôû neân lieàu maïng, chaúng coøn bieát gì ñeán thieän aùc. Khi gaëp duyeân chôït tænh giaác thì ñaõ quaù muoän, tuyeät voïng theùt leân : " Ai cho tao löông thieän? Laøm theá naøo cho maát ñöôïc nhöõng veát maûnh chai treân maët naøy ? Tao khoâng theå laø ngöôøi löông thieän nöõa ..." .

Ñi ngöôïc trôû leân, trôû leân nöõa... Ñoù, Nguyeãn Dö ñoù, vaãn luoân luoân coù maët  vôùi nhöõng baøi khaûo luaän veà tranh daân gian. Qua töïa ñeà "Bôù ... Thaèng giaëc Teà " nhöõng töôûng seõ ñöôïc xem tuoàng caûi  löông hay haùt boäi ; khoâng ñaâu, laàn naøy khuûng khieáp laém, baøn veà chuyeän ma quyû baùo aân baùo oaùn, "Thaàn nanh ñoû moû, "Thaàn truøng", nhöõng keû yeáu boùng vía xin boû qua ñöøng ñoïc. 
Boû truyeän ma ñi ñeå maø nghe Baêng Sôn baøn veà "Côm naém". Nhöõng baïn treû thôøi nay chaéc ít ai coù dòp thöôûng thöùc moùn naøy. Ngaøy nay ñaõ coù "baùnh mì thòt", "baùnh mì böu ñieän", "baùnh taây ba teâ, xuùc xích"... Nhöng nhöõng baïn ngoaøi naêm möôi haún coøn nhôù "côm naém muoái vöøng" , ôû mieàn nam goïi laø "côm vaét" ... Thoâi queân ñi, ñöøng nghó tôùi nöõa ... !!!

Ô kìa, phía beân kia coù trieån laõm aûnh cuûa Hoäi AÛnh Ngheä Thuaät Vieät Nam. Beân caïnh nhöõng aûnh ñaõ trình laøng laàn tröôùc, coøn coù theâm 30 aûnh môùi, vaø moät baøi thô nhaéc laïi kyû nieäm chuïp aûnh cuûa Kim Xuyeân taïi Thaùc Lieân Khaøng Ñaø Laït. 
Boä aûnh Peyrin coù theâm 25 aûnh, boå tuùc phaàn ñôøi soáng cuûa ngöôøi Phaùp taïi xöù ta vaøo nhöõng naêm 20-30.

Qua muïc luaän baøn vaên hoïc , Giaùo sö Thanh Laõng tieáp tuïc "Pheâ bình vaên hoïc theá heä 1932", laàn naøy ñaëc bieät noùi veà caùc traän buùt chieán maø giaùo sö goïi laø "Nhöõng Vuï AÙn  Vaên Hoïc 1932", ( Vuï AÙn Baùo Chí, Vuï AÙn Cuõ vaø Môùi, Vuï AÙn Phan Khoâi-Traàn Troïng Kim, Vuï AÙn Quoác Hoïc ...)
Huyønh AÙi Toâng keå laïi tieán trình hình thaønh vaên hoïc quoác ngöõ taïi mieàn Nam qua baøi Caùc coâng trình vaên hoïc quoác ngöõ mieàn Nam.
Vôùi baøi "Töø  Chuøa Ñaøn cuûa Nguyeãn Tuaân ñeán Meâ Thaûo cuûa Vieät Linh" , Ñaëng Tieán veõ laïi nguoàn ngaùch tình töï taùc phaåm Chuøa Ñaøn, vôùi taát caû nhöõng oan traùi uaån khuùc cuûa noù, cuõng nhö neâu leân caùi saùng taïo vaø löïa choïn  cuûa Vieät Linh khi chuyeån truyeän töø ngoân ngöõ chöõ vieát qua ngoân ngöõ ñieän aûnh.
"Nguyeãn Ñình Thi vaø tieáng chim Töø Quy" noùi leân taâm tình vaø söï nghieäp cuûa taùc giaû taäp Vôõ Bôø, baøi haùt Ngöôøi Haø Noäi.

Muoán bieát Toå tieân ta sinh soáng nhö theá naøo, xin ñoïc baøi "Neáp phong tuïc thuaàn phaùc coå xöa " cuûa Leâ Vaên Haûo .

Thuôû nhoû chuùng ta ñaõ ñöôïc hoïc nhieàu, nghe nhieàu veà söï tích Thaùp ruøa, Hoà göôm . Söï thöïc ra sao, môøi baïn cuøng Nguyeãn Dö  laàn moø tìm gieàng moái caâu chuyeän Hoà Hoaøn Kieám.
Döôùi khía caïnh chuyeân moân hôn, Nguyeãn Thaønh Long noùi veà heä thoáng ñöôøng xaù taïi Vieät Nam ( Le reùseau routier vietnamien).
Vaø Nguyeãn Töôøng Baùch tieáp tuïc keå laïi cuoäc du haønh cuûa mình nôi Phaät Quoác qua taùc phaåm Muøi Höông Traàm.

Cuoái cuøng, Leâ Vaên Haûo ñieåm moät soá saùch môùi ra qua baøi "Nhöõng thaønh töïu ñaùng khen cuûa moät nhaø xuaát baûn ñòa phöông"
 

Chim Vieät Caønh Nam (*)
-------------------
(*)1 - Chim Vieät caønh Nam, laáy töø chuyeän Chim Tró , do vua Vieät ôû phöông Nam taân coáng cho vua nhaø Chu (Chu Thaønh Vöông). Chim choïn caønh phía Nam ñeå laøm oå . "Vieät ñieåu saøo nam chi" (Saøo laø laøm toå chim)  , yù noùi nhôù queâ höông phía Nam. 
2 - Ngöïa Hoà hí gioù Baác , laø chuyeän ngöïa cuûa rôï Hoà (Moâng Coå) daâng cho vua Haùn Vuõ Ñeá , khi gioù Baác thoåi, thì hí leân "Hoà maõ teâ baéc phong", yù noùi nhôù queâ, phöông baéc.

[  Trôû Veà  ]