Chim Vieät Caønh Nam            [  Trôû Veà  ]          [ Trang chuû ]
Thö toøa soaïn
(Chim Vieät Vaønh Nam soá 15 ngaøy 5-2-2004)
Teát, Teát, Teát ... Teát ñaõ ñeán ..., Teát ñaõ ñi ...

Teát ñeán, ngöôøi ngöôøi noâ nöùc chuaån bò ñoùn Teát. Giaøu, ngheøo, sang, heøn, chaúng ai coù theå döûng döng nhìn Teát ñi qua. 

Môøi baïn tieán böôùc theo nhöõng baøi phoùng söï trích töø caùc trang nhaø  trong nöôùc, oân laïi " nhöõng  phong tuïc ngaøy Teát " ,  " xin loäc chuøa " ñeâm Ba Möôi, hay daïo xem caùc chôï hoa Saøi goøn , Haø Noäi  trong nhöõng ngaøy cuoái naêm (Teát Haø  Noäi - Teát Saøi goøn). 

Ta vaøo thaêm moät chung cö ngheøo khoå cuûa nhöõng ngöôøi töø Vónh Phuùc, Sôn Taây troâi daït vaøo Saøi goøn soáng baèng ngheà nhaët löôïm ve chai, giaáy vuïn. Nhöõng ngaøy tröôùc Teát, nhöõng keû soáng tha höông treân chính ñaát nöôùc mình naøy cuõng phaûi coá söùc laøm luïng gaáp ñoâi vì duø sao "Ñi caû naêm, veà laøng phaûi aên maëc töôm taát chuùt cho baø con möøng" (Nhöõng ngaû ñöôøng Teát ñeán).

Vaø trong moät caên nhaø troï naøo ñoù, cuûa ngaøy xöa hay cuûa ngaøy nay, "hai coâ gaùi ñieám, hai con ngöôøi töôûng nhö vaát ñi aáy, trong ñeâm giao thöøa " cuõng baøy baøn thôø ñoùn Teát, coá tìm laïi caùi aûo aûnh ñaàm aám gia ñình ñôøi kieáp naøo môùi trôû laïi (" Toái ba möôi" cuûa Thaïch Lam). 

Teát naêm nay, böôùc sang naêm Giaùp Thaân, môøi baïn nghe Nguyeãn Quyù Ñaïi nhaân dòp " Muøa xuaân noùi chuyeän khæ " , hay cuøng  hoøa thöôïng Chôn Thieän luaän baøn veà "Nhaân vaät Toân Ngoä Khoâng" , "bieåu töôïng cho Chaùnh kieán vaø Chaùnh tö duy " trong truyeän Taây Du Kyù cuûa Ngoâ Thöøa AÂn. Ta cuøng Voõ Hoàng " xuaát haønh naêm môùi " theo moät gia ñình nhoû, trong caûnh " gaø troáng nuoâi con ", ñi tìm laïi boùng hình ngöôøi ñaõ khuaát.

Teát ñaõ ñeán vôùi moïi nhaø ... roài Teát ra ñi ... , ta laïi baét tay vaøo vieäc , " Thaùng gieâng laø thaùng aên chôi, thaùng hai troàng ñaäu ... "

Töø boán ngaøn naêm qua, nhòp soáng cuûa ngöôøi daân Vieät vaãn ñeàu ñaën dieãn ra nhö vaäy.

Môøi baïn trôû laïi thôøi "Huøng Vöông döïng nöôùc qua hình veõ treân troáng ñoàng " cuûa Leâ Vaên Haûo , nhìn laïi ñôøi soáng cuûa toå tieân ta , xem laïi caùch trang phuïc cuûa ngöôøi xöa , ñaøn oâng ñoùng khoá, ñaøn baø maëc vaùy; ñeå gaät guø taùn thaùn Nguyeãn Dö ñaõ daùm quaû quyeát , qua baøi " Caùi vaùy vaø caùi quaàn cuûa caùc baø " , raèng Baø Tröng ngaøy xöa maëc vaùy chöù khoâng maëc quaàn. 

Baø Tröng queâ ôû Chaâu Phong 
Giaän ngöôøi tham baïo, thuø choàng chaúng queân 
... 
Hoàng quaàn nheï böôùc chinh yeân 
Ñuoåi ngay Toâ Ñònh deïp tan bieân thaønh ...

Chæ vì maáy caâu thô treân ñaây, nhieàu nhaø hoïc giaû ñaõ khoâng ngaàn ngaïi suy ra laø hai Baø ngaøy xöa " maëc quaàn ñoû " !!! ...

Cuøng trong muïc phong tuïc, môøi baïn xem baøi " Chuyeän aên uoáng cuûa caùc vua Nguyeãn " cuûa Nguyeãn Ñaéc Xuaân.

" Boä aûnh Peyrin " do Nguyeãn Dö söu taàm taêng theâm hôn 30 aûnh, boä "Tuyeån taäp aûnh 2001 " cuûa Hoäi AÛnh Ngheä Thuaät Vieät Nam "taïm" taêng theâm 20 aûnh, noùi laø taïm vì trong nhöõng tuaàn tôùi seõ ñöa theâm.

Trong muïc thô, ngoaøi nhöõng taùc giaû quen thuoäc nhö Nguyeãn Hoài Thuû (Con taàu thôøi gian), Vuõ Quyeân ( Xuaân muoän  - Hoaøng hoân treân ñoâi caùnh moûi  - Nöûa deâm tröø tòch xöù ngöôøi ), Ngoâ Taèng Giao ( chuyeån ngöõ baøi Gift / Quaø Taëng  cuûa Rabindranath Tagore ), Taân Vaên (Hoa hoàng leã tình yeâu), 
laàn naøy xin giôùi thieäu caùc nhaø thô Quyønh Chi ( Tröôøng töông tö (dòch thô Lyù Baïch)  - Lambretta  -  Tri aâm) vaø Y Ù Nga (Xa gaàn  -  gioït nhôù ), AÙ Nghi ( Voâ Duyeân - Ñöôøng ñi phaûi coù loái veà )

Ta cuøng Nguyeãn Töôøng Baùch, qua baøi "Doøng ngöôøi baát taän" , hoøa mình theo nhòp bieán chuyeån tieáp noái trong moät ngoâi chuøa nhoû xöù Hueá, taêng truï trì , khaùch vieáng leã , ñeå chöùng leõ "voâ thöôøng" , "voâ  ngaõ" cuûa cuoäc ñôøi, thaáy caùi " chaáp ta - chaáp ngöôøæ ", " chaáp cuûa ta - chaáp cuûa ngöôøi " ñaõ ñöa ñeán bao chia caét khoå ñau.

Bs Nguyeãn Löu Vieân, " OÂng giaø keå chuyeän ngaøy xöa ", tieáp tuïc nhaéc laïi "Vaøi kyû nieäm cuûa moät cöïu sinh vieân tröôøng thuoác Haø Noäi "

Kyø tröôùc ta ñaõ laøm quen vôùi Traàn Vaên Tuaán qua trích ñoaïn "Meøo ñeán", nay xin tieáp tuïc ñi moät voøng khaép " Chung cö " ñeå thaáy vaøi maåu soáng cuûa Saøi Goøn ngaøy nay.

Nguyeãn Coâng Hoan, qua truyeän Keùp Tö Beàn, keå laïi thaûm traïng cuûa moät tay heà, ngoaøi maët laøm troø cöôøi cho thieân haï nhöng ai bieát ñaâu loøng daï ñang ñau xoùt lo aâu cho ngöôøi cha giaø trong giôø haáp hoái.

Truùc Huy dòch vaên Nhaát Linh "Boùng ngöôøi treân söông muø / A Silhouette in the Fog "

Nguyeãn töôøng Baùch tieáp tuïc theo böôùc chaân Phaät, laàn naøy ñi ñeán taän cuøng cuûa " Trung Quoác, Xöù sôû cuûa Boá Taùt " , tröôùc khi böôùc vaøo Xöù Taây Taïng.

Vöôøn Anh Ñaøo ñoùn nhaän moät caây buùt môùi ( dó nhieân laø chæ "môùi " ñoái vôùi CVCN), Vaên Lang Toân Thaát Phöông, vôùi baøi " Ngöôøi Nhaät , Nöôùc Nhaät : (1) Hayashi Fumiko " , vaø " Ñoaù Cuùc Muoän " cuûa Hayashi Fumiko . Qua loaït baøi " Ngöôøi Nhaät , Nöôùc Nhaät ", Toân Thaát Phöông seõ giôùi thieäu moät soá nhaân vaät tieâu bieåu cuûa nöôùc Nhaät, (khoâng nhaát thieát phaûi laø vaên  ngheä só ). Laàn naøy taùc giaû giôùi thieäu nöõ vaên só Hayashi Fumiko .

Nguyeãn Nam Traân giôùi thieäu truyeän ngaén " Ñòa Nguïc Tröôùc maét " cuûa Akutagawa Ryunosuke vaø Ñinh Vaên Phöôùc truyeän " Maáy traùi quyùt " cuûa cuøng taùc giaû.

Trong " Ñòa Nguïc Tröôùc maét ",  caùi taøn nhaãn " vò ngheä thuaät " cuûa laõo hoïa sö Yoshihide khoâng khoûi khieán ta ruøng mình noåi oác. Noù caøng khuûng khieáp gheâ rôïn hôn nöõa, khi ta lieân töôûng nghó raèng ñaây khoâng phaûi chæ laø nhaân vaät hoaøn toaøn hö caáu, khoâng theå coù ôû treân ñôøi . Chæ keå töø vaøi chuïc naêm gaàn ñaây thoâi, ñaõ bao ngöôøi, nhaân danh lyù töôûng naøy chuû thuyeát noï, ñaày ñoïa taøn saùt haøng trieäu ngöôøi ñoàng loaïi. ÔÛ möùc ñoä caù nhaân hôn, " vì lyù töôûng " "vì ñöùc tin" ngöôøi ta coù theå gaït boû moïi nghóa tình .Trong giaây phuùt , cha meï anh em thaày troø baïn höõu chæ do khaùc yù  maø bieán thaønh thuø ñòch, roài laïnh luøng thuû ñoaïn, tröøng trò thaúng tay.

Leâ Vaên Haûo,  ñaõ tìm luïc trong di saûn vaên hoùa ngheä thuaät, khoa hoïc nhaân vaên cuûa cha oâng  ñeå giôùi thieäu boä " Khaâm Ñònh Ñaïi Nam Hoäi Ñieån Söï Leä  , Moät coâng trình lòch söû - vaên hoùa ñoà soä giöõa theá kyû XIX ".

Thuïy Khueâ, qua taäp  " Caáu Truùc Thô " ñaët vaán ñeà "Theá naøo laø moät baøi thô hay ? Theá naøo laø moät baøi thô dôû ? "

Ñeå ghi tieáng Vieät chuùng ta coù hai thöù chöõ vieát, chöõ noâm vaø chöõ quoác ngöõ, Nguyeãn Phuù Phong coáng hieán ta moät " Caùi nhìn ñoái chieáu giöõa hai chöõ vieát tieáng Vieät " naøy.

Tieåu thuyeát voõ hieäp cuûa Kim Dung laø tieåu thuyeát ñöôïc nhieàu ngöôøi say meâ nhaát khaép caùc vuøng Ñoâng Nam AÙ . Töø gaàn hai chuïc naêm nay, taïi Hoàng Koâng, Ñaøi Loan, vaø ngay caû ôû Baéc Kinh, ta thaáy phaùt sinh  ra hieän töôïng nghieân cöùu veà Tieåu thuyeát Kim Dung qua nhieàu khía caïnh goïi laø Kim hoïc hay Kim Dung hoïc. Tieåu thuyeát Kim Dung thaám nhuaàn tö töôûng Phaät Giaùo, chính taùc giaû cuõng coâng nhaän nhö vaäy. Nhöng thaám nhuaàn nhö theá naøo? Hoøa Thöôïng Thích Chôn Thieän, Giaùm Ñoác Hoïc Vieän Phaät Giaùo taïi Hueá ñaõ phaân tích caën keõ traû lôøi caâu hoûi naøy qua baøi  "Baøn Veà Tö Töôûng Phaät Hoïc  trong Tieåu Thuyeát Voõ Hieäp Kim Dung ". Trong soá naøy, Hoøa Thöôïng Chôn Thieän khôûi ñaàu luaän baøn döïa treân taäp " Hieäp Khaùch Haønh " . Trong töông lai, Hoøa thöôïng seõ tieáp tuïc vaán ñeà naøy vôùi caùc boä "Thieân Long Baùt Boä " , " Luïc Maïch Thaøn Kieám ".

Truùc Laâm Leâ An Bình cuõng ra maét ñaët moät soá nghi vaán lòch söû vôùi baøi "Nhöõng Hö Caáu Lieân Quan Ñeán Caùc Vò Vua Ñôøi Nhaø Traàn "

Leâ Vaên Haûo vaãn tieáp tuïc ñöa ta trôû veà thaêm xöù ta thôøi Huøng Vöông döïng nöôùc.

Vaø sau heát, Giaùo sö Thanh Laõng trình baøy taát caû nhöõng ñoøn ñoäc hieåm " phe thô môùi " ñöa ra nhaèm haï ñoäc thuû döùt tuyeät " phe thô cuõ " (Maët Traän Beânh Thô Môùi ).
 

Chim Vieät Caønh Nam (*)
-------------------
(*)1 - Chim Vieät caønh Nam, laáy töø chuyeän Chim Tró , do vua Vieät ôû phöông Nam taân coáng cho vua nhaø Chu (Chu Thaønh Vöông). Chim choïn caønh phía Nam ñeå laøm oå . "Vieät ñieåu saøo nam chi" (Saøo laø laøm toå chim)  , yù noùi nhôù queâ höông phía Nam. 
2 - Ngöïa Hoà hí gioù Baác , laø chuyeän ngöïa cuûa rôï Hoà (Moâng Coå) daâng cho vua Haùn Vuõ Ñeá , khi gioù Baác thoåi, thì hí leân "Hoà maõ teâ baéc phong", yù noùi nhôù queâ, phöông baéc.

Trôû Veà  ]

.