Chim Vieät Caønh Nam [ Trôû Veà ] [ Trang chuû ]
|
Ñaõ
gaàn ba naêm , Chim Vieät Caønh Nam (
* ) môû ra vôùi yù nguyeän laøm moät nhòp caàu nho
nhoû giöõa baïn ñoïc vaø nhöõng ngöôøi saùng taùc möôøi phöông...
Coù haïn veà nhaân löïc, chuùng toâi khoâng coù tham voïng laøm "ngheä thuaät", chæ xin ñöôïc laøm ngöôøi môû coång. Môøi baïn vaøo vöôøn, daïo böôùc, coù hoa laù, coù böôùm chim, coù naéng möa nhöng haún cuõng coù gai goùc soûi ñaù. Meät aø ? cöù töï taïi ngoài nghæ, thoõng chaân duoãi tay. Thoaûi maùi, baïn ôû chôi laâu; neáu baän vieäc hay coù heïn cöù töï tieän ra veà, ngaøy mai, tuaàn tôùi, naêm tôùi ta laïi gaëp nhau maø ! Mong sao Chim Vieät Caønh Nam seõ laø khoâng gian cuûa moïi ngöôøi, ngöôøi xöa, ngöôøi nay, coù nhöõng ñoùng goùp xaây döïng cho vöøa loøng nhau. Nhöõng taám loøng giaøu Chaân-Thieän-Myõ. |
Trong soá naøy, soá 11,
Nguyeãn Dö seõ ñoùn chaøo naêm môùi döông lòch 2003, vaø chuaån bò qua naêm Quyù Muøi vôùi baøi "Bòt maét baét deâ" , truy nguyeân moät troø chôi phoå bieán. Môøi baïn tieáp tuïc xem "boä aûnh Peyrin: VN 1920-1930", vôùi theâm 40 aûnh môùi, lieàn sau ñoù, xin thöôûng thöùc moùn "röôi" qua ngoøi buùt Vuõ Baèng. Nguyeãn Kyø Nam, qua caùc aûnh chuïp , noùi leân cuoäc soáng cuûa ngöôøi daân An Giang trong "muøa luõ " cuoái naêm qua (2002), cuõng nhö taäp tuïc "ñua boø ôû Chaâu Ñoác". Leâ Vaên Haûo giôùi thieäu "Ñoäng Phong Nha giöõa nhöõng kyø quan hang ñoäng cuûa Vieät Nam". * Moät vaøi maåu soáng naêm naøo chôït trôû veà trong kyù öùc Nguyeãn Nam Traân qua baøi thô "Heûm nhoû ngaøy xöa. Kyù Hoïa" , cuõng nhö hình aûnh moät ngöôøi baïn, nhaø haùn noâm Taï Troïng Hieäp, ñaõ hieän leân khi taùc giaû ñi ngang "Qua nhaø baïn cuõ ôû Gentilly". Naêm 1983, "caùi "hoà hôûi" cuûa ngaøy hoøa bình" ñaõ qua, "chæ coøn laïi tieáng thôû daøi veà thaân phaän mình, noãi ñôùn ñau, daèn vaët nhoû nhoi nhaát, muø mòt nhaát veà nhöõng tieâu cöïc laâu daøi cuûa caùch maïng Vieät Nam treân nhieàu maët"; "nhöng khoâng chaáp nhaän, khoâng choái boû, khoâng muoán bò töôùc ñoaït, vaãn tieáp tuïc soáng ñeå thaáy caùi maûnh ñaát xa xoâi kia, duø sao ñi nöõa, vaãn laø queâ höông cuûa chuùng mình", Nguyeãn Hoài Thuû goùi gheùm taâm tình cuûa thôøi ñieåm ñoù trong baøi thô "Chuoãi haït", baøi môû ñaàu taäp thô "Vuõng nöôùc buøn laày" (1986). Ñan Taâm giôùi thieäu Federico Garcia Lorca qua baøi thô dòch: "Tình ca traêng, traêng" , Hoaøng Phuû Ngoïc Töôøng ghi laïi nhöõng ngaøy Taây du baèng "Trang thô laõng du"; tình yeâu cuûa Taân Vaên vöôït muoân truøng, thaâu ngaén khoâng gian, ñöa ñeán ngöôøi nôi xa moät "Nuï hoân toác haønh". * Môøi baïn ñoïc laïi Nguyeãn Tuaân vôùi trích ñoaïn "Toùc Chò Hoaøi", hay thöôûng thöùc taäp truyeän "Quaùi ñaøm" Nhaät baûn qua "Truyeän chaøng Hoâichi cuït tai" ñöôïc Nguyeãn Nam Traân dòch töø tieáng Nhaät, nguyeân taùc do Lafcadio Hearn vieát baèng tieáng Anh. Qua "Moät chuøm nho", dòch töø tieáng Nhaät, Ñinh vaên Phöôùc göûi ñeán ta nhöõng taâm tình trong saùng neân thô maø ngaøy nay khoâng bieát coøn tìm laïi ñöôïc taïi nôi naøo nöõa khoâng? Voõ Hoàng , qua " Tình yeâu Ñaát " dieãn taû taâm traïng cuûa ngöôøi daân queâ , baùm ñaát maø soáng, baùm ñaát maø cheát. Haõy ñoïc truyeän "Ñoâi baïn" cuûa Leâ Vónh Hoøa, ñeå nhôù laïi nhöõng giaác mô naêm xöa, vôùi nhöõng caâu haùt vaêng vaúng "Ñaát nöôùc ta ñang coøn ngheøo..." Hoïa só Phan Nguyeân göûi ñeán ta truyeän ngaén "Ngaán ñeâm". Nguyeãn Höõu Thaùi trao moät vaøi caûm nghó veà : " Goùc taâm linh Vieät ôû xöù ngöôøi ". Chuùng ta tieáp tuïc leân ñöôøng, theo Nguyeãn Töôøng Baùch du haønh qua AÁn Ñoä, Trung Quoác... "Doïc ñöôøng phöông Baéc " (Muøi Höông Traàm, tieáp theo) * Môøi baïn cuøng Ñaëng Tieán "Ñoïc Tuyeån Taäp Hoaøng Phuû Ngoïc Töôøng" , hay nhìn laïi vaên hoïc "tieàn chieán" qua baøi trích ñoaïn " Ñaëc tính chung theá heä 1932 (Pheâ bình vaên hoïc theá heä 1932) " cuûa Giaùo sö Thanh Laõng, roài troø chuyeän vôùi Gs Ng Hueä Chi qua baøi "Haø Noäi trong maét ngöôøi trí thöùc" ( Ñaøo Tuaán thöïc hieän) Leâ Vaên Haûo tieáp tuïc ngöôïc doøng thôøi gian, ñöa ta trôû veà thôøi ñaïi Huøng Vöông döïng nöôùc ñeå "Thaêm laïi laøng xöa chaï coå caùch ñaây haøng nghìn naêm". Hoà Ñaéc Duy ghi laïi nhöõng ñoaïn choùt cuûa "Ñaïi Vieät Söû Thi", keát thuùc vôùi caûnh Nguyeãn Thaùi Hoïc leân ñoaïn ñaàu ñaøi. Hoïa só Böûu Chæ ñaõ qua ñôøi,
moät vaøi vaên ngheä só ghi laïi caûm nghó töôûng nieäm ngöôøi
quaù coá
* Cuoái cuøng, Nguyeãn Dö ñöa theâm nhieàu tö lieäu môùi veà moät vaán ñeà ñaõ ñöôùc tranh caõi töø vaøi naêm nay treân nhieàu dieãn ñaøn trong cuõng nhö ngoaøi nöôùc : " Leâ Lôïi vaø Leâ Lai" |
-------------------
(*)1 - Chim Vieät caønh Nam, laáy töø chuyeän Chim Tró , do vua Vieät ôû phöông Nam taân coáng cho vua nhaø Chu (Chu Thaønh Vöông). Chim choïn caønh phía Nam ñeå laøm oå . "Vieät ñieåu saøo nam chi" (Saøo laø laøm toå chim) , yù noùi nhôù queâ höông phía Nam. 2 - Ngöïa Hoà hí gioù Baác , laø chuyeän ngöïa cuûa rôï Hoà (Moâng Coå) daâng cho vua Haùn Vuõ Ñeá , khi gioù Baác thoåi, thì hí leân "Hoà maõ teâ baéc phong", yù noùi nhôù queâ, phöông baéc. |
[ Trôû Veà ]